Whanganui Nehri
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Whanganui Nehri | |
---|---|
Konum | |
Ülke(ler) | Yeni Zelanda |
Genel bilgiler | |
Kaynak | Yeni Zelanda |
Ağız | Tasman Denizi |
Uzunluk | 290 km |
Havza alanı | 7.380 km² |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Whanganui_River.jpg/250px-Whanganui_River.jpg)
Whanganui Nehri Yeni Zelanda'nın Kuzey Adasında bulunan nehir. Ülkenin üçüncü büyük nehri olup, bölgenin yerel halkı olan Maoriler tarafından kutsaldır. Mart 2017'de Yeni Zelanda hükûmeti nehre kimlik kartı vererek dünya'da cansız bir objeye yaşayan kişi statüsü veren ilk ülke oldu.[1] Wanganui Antlaşması ile Yeni Zelanda tarihindeki en uzun anlaşmazlıkta sona erdi.[2]
Kolları
[değiştir | kaynağı değiştir]Flora ve fauna
[değiştir | kaynağı değiştir]Whanganui Nehri'nde çok çeşitli flora ve faunalar bulunmaktadır.
Kuşlar
[değiştir | kaynağı değiştir]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Whio_%28Blue_Duck%29_at_Staglands%2C_Akatarawa%2C_New_Zealand.jpg/220px-Whio_%28Blue_Duck%29_at_Staglands%2C_Akatarawa%2C_New_Zealand.jpg)
Mavi ördek/Whio populasyonu Whanganui Nehri, Mangatepopo ve Okupata Nehirlerinin birleşme noktalarında yaşama alanı bulurlar.[3] Nankeen gece balıkçılı 1990'lı yıllarda Yeni Zelanda'da sadece Whanganui Nehri boyunca yaşamışlardır.[4]
Balık
[değiştir | kaynağı değiştir]Whanganui Nehri 18 tür balığa ev sahipliği yapmakta, bunlardan Taşemengiller ve Rhombosolea retiaria yerel balık cinsleri olarak bilinmektedir.[5] Cran's bully, Upland bully, Kōaro, Pouched lamprey, Short-jawed kōkopu, Torrentfish ve Yeni Zelanda gümüş balığı bu nehrin yerel balık türleridir.[6]
Nehirde yüksek sayıda bulunmasa da Kahverengi alabalık ve Gökkuşağı alabalığı bulunmakta ayrıca yayın balığının mevcut olduğu yönünde raporlar da bulunmaktadır.[7]
Diğer su canlıları
[değiştir | kaynağı değiştir]Longfin, Kısa kanatlı yılan balığı ve koura (Yeni Zelanda tatlı su midyesi).[5] New Zealand tatlı su midyeside nehirde yaşamaktadır.[8]
Omurgasızlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mayıs böcekleri, taşbacakları ve caddis sinekleri Whanganui nehrinde yaşamaktadır.[7]
Bitki örtüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Bitki örtüsü olarak Whanganui nehri havzasında tipik geniş yapraklı ve Podocarpaceae ormanlar ile;[9] asalak türler olarak taç kurtçuğu ( Blechnum discolor ) ve çeşitli diğer eğrelti otları ve çalılar bulunmaktadır.[10]
Doğa sporları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kayaking ve kano bölgenin önemli aktiviteleri arasındadır.
- Annual Raft Yarışı, Piriaka'dan Taumarunui - En son 1970'ler de koşuldu.
- Annual Jet Boat Yarışı, Taumarunui'dan Wangaunui - En son 1980'ler de koşuldu.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Kayaking_On_The_Whanganui.jpg/220px-Kayaking_On_The_Whanganui.jpg)
Köprüler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeni Zelanda'nın en uzun nehri olmasına rağmen, Whanganui'de az sayıda köprü bulunmaktadır.
- Taumarunui (x4) (Victory Köprüsü dahil)
- SH 47 Köprüsü, Tongariro Ulusal Parkı yakınlarında
- Yeni Te Maire Köprüsü (1954)
- Jerusalem, terk edilmiş salıncak köprü
- Whanganui (x3 - Dublin Sokak Köprüsü, Whanganui Şehir Köprüsü ve Cobham Köprüsü)
Nehir ile alakalı önemli kişiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Te Mamaku, Māori şefi
- Alexander Hatrick, turizm lideri
- John Tiffin Stewart, mühendis
- Mary Joseph Aubert, Katolik elçi
- James K. Baxter, şair
- Henry Augustus Field, araştırmacı
- Elsie Smith, 33 yıl hemşire ve misyoner
- Billy Webb, kürekçi
- Andy Anderson, nehir botu kaptörü, Pipiriki doğumlu
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hiking
- Te Araroa Yolu[11]
- East Cape to Cape Egmont Traverse[12]
- Matemateaonga Tramping Yolu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ http://karnaval.com/yasam/nehre-kimlik-cikartilacak-19-490691-haber [yalın URL]
- ^ Davison, Isaac. "Whanganui River given legal status of a person under unique Treaty of Waitangi settlement". NZ Herald online. 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2017.
- ^ Whanganui Catchment strategy (PDF). Palmerston North [N.Z.]: Horizons.mw. 2003. s. 5. ISBN 1-877310-29-8. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
- ^ Frost, P.G.H. "Nankeen night heron". New Zealand Birds Online. New Zealand Birds Online. 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
- ^ a b Jones, S. "Flora and fauna of Whanganui National Park" (PDF). Department of Conservation. Government of New Zealand. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
- ^ "Whanganui National Park Management Plan - Freshwater Ecosystems". Department of Conservation. Government of New Zealand. 27 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
- ^ a b "Whanganui Freshwater Ecosystems DOC"
- ^ Rainforth, Hannah Jane (2008). Tiakina Kia Ora – Protecting Our Freshwater Mussels (PDF) (Masters in Ecological Restoration). Victoria University of Wellington. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
- ^ DuFresne, Jim (2006). Tramping in New Zealand. Sixth ed. Lonely Planet. 392 pages. ISBN 1-74059-788-5, ISBN 978-1-74059-788-3
- ^ Hogan, C. Michael (2009). "Crown fern; Blechnum discolor" 13 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., GlobalTwitcher.com
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2017.
- ^ Salisbury, Raymond (1997). East Cape to Cape Egmont - 80 day traverse of the North Island. Word for Word Publishing.