Władysław Machejek
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Władysław Machejek | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 25 Şubat 1920 Chodów, Kielce Voyvodalığı, Polonya |
| Ölüm | 21 Aralık 1991 (71 yaşında) Krakov, Polonya |
| Vatandaşlık | Lehçe |
| Meslek | Parti yetkilisi, yayıncı, yazar |
Władysław Machejek (25 Şubat 1920 - 21 Aralık 1991), II. Dünya Savaşı'nın ardından Polonya'daki Stalinist baskı döneminde komünist bir resmi yazar ve yayıncıydı. Bölgesel parti sekreteri ve daha sonra komünist en yüksek parlamento kademelerinin üyesi olarak kendi siyasi kazanımları için anti-komünist yeraltı hakkında uydurma hikâyeler yazdı.[1] Eserlerinin kaba ve niteliksiz doğası nedeniyle, "efsanevi sosyalist karalamacı" olarak tanımlanmıştır.[2]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Machejek, 25 Şubat 1920'de Chodów mezrasında köylü bir ailede dünyaya geldi. Polonya Komünist Partisi'ne genç yaşta katıldı.[3] Dünya Savaşı sırasında Sovyet destekli partizan örgütleri Gwardia Ludowa ve Armia Ludowa'da görev yaptı.[4] Savaştan sonra yeni Polonya komünist partisi PZPR'nin bir üyesi oldu ve büyüdüğü yerden çok uzakta olmayan Nowy Targ kasabasında bölge sekreterliği görevini devraldı. Kısa süre sonra Krakov'daki taşra partisi hücresinin bir üyesi oldu ve sonunda Polonya Halk Cumhuriyeti'ndeki Sejm (Polonya parlamentosu) milletvekili oldu.[3][4] Stalinizm döneminde (1952) Życie Literackie dergisinin baş editörü seçildi ve ideolojik propagandanın ve komünist parti çizgisini destekleyen kaba, genellikle utanç verici polemiklerin üretken bir yazarı oldu.[4][5] Ayrıca zaman zaman diğer komünist ülkelerin (Romanya gibi) yetkililerine saldırdığı da biliniyor, ancak eleştirisine göz yumuldu.[3] Boş evrak çantasında her zaman bir şişe votka taşıdığı söylenir.[1] Machejek, Halk Cumhuriyeti'ndeki komünist rejimin çöküşünden ve Ulusların Sonbaharında egemen Polonya devletinin yeniden ortaya çıkışından kısa bir süre sonra 71 yaşında Krakov'da öldü.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Machejek politik bir yazardı.[5] 1955'te yayınlanan en kötü şöhretli kitabı Rano przeszedł huragan (Sabah Bir Kasırga Geldi ), Józef Kuraś yönetimindeki Ogniowcy partizan birimleri tarafından Podhale bölgesinde işlendiği iddia edilen suçları anlattı.[6] Kitap, Machejek'in kendisi tarafından yazılmış kurgusal bir günlüğüne dayanıyordu. Sıklıkla kaba ve hatta ilkel bir düzyazıyla[5] Polonya'nın anti-komünistlerini, Yahudileri öldüren, bölgenin Slovak nüfusuna zulmeden ve masum insanları avlayan kana susamış anti-Semitlerden oluşan bir ekip olarak resmetti.[7] Bu parçalar basitçe Machejek tarafından icat edilmiş olsa da, bazı tarihçiler, en son Jan Tomasz Gross'un Korku: Auschwitz'den Sonra Polonya'da Anti-Semitism (2006), romanın gerçeklere dayandığı iddiasına kapıldılar (Kuraś'ın kendisi, gizli polis tarafından ödürüldü), böylece Machejek'in yalanını geçerli bir kaynak olarak ele aldılar.[6]
Polonyalı şair, edebiyat eleştirmeni ve muhalif eylemci Stanisław Barańczak, Machejek'in tarzını anılmaya değer gördü ve 1990'da Książki najgorsze (Kitapların En Kötüsü) adlı kitabında U źródeł machejkizmu adlı bir makale yazdı. Barańczak, bu kitapta Machejek'in stilinin özel bir terimi, machejkizm veya machejcyzm'i hak edecek kadar benzersiz olduğunu öne sürdü. Barańczak'a göre, Machejek'in üslubu sosyalist (komünist) edebiyatın en kötü unsurlarının, yani eğitimsiz bir adamın kaba dili ile Parti'nin şatafatlı ve karmaşık resmi dilinin karışımıydı.. Barańczak'a göre Machejek, hiçbir değeri, gerçek mesajı olmayan, okunması amaçlanmayan, sadece boşluğu doldurma işlevi gören boş cümleler yazma ustasıydı.[8]
Kaynakça[9]
[değiştir | kaynağı değiştir]- Po wojnie (1954)
- Dzwony (1955)
- Zginęli W Walce: Sylwetki Bojowników AL i GL (1957)
- Niespokojny człowiek (1964)
- Z mojego gözlemevi (1969)
- W starym młynie (1971)
- Zawytka (1972)
- Z wojny tej, wojny złej ... (1978)
- Rano przeszedł huragan (Sabah Bir Kasırga Geldi, 1985 yeni baskı)
Notlar ve referanslar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Co ja robię w tym kościele". Towarzysze Nieudanej Podrózy. Gazeta Wyborcza. 3 Haziran 2000. 29 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
- ^ "Machejek, Władysław (1920-1991)". Wiadomosci.gazeta.pl. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2012.
- ^ a b c "A Rumanian-Polish Literary Controversy". Osaarchivum.org. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2012.
- ^ a b c "Machejek Władysław - WIEM, darmowa encyklopedia". Portalwiedzy.onet.pl. 22 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2012.
- ^ a b c Władysław Machejek (in: Real Socialism: The Iron Fist). The Spring Will Be Ours: Poland and the Poles from Occupation to Freedom. Penn State Press. 2003. ss. 341-. ISBN 0271023082. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.Andrzej Paczkowski, Jane Cave (2003). Władysław Machejek (in: Real Socialism: The Iron Fist) 7 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Spring Will Be Ours: Poland and the Poles from Occupation to Freedom. Penn State Press. pp. 341–. ISBN 0271023082. Retrieved August 25, 2012.
- ^ a b "Horror podmalowany". Historia. Tygodnik Powszechny. 27 Şubat 2008. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
Dr Maciej Korkuć jest historykiem, pracuje w krakowskim oddziale IPN: ... ów opis pochodzi z fałszywki – rzekomego pamiętnika „Ognia", w rzeczywistości napisanego ładnych parę lat po jego śmierci.
- ^ "Interview with dr Maciej Korkuć of the Institute of National Remembrance". Partyzant nie nadstawia policzka. Tygodnik Powszechny, reprint by Onet.pl. 2007. 14 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
Władysław Machejek spreparował „dziennik" Kurasia. (Şablon:Lang-en).
- ^ Stanisław Barańczak, U źródeł machejkizmu [in] Książki Najgorsze i parę innych esejów krytycznoliterackich, Wydawnictwo a5, Poznań 1990, p. 91-94.
