Şefibeyliler
| Şefibeyliler | |
|---|---|
.jpg) Şefi Bey Rüstembeyli  Cafer Bey Rüstembeyli | |
| Ülke | Azerbaycan |
| Milliyet | Azerbaycanlı |
| Köken yeri | Kebele Sultanlığı |
| Kurucu | Şefi bey |
| Unvan(lar) | Bey |
Şefibeyliler, Azerbaycan halkının tanınmış ailelerinden biridir. Soy'un büyük dedesi Şefi Bey'dir. Kebele saltanatının Aydınkışlak köyünde doğmuştur. Molla'nın yanında okumuş. Bazı kaynaklara göre ilçe naibi olmuş. Kendi mülkünü yöneterek yaşamış.[1]
Neslin temsilcileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Şefibeyliler soyunun kurucusu Şefi Bey'dir. Kebele saltanatının Aydınkışlak köyünde doğmuştur. Molla'nın yanında okumuş. Bazı kaynaklara göre ilçe naibi olmuş. Kendi mülkünü yöneterek yaşamış. Cafer Bey ve Bahiş Bey adında oğulları olmuştur.[1]
Cafer Bey Şafi Bey oğlu, 1815 yılında Aydınkışlak köyünde doğdu. Molla'nın yanında okuduktan sonra Rus ordusunda görev yaptı. Teğmen rütbesine sahipti. Hacı Bey, Şukur Bey ve Rüstem Bey adında oğulları oldu.[1]
Hacı Bey 1834'te, Şukur Bey 1836'da, Rüstem Bey 1838'de Aydınkışlak köyünde doğdu. Üçü de mollanın yanında okumuş ve kendi mülklerini yöneterek yaşadılar.[1]
Rüstem Bey'in torunları Rüstembeyli soyadını taşıyordu. Ağa Bey ve Mustafa Bey adında oğulları olmuştur.[1]
Rüstem Bey'in oğlu Mustafa Bey, 1864 yılında Aydınkışlak köyünde doğdu. Azerbaycan Cumhuriyeti döneminde Azerbaycan ordusu'nun tedarikini iyileştirmek için orduya 20.000 çift bot bağışladı.[2] 1920'de Nisan işgalinden sonra oğlu Hacı Bey ile birlikte kurşuna dizildi. Mehmed Emin Resulzade'nin yazdığı "Azerbaycan Cumhuriyeti" kitabında, işgalden sonra Bolşevikler tarafından öldürülenlerin listesinde adı geçmektedir.[3] Şu anda Mustafa Bey'in Kebele'nin Küçük Pirelli köyündeki evi duruyor. Cafer Bey, Şefi Bey, Hacı Bey ve Bahış Bey adında oğulları olmuştur.[1]
Cafer Bey Rüstembeyli, 1890 yılında Areş ilçesine bağlı Memmedli köyünde doğdu. 1909 yılında Kiev Üniversitesi tıp fakültesine girdi ve mezun olduktan sonra askeri doktor olarak seferber oldu. Önce 58. Piyade Alayında ve 1917'den itibaren Kırım'da doktor olarak çalıştı. F. H. Hoyski'nin 3 Nisan 1919'da imzaladığı kararnameye göre Cafer Bey Rüstembaylı, 19 Mart'tan itibaren Azerbaycan'ın Kuban bölgesi ve Kırım'daki diplomatik temsilcisi ve ticaret komiseri olarak atandı.[4] Sovyet işgalinden sonra öldürülmüş.[5]
Şefi Bey Rüstembeyli, 1893 yılında Aydınkışlak köyünde doğdu. Orta öğrenimini Gence'de klasik gymnasiumda tamamladıktan sonra 1911'de Kiev Üniversitesi hukuk fakültesine girdi. Üniversitede kurulan Azerbaycan Yurttaşlar Derneği'nin liderlerinden ve aktif üyelerinden biriydi. 1916'da Gence'ye döndü ve yüksek hukukçu diploması aldıktan sonra bir süre bölge mahkemesinde çalıştı.[6] 1918'de kurulan Transkafkasya Seym'in üyeliğine seçildi ve Azerbaycan İstiklâl Beyannamesi'ni imzalayan 8 kişiden biri oldu. Azerbaycan Cumhuriyeti döneminde milletvekili, içişleri bakan yardımcısı (Mart 1920'den itibaren), "Azerbaycan" (Rusça) gazetesinin editörü ve Mülteci Yardım Komitesi başkanı olarak çalıştı. 1920'de Azerbaycan'ın Bolşevikler tarafından işgalinden sonra Gürcistan'a, 1921'de Gürcistan'ın işgalinden sonra Trabzon'a ve aynı yılın Ağustos ayında İstanbul'a gitti. Siyasi faaliyetlerini ömrünün sonuna kadar burada sürdürdü. 1953 yılında vefat etti. Mezarı İstanbul'da Feriköy Mezarlığı'ndadır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f Enver Çingizoğlu (2011), "Şəfibəylilər", Soy, cilt 3, s. 25
- ^ Sevda İsmayıllı (29 Nisan 2013). "Şəfi bəy niyə ağladı?" (Azerice). Özgür Avrupa Radyosu. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ Mehmed Emin Resulzade (1990). Azərbaycan Cümhuriyyəti (PDF). Bakü: Elm nəşriyyat. s. 80. Archived from the original on 14 Şubat 2019. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ "Azərbaycan ordusu və diplomatiyasının şanlı tarixi: Cəfər bəy Rüstəmbəyovu tanıyaq" (Azerice). Kaspi. 6 Temmuz 2017. Archived from the original on 2 Ekim 2022. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022.
- ^ Nəsiman Yaqublu (25 Mayıs 2021). "Azərbaycan Cümhuriyyətinin diplomatları..." (Azerice). moderator.az. 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ Ülviyyə Tahirqızı (9 Ağustos 2011). ""Mətbuat haqda qanun"un ilk müəllifi..." (Azerice). Xalq Cəbhəsi qəzeti. Archived from the original on 28 Temmuz 2022. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
- ^ Dilqəm Əhməd (21 Haziran 2017). ""Şəfi bəy hönkürtü ilə ağlayır..." – Bir cümhuriyyətçinin taleyi" (Azerice). teleqraf.com. Archived from the original on 2 Haziran 2019. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.