Yergöğü Muharebesi (1771)
| Yergöğü Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
 1771 yılında Osmanlılarca inşa edilen Yergöğü kulesi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Rus İmparatorluğu |
 Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Pyotr Rumyantsev Reinholt Wilhelm von Essen |
Silahdar Mehmed Paşa | ||||||
| Güçler | |||||||
| 22.000 | 30.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 500 ölü ve 2.000+ yaralı, 7 top | Hafif | ||||||
Yergöğü Muharebesi, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
Silahdar Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 12 Eylül 1771'de Yergöğü'ne saldıran General Reinholt Wilhelm von Essen komutasındaki Rus ordusunu mağlup etti.
Muharebe öncesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1770 yılını Larga ve Kartal Ovası zaferleriyle tamamlayan Pyotr Rumyantsev komutasındaki Rus ordusu 1771 yılında işgali altında bulundurduğu Eflak ve Boğdan'a yayılırken, bir diğer Rus ordusu da Kırım Hanlığı'nı işgale yöneldi.
Buna mukabil, Sadrazam Silahdar Mehmed Paşa Osmanlı ordusunun bir yıl önceki yenilgilerinden alınan derslerle büyük meydan muharebelerinden kaçınarak Tuna Nehri boyunca savunmada kalmayı tercih etti. Bu strateji karşısında müstahkem Osmanlı kalelerine saldırarak kayıplara uğrayan Rus ordusu Osmanlıların karşı taarruzlarına karşı geniş bir cepheye dağınık bir şekilde yayılınca, Rusçuk'ta yığınak yapan Osmanlı ordusu Haziran ortasında başarılı bir harekâtla Tuna Nehri üzerindeki stratejik geçiş noktalarından Yergöğü'nü geri aldı.[1]
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]Rusya'nın Tuna orduları komutanı Feldmareşal Pyotr Rumyantsev, General Reinholt Wilhelm von Hessen komutasındaki 22.000 kişiden oluşan Rus ordusunu Eylül ayında Yergöğü'ne sevketti. Rus komutan karargâhını Bağlartepesi'ne kurdu ve 12 Eylül 1771'de Yergöğü'ne taarruzu başlattı. Bununla birlikte, Osmanlı ordusu hücumu başarıyla püskürttü. 500 ölü ve binlerce yaralı veren Rus ordusu[2] yedi top ve mühimmat dolu üç arabayı da muharebe sahasında bırakarak düzensiz bir şekilde Bükreş'e doğru çekildi.
Muharebe sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı ordusu kazandığı bu zaferden sonra bölgede harekât üstünlüğünü ele geçirse de, piyade güçleri beklenmeden 30 Ekim 1771'de yalnızca atlı birliklerle yapılan Bükreş taarruzu başarılı olamadı. Keza Maçin ve Tulça'ya yönelik Osmanlı taarruzları da Ruslarca püskürtülünce cepheye denge geldi.
Karşı taarruzların başarısız olması sonucunda Sadrazam Silahdar Mehmed Paşa 11 Aralık 1771'de azledildi ve eski Sadrazam Muhsinzade Mehmed Paşa (1765-1768) yeniden bu göreve getirildi. Lehistan Krallığı'nın paylaşılmasına odaklanmak isteyen Avusturya ve Prusya'nın girişimleriyle Osmanlılar ve Ruslar ateşkes müzakerelerine meylettiler. Prusya Osmanlılara 22 Ocak 1772'de verdiği Nota'yla ateşkes teklif etti. Feldmareşal Pyotr Rumyantsev'in 6 Mart 1772'deki mektubuna cevaben, Sadrazam Muhsinzade Mehmed Paşa da 10 Mart 1772 tarihli mektubuyla ateşkes koşullarını iletti. Atşekesin ardından gerçekleşen müzakereler sonucunda 10 Haziran 1772'de imzalanan Yergöğü Mütarekesi'yle taraflar karada, 13 Temmuz 1772'de Paros'ta imzalanan mütarekeyle de denizde çatışmalara son verdiler (daha sonra süresi tekrar uzatılan mütarekelerin ardından barış müzakereleri başarıya ulaşmayınca 1773 yazında çatışmalar yeniden başladı).