İçeriğe atla

William Shakespear (kaşif)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
William Shakespear

DoğumWilliam Henry Irvine Shakespear
29 Ekim 1878

Bombay, Britanya Hindistanı
Ölüm24 Ocak 1915
Jarrab Gölü, El-Mecma, Osmanlı Arabistanı
MeslekDevlet Memuru
Tanınma nedeniKuzey Arabistan'ın keşfedilmemiş bölgelerinin haritasını çıkaran kaşif

Yüzbaşı William Henry Irvine Shakespear, HİN (29 Ekim 1878 - 24 Ocak 1915), Kuzey Arabistan'ın keşfedilmemiş bölgelerinin haritasını çıkaran ve Suudi Arabistan'ın gelecekteki kralı İbn Suud ile ilk resmi İngiliz temasını kuran bir İngiliz devlet memuru ve kaşifti. İbn Şraim tarafından Cerrab Savaşı'nda vurularak öldürüldüğü 1910'dan 1915'e kadar İbn Suud'un askeri danışmanlığını yapmıştır. Kuveyt'te defnedilmiştir.

Kuveyt'teyken Shakespear, Arabistan'ın içlerine doğru yedi ayrı keşif gezisi yaptı ve bu sırada o zamanlar Nejd Emiri olan İbn Suud'un yakın arkadaşı oldu. İbn Sa'ud'un ilk kez fotoğrafının çekilmesini sağlayan Shakespear'di. İbn Sa'ud daha önce hiç fotoğraf makinesi görmemişti. Mart 1914'te Shakespear Kuveyt'ten Riyad'a, oradan da Nefud Çölü üzerinden Akabe'ye uzanan 2.900 kilometrelik (1.800 mil) bir yolculuğa çıktı ve bunu yapan ilk Avrupalı olarak çölün haritasını çıkarıp ayrıntılı bir şekilde inceledi. Kasım 1914'te Hindistan'daki İngiliz hükûmeti, Shakespear'den Basra'yı henüz ele geçirmiş olan İngiliz-Hint Mezopotamya Seferi Kuvveti için İbn-i Suud'un desteğini sağlamasını istedi.

Ölümü ve sonrası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Başta Aziz John Philby olmak üzere bazı otoriteler, Shakespear hayatta kalsaydı Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arap İsyanı'nın çok farklı bir şekilde yönlendirilebileceğini, İngilizlerin Şerif Hüseyin yerine İbn Suud'u destekleyip silahlandıracağını öne sürmüşlerdir.

"Ölümü... ülkesi için büyük bir kayıptı ama Arap davası için bir felaketti. Bu olay kesinlikle tarihin akışını değiştiren bireysel olayların küçük bir kategorisinde değerlendirilmelidir. Son derece uygun olduğu bir işe devam etmek için hayatta kalmış olsaydı, Lawrence'ın sonraki seferlerinin batıda gerçekleşip gerçekleşmeyeceği son derece şüphelidir..." Arabia, H. St. John Philby, London (1930), pp. 233–234.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]