Washington Anlaşması
 Bosna Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tuđman Washington Anlaşması'nı imzalarken | |
| Tür | Ateşkes anlaşması |
|---|---|
| İmzalanma | 18 Mart 1994 |
| Yer | Washington, DC, Amerika Birleşik Devletleri Viyana, Avusturya |
| Onay | 24 Mart 1994 |
| Yürürlük | 30 Mart 1994 |
| İmzacılar | |
| Taraflar |
|
| Onaylayanlar | Bosna Hersek Federasyonu Parlamentosu |
| Diller | Boşnakça Hırvatça |
Washington Anlaşması (Hırvatça: washingtonski sporazum; Boşnakça: vašingtonski sporazum), Bosna-Hersek Cumhuriyeti ile Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti arasında 18 Mart 1994 tarihinde Washington, DC'de imzalanan bir ateşkes anlaşmasıdır.[1] Anlaşma Bosna Başbakanı Haris Silajdžić, Hırvatistan Dışişleri Bakanı Mate Granić ve Hersek-Bosna Cumhurbaşkanı Krešimir Zubak tarafından imzalanmıştır.
Anlaşma uyarınca, Hırvat ve Bosnalılar (o dönemde Boşnak) hükümet güçlerinin elinde bulunan birleşik topraklar on özerk kantona bölünerek Bosna-Hersek Federasyonu kuruldu ve Hırvat-Boşnak Savaşı sona erdi. Kanton sistemi, bir etnik grubun diğeri üzerindeki hakimiyetini önlemek için seçilmiştir.[2]
Daha sonra imzalanan Washington Çerçeve Anlaşması, Hırvatistan ile Bosna-Hersek Federasyonu arasında gevşek bir federasyon (veya konfederasyon) kurulmasını hedefliyordu.[3]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Savaş, Hırvatistan tarafından desteklenen Hersek-Bosna ile Bosna-Hersek Cumhuriyeti ve Hırvat Savunma Kuvvetleri arasında patlak verdi. Savaş 18 Ekim 1992'den 23 Şubat 1994'e kadar sürdü[4] ve çok daha büyük olan Bosna Savaşı'nın bir parçası olduğu için genellikle "savaş içinde savaş" olarak kabul edilir. Çatışmalar kısa sürede Orta Bosna'ya ve kısa süre sonra da Hersek'e yayıldı ve çatışmaların çoğu bu bölgelerde gerçekleşti.
1992 ve 1994 yılları arasında Lašva Vadisi etnik temizliği,[5] Trusina Katliamı, Ahmići Katliamı, Sovići ve Doljani cinayetleri, Vitez Katliamı, Mokronoge Katliamı,[6][7] Grabovica Katliamı, Uzdol Katliamı,[8] Stupni Do Katliamı, Križančevo selo Katliamı,[9] Zenica Katliamı, Gornji Vakuf bombardımanı, Busovača Katliamı ve Stari Vitez saldırısı gibi birçok katliam ve cinayet gerçekleşecektir. Bu dönemde Žepče Muharebesi, Bugojno Muharebesi, Mostar Kuşatması, Neretva 93' Operasyonu ve Tvigi 94 Operasyonu gibi savaşlar, operasyonlar ve kuşatmalar da yaygındı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bosna-Hersek Federasyonu
- Bosna-Hersek Cumhuriyeti
- Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti
- Hırvat-Boşnak Savaşı
- Bosna Savaşı
- Dayton Anlaşması
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bethlehem, Daniel L.; Weller, Marc (1997). The 'Yugoslav' Crisis in International Law. Cambridge International Documents Series. 5. Cambridge University Press. s. liiv. ISBN 978-0-521-46304-1.
- ^ "Bosnia and Herzegovina". European Commissions. s. 1. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2022.
- ^ Lester H. Brune (2003). Chronological History of U.S. Foreign Relations Volume III 1989-2000. Routledge. ss. 1247-1248. ISBN 9780415939171. Erişim tarihi: 19 Şubat 2013.
- ^ "Bosnian War European history [1992–1995]". Britannica (İngilizce). 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021.
- ^ "Prosecutor v. Tihomir Blaškić Judgement" (PDF). International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia. 6 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- ^ Horvat, Domagoj (7 Mart 1995). "The Secret of Mitigated Crimes". Feral Tribune. 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- ^ Lawson, Edward (1996). "Human rights violations by Bosnian Croat Forces". Encyclopedia of Human Rights. Taylor & Francis. ISBN 1-56032-362-0.
- ^ "Sefer Halilovic Case Information Sheet" (PDF). Erişim tarihi: 5 Haziran 2023.
- ^ "Indictment Confirmed in the Case of Ibrahim Purić et al". Court of Bosnia and Herzegovina. 27 Şubat 2019. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Allcock, John B., Marko Milivojevic, et al. Conflict in the Former Yugoslavia: An Encyclopedia (1998)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Amerika Birleşik Devletleri Barış Enstitüsü: Washington Anlaşması (İngilizce)
- Uppsala Çatışma Veri Programı: Washington Anlaşması (İngilizce)
- Yüksek Temsilcilik Ofisi: Bosna-Hersek Federasyonu'nun Kuruluşu (1995-1999) (İngilizce)
