Yakıt boşaltımı
Yakıt boşaltımı, (Genellikle havacılıkta kullanılan İngilizce tabirleri ile: Fuel dumping veya fuel jettison) uçakların genellikle kalkıştan kısa süre sonra acil iniş yapma durumunda kalması halinde uygulanan prosedürdür. Kalkışın ardından, varış noktasına ulaşmadan önce ve uçağın ağırlığı uçağın yapısal iniş ağırlığının altına inmediği durumlarda, uçakta "yakıt boşaltım sistemi" bulunması halinde yakıt boşaltımı yapılabilir. Bu sayede inişde yangın riski ve uçağın yapısal hasar görmesi önlenir.
Alternatifi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yakıt boşaltımı olan uçaklarda, uçağın medikal bir acil durum veya yangın gibi bir sebepten dolayı hemen kalktığı veya rota üzerindeki alternatif bir meydana inmesi gerekirse, yakıt boşaltımının zaman alacağından, maksimum iniş ağırlığının (İng. Maximum landing weight) üzerinde iniş yapılabilir. (Overwieght landing) Hemen hemen tüm uçak tiplerinde, neredeyse kalkış ağırlığına yakın ağırlıkta inmesi sonucu uçakta yapısal bir hasar gelmesi mümkün olmasa da, bu iniş sonrası yapılması gereken teknik inceleme ve gerektiği durumda bakım masraflarından dolayı yakıt boşaltımı prosedürü uygulanır.[1] 2010 yılında Qantas havayollarına ait bir Airbus A380, Endonezya üzerindeyken, motordaki bir patlama sonucu ve sonrasında meydana gelen yakıt boşaltım sistemin arızası nedeniyle, maksimum iniş ağırlığının (386 ton) 50 ton fazlası ile indi.[2][3] Daha sonra uçak, 135 milyon $ harcanarak 18 ay sonrasında yeniden uçuşa başladı.[4]
Regülasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Yakıt boşaltımı prosedürüne başlamak için, öncelikle acil durum (Mayday) deklare etmek gerekmektedir. Hava trafik kontrolörü ile koordine ederek pilotlar ICAO veya FAA kurallarına uyacak şekilde seyrek nüfusun olduğu yerlere ve mümkünse deniz üzerinde yakıt boşaltımı yaparlar. İşlem sırasında yine ICAO ve ülke regülasyonları bağlı olarak minimum bir uçuş irtifasında uçulmalıdır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Boeing AERO-Magazin: Overweight Landings? Fuel Jettison? What to consider. 11 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
- ^ Spiegel.de: Qantas-A380-Zwischenfall "Am gefährlichsten war die Zeit nach der Landung" 31 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
- ^ "http://www.airporthaber.com/a380-in-motoru-havada-patladi--28403h.html". 7 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2012.
|başlık=dış bağlantı (yardım) - ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2012.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Boeing 767 uçağının yakıt boşaltımı
- Boeing Commercial Aircraft—In-Flight Fuel Jettison Capability 27 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Boeing AERO: Overweight Landings? Fuel Jettison? What to consider 11 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)