White Dog
White Dog | |
Yönetmen | Samuel Fuller |
---|---|
Yapımcı | Jon Davison |
Senarist | Samuel Fuller Curtis Hanson Romain Gary (roman) |
Oyuncular | Paul Winfield Kristy McNichol Burl Ives |
Müzik | Ennio Morricone |
Görüntü yönetmeni | Bruce Surtees |
Kurgu | Bernard Gribble |
Stüdyo | Paramount Pictures |
Dağıtıcı | Paramount Pictures The Criterion Collection (DVD) |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram, psikolojik dram, gerilim, korku |
Renk | Renkli (Metrocolor) |
Yapım yılı | 1982 |
Çıkış tarih(ler)i | 7 Temmuz 1982, Fransa |
Süre | 84 dakika |
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce |
Bütçe | $8 milyon |
Diğer adları | Dressé pour Tuer (Fransa) Perro Blanco (İspanya) Der Weiße Hund von Beverly Hills (Almanya) Die Weiße Bestie (Almanya, video ismi) |
Beyaz Köpek 1982 ABD yapımı psikolojik gerilim filmidir. Özgün adı White Dog olan ve birçok ülkede gösterim şansı bulamamış olan filmin Türkiye'de gösterildiğine dair de bir kayıt bulunmamaktadır.
Samuel Fuller'in yönettiği ve uyarlama senaryosunu Curtis Hanson'la birlikte yazdıkları filmin önemli rollerinde Kristy McNichol, Paul Winfield, Burl Ives ve Jameson Parker oynamışlardır. Görüntülerini Bruce Surtees'in çektiği filmin müzikleri Ennio Morricone'ye aittir. Samuel Fuller'in filmde küçük bir de rolü vardır. (Ayrıca hemşire rolündeki Christa Lang de Samuel Fuller'in eşidir.)
Film, ünlü Fransız yazar Romain Gary'nin 1970 yılında yazdığı yarı otobiyografik romanı "Chien Blanc"'ın (Türkçe: Beyaz Köpek) serbest bir uyarlamasıdır. Romain Gary, ABD'deki zenci beyaz ayrımını kara bir mizahla eleştiren bu romanını, Los Angeles'ta Fransız Konsolosuyken yazmıştı. Bu sırada Amerikalı aktris Jean Seberg'le evliydi ve filmde anlatılan olayların bir benzeri ailenin başından geçmişti.[1][2] Samuel Fuller bu filmini, çekimler başlamadan 2 yıl önce, 1980'de ölen Romain Gary'ye ithaf etmiştir.
Arabasıyla çarpıp yaraladığı bir köpeği evine alıp iyileştiren bir kadın, köpeğin iyileştikten sonra sadece siyah ırktan insanlara saldırdığını fark eder. Köpeğin önceki sahipleri tarafından özellikle bu yönde eğitilmiş olduğunu anlar.
Bu tartışmalı film ABD'de Paramount stüdyolarında yapılmış olmasına rağmen bu ülkede hiçbir zaman sinemalarda gösterilemedi, daha sonraki yıllarda sadece HBO TV kanalında yayına verildi ve 2008'de The Criterion Collection'dan bir DVD'si çıktı. Film Avrupa'da gösterime verildiğinde ise eleştirmenlerden övgüler almıştı. Irkçılığın insanın doğasında olmadığı, öğretme ve öğrenme yoluyla sonradan edinilen bir olgu olduğu temasını işleyen bu alegorik film, çok az ülkede gösterim şansı bulabildi, gösterildiği ülkelerde de uzun süre afişte kalamadı. İlk gösterimi Fransa'da yapılmıştır.[3]
Filmin konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Sinema oyuncusu Julie Sawyer (Kristy McNichol) gece arabasıyla ıssız bir yolda giderken bir köpeğe çarpar. Derhal durup kendinden geçmiş yaralı hayvanı arabasına alır ve bir veteriner kliniğine götürür. Burada köpeğin ilk tedavisi yapılır, hayvanın önemli bir sorunu yoktur ve Julie'ye onu bir hayvan barınağına teslim etmesi önerilir. Ancak bu bembeyaz renkli çok güzel Alman Çoban Köpeği oldukça yaşlıdır ve barınağa bırakıldığında bir sahibi çıkmazsa öldürülecektir (onların deyimiyle uyutulacaktır). Bu riski göze almayan Julie köpeğe evinde bakmaya karar verir. Bir yandan köpeğin tedavisini devam ettirirken bir yandan da sağa sola ilan yapıştırarak köpeğin olası sahibini aramayı sürdürür.
Los Angeles'taki villasında yalnız yaşayan bekâr aktris, bir gece evine giren bir tecavüzcünün saldırısına uğrar, ancak beyaz köpeğin yardımı ile ölümden döner. Bu olay onu köpeğe yakınlaştırmıştır ve artık sahibi de çıkmayan bu hayvanı kendine saklamaya karar verir. Bir gece bu iri çoban köpeği ortadan kaybolur ve bir sokak temizlik kamyonunun şoförünü parçalayıp eve geri döner. İkinci saldırısını ise yeni sahibesinin rol arkadaşı bir genç kıza film setindeki çekimler sırasında yapar. Bu iki kurbanın ortak yanları ise siyah derili olmalarıdır.
Köpekte bir olağanüstülük olduğunu ilk hisseden Julie'nin erkek arkadaşı Roland Gray (Jameson Parker) olur ve köpeğin önceden bir saldırı köpeği olarak eğitilmiş olabileceğini ve uyutulmak suretiyle ondan kurtulmasını önerir. Bu öneriyi şiddetle reddeden Julie, Carruthers (Burl Ives) adında bir hayvan eğitmenine başvurur. Hollywood'a her çeşit hayvanı temin eden köklü bir kuruluşun sahibi olan yaşlı ve tecrübeli Carruthers, saldırı için yetiştirilmiş bu köpeğe öğrendiklerini unutturmanın imkânsız olduğunu söyler ve tehlikenin büyüklüğünü vurgulayarak o da hayvanın uyutulmasını önerir. Bu esnada köpek üçüncü saldırısını tesisin siyah derili bir çalışanına yapınca Carruthers, bunun bir "saldırı köpeği" değil bir 'Beyaz Köpek' olduğunu, bu tür hayvanların renginden dolayı değil de sadece zencilere saldırmak üzere programlandıkları için bu isimle anıldıklarını açıklar.
Orada tesadüfen bulunan Carruthers'in siyah derili ortağı Keys (Paul Winfield) ise hayvanı eğitebileceğini söyler ve hemen işe koyulur. Bu arada Julie'ye bir köpeğin 'ırkçı' yapılması için daha yavruyken parayla tutulmuş siyahi alkolik serseriler ve uyuşturucu müptelalarına sürekli dövdürtüldüğünü, bir zamanlar kaçan kölelerinin yakalanması için bu tür hayvanların yetiştirildiğini anlatır. Sabırlı bir terbiye döneminden sonra köpek artık siyahlara saldırmaz ama tam iyileştiği düşünüldüğü anda bay Carruthers'e, yani bir beyaza saldırınca Keys onu öldürmek zorunda kalır.
Film hakkında notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Daha önce de Hollywood'da birçok film ekonomik veya politik riskler taşıdığı gerekçesiyle makaslanmış, yeniden kurgulanmış veya gösterime çıkartılması geciktirilmişti. Ama çok az film bu kaygılarla tamamen rafa kaldırılmıştır. "Beyaz Köpek" de ABD'de Paramount stüdyolarında yapıldığı halde hiçbir zaman bu ülkede sinemalarda gösterime çıkamayan filmlerden biriydi. Film sadece Amerikan Sinematek'inde ve bazı festivallerde gösterilebildi.[2] Sonraki yıllarda bir kez HBO TV kanalından yayınlandı ve 2008'de The Criterion Collection'dan bir DVD'si çıktı. Filmin ilk gösterimi Fransa'da yapılmıştı.
- Filmin sonundaki yazılara göre filmin çekimlerinde birbirine tıpatıp benzeyen 5 ayrı köpek kullanılmıştır.
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]Filmin başındaki yazılarda gösterilen sırayla:
Aktör/Aktris | Rolü |
---|---|
Kristy McNichol | Julie Sawyer |
Paul Winfield | Keys |
Burl Ives | Carruthers |
Jameson Parker | Roland Gray |
Lynne Moody | Molly |
Marshall Thompson | Yönetmen |
Bob Minor | Joe |
Vernon Weddle | Veteriner |
Samuel Fuller | Charlie Felton |
Christa Lang | Hemşire |
Karl Lewis Miller | Saldırgan |
Karrie Emerson | Güneşlenen kadın (Clementine) |
Helen Siff | Hayvan barınağı işletmecisi |
Glen Garner | Hayvan barınağı işçisi |
Terrence Beasor | Hayvan barınağı şoförü |
Tony Brubaker | Sokak süpürücü kamyonun şoförü |
Paul Bartel | Kameraman |
Richard Monahan | Yönetmen yardımcısı |
Neyle Morrow | Sesçi |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2009.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2009.
- ^ http://www.allmovie.com/cg/avg.dll?p=avg&sql=1:116749 [yalın URL]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de White Dog
- rottentomatoes'ta filmin eleştirileri 29 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- books.google.com'da "White Dog" (İngilizce) Kitabın bir bölümü okumaya açık. ISBN 0-226-28430-1, 9780226284309
- 1980'lerde gerilim filmleri
- 1980'lerde korku filmleri
- 1980'lerde psikolojik filmler
- Fransız romanlarından uyarlanan filmler
- Irkçılık ile ilgili filmler
- Alegorik filmler
- Konusu Los Angeles'ta geçen filmler
- Samuel Fuller'ın senaryosunu yazdığı filmler
- Curtis Hanson'ın senaryosunu yazdığı filmler
- Samuel Fuller'ın yönettiği filmler
- Bruce Surtees'in görüntülediği filmler
- Ennio Morricone'nin müziğini yaptığı filmler
- Paramount Pictures filmleri
- Irk ve etnisite hakkında filmler
- Köpekler ile ilgili filmler
- 1980'lerde İngilizce filmler
- 1982 çıkışlı dramatik filmler
- Amerika Birleşik Devletleri dramatik korku filmleri