İskandinavcılık
İskandinavcılık,[1] İskandinavya ülkeleri arasında çeşitli derecelerde işbirliğini destekleyen bir ideolojidir. İskandinavcılık, ortak bir İskandinav geçmişini, paylaşılan bir kültürel mirası, ortak bir İskandinav mitolojisini ve ortak bir dil veya lehçe sürekliliğini (Eski İskandinav dilinin ortak ata dilinden) teşvik etmeye odaklanan ve bu hareketin ortaya çıkmasına neden olan edebi, dilbilimsel ve kültürel hareketi kapsar. İskandinav edebiyatı ve dillerini destekleyen ortak süreli yayınların ve toplulukların oluşumudur.[2] İskandinavcılık, İzlanda ve Finlandiya'yı içerecek şekilde kapsamını genişletiyor.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Modern bir hareket olarak İskandinavcılık 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır.[3] Pan-İskandinav hareketi, Almanya ve İtalya'nın birleşme hareketlerine paralellik gösterdi.[4] Alman ve İtalyan meslektaşlarının aksine, İskandinav devlet kurma projesi başarılı olamadı ve artık takip edilmiyor.[1][4] 19. yüzyılın ortalarında zirvedeydi ve İskandinav Birliği fikrini destekledi.[3][5]
Hareket, Scania'da bir üs ile 1840'larda Danimarkalı ve İsveçli üniversite öğrencileri tarafından başlatıldı.[6] Başlangıçta, mutlak hükümdar VIII. Christian ve "tek adam hükümeti" ile XIV. Karl dahil olmak üzere iki ülkedeki siyasi kuruluşlar hareketten şüpheleniyorlardı.[6] Hareket 1846'dan 1864'e kadar önemli bir güçtü; ancak hareket sonunda azaldı ve Finlandiya'nın İsveççe konuşan nüfusu arasında sadece güçlü bir desteğe sahipti.[3][7]
Pan-İskandinavcılığın çöküşü, 1864'te İkinci Schleswig-Holstein Savaşı'nın patlak vermesiyle geldi. 1859'dan 1872'deki ölümüne kadar İsveç-Norveç Kralı olan Kral Charles XV, Pan-İskandinavcılığı savunmasına rağmen savaşta Danimarka'ya yardım edemedi.[8]
Yazar Hans Christian Andersen, 1837'de İsveç'i ziyaret ettikten sonra İskandinavcılığın bir parçası oldu ve İsveçlilerin, Danimarkalıların ve Norveçlilerin akrabalığını iletecek bir şiir yazmaya kendini adamıştır.[9] Temmuz 1839'da, Danimarka'daki Fyn adasına yaptığı ziyaret sırasında Andersen, şiirinin ilk metnini yazdı, Jag er en Skandinav ("Ben İskandinavım").[9] Andersen, İskandinav milli marşının bir parçası olarak "İskandinav ruhunun güzelliği, üç kardeş ulusun yavaş yavaş birlikte büyüdüğü yol" adlı şiiri besteledi.[9] Besteci Otto Lindblad şiiri müziğe ayarladı ve kompozisyon Ocak 1840'da yayınlandı. Popülaritesi 1845'te zirveye ulaştı, daha sonra nadiren söylendi.[9]
Literatürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Sherlock Holmes'un "Bohemya'da bir skandal" hikâyesi, kızı hikâyenin ana kahramanı olan Bohemya'nın (aynı zamanda kurgusal) Kralıyla evlenmek üzere olan kurgusal bir İskandinavya Kralından bahseder.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Pan-Scandinavianism" 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (2007). In Encyclopædia Britannica. Retrieved April 29, 2007, from Encyclopædia Britannica Online.
- ^ The Literary Scandinavism 23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Øresundstid, 2003. Retrieved 6 May 2007.
- ^ a b c "Pan-Scandinavianism". Encyclopedia Britannica. 7 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.
- ^ a b Ola Tunander (1999). "Nordic cooperation", UDA085ENG. In Nytt fra Norge, ODIN – Information from the government and the ministries, Ministry of Foreign Affairs, Norway. See also Tunander, Ola (1999). "Norway, Sweden and Nordic cooperation". In The European North – Hard, soft and civic security. Eds. Lassi Heininen and Gunnar Lassinantti. The Olof Palme International Center/Arctic Centre, University of Lapland, 1999. pp. 39–48. 951-634-690-1.
- ^ J. P. T Bury. "The New Cambridge Modern History: Volume 10". 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.
- ^ a b The Students 13 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Øresundstid, 2003. Retrieved 6 May 2007.
- ^ "Charles XV". Encyclopedia Britannica. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.
- ^ "About Pan-Scandinavianism. Reference Points in the 19th Century (1815-1864)". academia.edu. 17 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.