İçeriğe atla

Yerleşik hayat

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yerleşik hayatta yaşayan çiftçi çift

Kültürel antropolojide, yerleşik hayat ya da sedentizm uzun süre boyunca tek bir yerde yaşama eylemidir. Günümüzde insanların çoğu yerleşik kültürlerde yaşamaktadır. Evrimsel antropoloji ve arkeolojide ise daha çok göçebe bir toplumun kalıcı olarak tek bir yerde kalmasını içeren bir yaşam tarzı anlamında yerleşik hayata geçiş olarak kullanılır. Özünde sedentizm tek bir yerde kalıcı olarak gruplar hâlinde birlikte yaşamak anlamını taşır.[1]

Tarımsal olmayan yerleşimler için gereksinimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük ölçekli göçebe toplumlar için, yerinde tarım veya hayvancılık kaynaklarının olmadığı bir arazide yerleşik bir yaşam tarzını benimsemek zor olabilir, çünkü yerleşiklik genellikle yıl boyunca yeterli, kolay erişilebilir yerel doğal kaynaklar gerektirmektedir.

Tarım dışı yerleşiklik, tütsüleme, kurutma ve fermantasyon gibi iyi muhafaza ve depolama teknolojilerinin yanı sıra çanak çömlek, sepet veya özel çukurlar gibi yiyecekleri güvenli bir şekilde saklamak ve aynı zamanda kullanılabilir hale getirmek için iyi kaplar gerektirmektedir. En erken tarım dışı yerleşiklik yalnızca birkaç büyük ekosistemin kaynaklarının çakıştığı yerlerde meydana gelmiştir. Örneğin, insanlar bir nehrin denizle buluştuğu yerlere, kıyı boyunca uzanan lagün ortamlarına, nehirlerin birleştiği yerlere ya da düz savanların tepelerle ve dağların nehirlerle buluştuğu yerlere yerleşmişlerdir.[2]

  1. ^ Hirst, Kris. "Sedentism". 18 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020. 
  2. ^ "Yerleşik Hayata Geçişin Başlangıcı ve Tarım Devrimi". Türk-Alman Üniversitesi Medya ve İletişim Kulübü. 4 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.