Yahyapaşazade Mehmet Paşa

Yahyapaşazade Mehmet Paşa (?, - 1548), Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

Babası Osmanlı’nın önemli akıncı ailelerinden olan Malkoçoğullarından Malkoçoğlu Damat Yahya Paşa, annesi ise II. Bayezid’ın kızı Hüma Hatun’dur. Babasından dolayı Yahyapaşazadeler olarak da adlandırılmıştır. Oğlu da akıncı komutanı, sancakbeyi ve son olarak Budin beylerbeyi olan Arslan Paşadır. Vidin, Semendire ve Belgrad sancakbeyliği sonra 1543-1548 yılları arasında da Budin beylerbeyi görevinde bulundu.

Hayatının ilk yılları hakkında bilgi bulunmayan Mehmet Paşa, 1527’den itibaren Macaristan’a yapılan hemen hemen tüm harekâtlarda yer aldı. 1528’de Gazi Hüsrev Bey ile birlikte Macaristan’ın önemli askerî yerleri olan Jajce, Banja Luka ve çevresini ele geçirdi. 1529’da Semendire sancakbeyi olarak Estergonu kısa bir kuşatmadan sonra Osmanlı topraklarına kattı.^[1]

Nisan 1534'te Koron’un geri alınmasında rol oynadı. Koron'un alınmasından sonra yeni istihkamlar yaptırmış olup, bu yapılar günümüze kadar ulaşmıştır. Osijek’e saldıran Avusturya kuvvetlerini 9 Ekim 1537'de meydana gelen Vertizo Muharebesinde ağır bir yenilgiye uğrattı. Sonrasında oğlu Yahyapaşazade Arslan Paşa ile birlikte Slavonya içlerine harekâta geçerek çok sayıda kaleyi ele geçirdi.^[2] Aralık 1537’de Pojega’yı ele geçirdi. Budin valisi Bali Paşa’nın ölümü üzerine 1543’de Budin beylerbeyi oldu. Aynı yıl Szeged ve Rahoviçe'yi ele geçirdi. 1544'te Hatvan, Novigrad, Simontornya ve Vaç gibi önemli kaleleri Osmanlı topraklarına kattı. 1548 yılında ölene kadar Budin beylerbeyi olarak görev yaptı.

Kaynakça

^ ışık, M., " MOHAÇ SAVAŞI VE BUDİN’DE OSMANLI HAKİMİYETİNİN TESİSİ MESELESİ (1526- 1541) ". Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:5, Sayı: 22, Yaz 2012. URL: http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt5/cilt5sayi22_pdf/2_tarih/isik_mustafa.pdf 22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 15 Aralık 2016
^ Altaylı, Y., " Budin Beylerbeyi Arslan Paşa (1565-1566)". Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 19, 2006. URL:http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/26/172.pdf^{[ölü/kırık bağlantı]}. Erişim: 14 Aralık 2016

[yahyapaşazade1-1] ışık, M., " MOHAÇ SAVAŞI VE BUDİN’DE OSMANLI HAKİMİYETİNİN TESİSİ MESELESİ (1526- 1541) ". Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:5, Sayı: 22, Yaz 2012. URL: http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt5/cilt5sayi22_pdf/2_tarih/isik_mustafa.pdf 22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 15 Aralık 2016

[yahyapaşazade2-2] Altaylı, Y., " Budin Beylerbeyi Arslan Paşa (1565-1566)". Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 19, 2006. URL:http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/26/172.pdf^{[ölü/kırık bağlantı]}. Erişim: 14 Aralık 2016

[1]

[2]