Zarlık
Zarlık Hanım - Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Yargı Tanrıçası. Yarlıg Hanım olarak da tanınır. Yargıçları korur. Zarlık Hanım 17 büyük gökyüzü mahkemesinin en başında bulunur. Türk Moğol kültüründe adalet ve yargı çok önemli bir yere sahiptir. Adaletli davranmayan yöneticilere ilenilir (lanet edilir) ve başlarına en kötü felaketlerin geldiğine inanılır. Moğollarda Zar Zargaçı (Yar Yargıcı) yani adaleti sağlayan şeklinde tanımlanan bir ongun (totem) vardır ve Zol Zayağçı (Yol Yaratan) yani kaderi tayin eden ongun (totem) ile bir ikili teşkil ederler.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir](Yar/Zar) kökünden türemiştir. Yargılamak ve Yarlıgamak (affetmek) fiili ile aynı köktendir. Kıskançlık anlamı da taşımaktadır. Türklerde Yargıç/Yargıçu, Moğollarda Yargan sözcükleri hakim demektir ve bu kelime ile aynı kökene sahiptirler. Yine Moğolca "Zarlıg" sözcüğü emretmek, buyurmak, hüküm vermek manasına gelir[1],.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Mongolian Dictionary, Andras Rajki ("zarlig") (İngilizce)". 16 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2012.
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |