Vittore Carpaccio

**Vittore Carpaccio**
Vittore Carpaccio
	Vittore Carpaccio
Genel bilgiler
Doğum	yak. 1465; Venedik
Ölüm	1526; Capodistria, (günümüzde Koper, Slovenya)
Uyruk	Venedik Cumhuriyeti
Alanı	Resim
Katıldığı akımlar	Venedik Rönesansı
Etkilendikleri	Gentile Bellini, Antonello da Messina.

Vittore Carpaccio (yak. 1465, Venedik – 1526 Capodistria (günümüzde Koper, Slovenya). Venedik Cumhuriyetinde doğup büyüyüp yaşamış İtalyan asıllı Venedik Rönesansı ekolüne bağlı bir ressam. Venedik Rönesansı resminin 15. yüzyıldan 16. yüzyıla geçiş döneminde önemli olmakla beraber belirli resim akımlarına katılmayıp şahsen kendine mahsus özel bir resim stili geliştirmiştir.

Yaşamı

Yaşamı hakkında fazla bilgi ve belge bulunmamaktadır. Çok muhtemelen 1465 civarında Venedik'te doğduğu kabul edilmektedir. Babasının adının Piero Scarparzo olduğu ve bir kürk taciri olduğu bilinmektedir. Elimizde bulunan ona ait tek yazılı belge amcası olan keşiş Fr Ilerio'nun vasiyetnamesinde geçen ismidir. Bu vasiyetname ile amcası tüm mirasını yeğeni Carpaccio'ya bırakmaktadır. Bazı sanat tarihçileri herhangi bir vasiye mirasın kanunen ancak 15 veya daha büyük yaşında olursa geçebilmesi gerçeğinden hareket ederek Carpaccio'nun 1455 yakınlarında doğduğunu iddia etmektedir.

Carpaccio'nun hazırladığı resimlerde bulunan tarihler 1490-1519 dönemindedir. Venedik'te yaşayıp çalıştığı kabul edilmektedir. Neden ve nasıl Carpaccio adı aldığı bilinmemektedir. Ayrıca 1526'da Venedik Cumhuriyeti'nin ana karada olan arazisinde bulunan Capoistria şehrinde ölmesinin gizemli açıklaması olup olmadığı bilinmemektedir.

Venedik Rönesans'ının önemli ressamları olan Gentile Bellini, Vivarini ve Antonello de Massina'dan doğrudan doğruya veya endirekt olarak etkilendiği hazırladığı ilk eserlerde hemen görülebilmektedir. Bazı sanat tarihçileri onun Gentile Bellini'nin çırağı olduğunu iddia etmektedirler. Bununla beraber belirli resim akımlarını Venedik'te ortaya çıkartan ve devam ettiren ressamlar ve sanat kritikleri tarafından Carpaccio'ydan bahis geçmediği için bu resim akımlarına katılmadığı kabul edilmektedir. Carpaccio'nun gayet realist resimleri onun şahsen kendine mahsus özel bir resim stili geliştirdiğine işaret etmektedir. Carpaccio tablolarında gayet iyi işlenmiş hikâye etme unsurları bulunmaktadır. Hristiyan aziz ve azizeler hayat hikâyeleri naratif olarak birbirine bağlantılı birkaç tabloda birlikte ele alınmıştır. Örneğin Azize Ursula'nın hayatı; aziz Yorgo'nun hikâyeleri ve Aziz Jerom'un hayatı hakkında birbirine hikâye ile bağlı birkaç tablosu bulunmaktadır. Carpaccio'nun resim eserlerinde kırmızı renk tonu resimlerinin hiç sert ve haşin olmadan gayet güçlü ve çekici yapmaktadır. Bu naratif resim tablolarında arka plan olarak kabul edilebilecek doğa sahneleri; şehir mimarileri ve bazen egzotik kıyafetli (özellikle sarıklı ve Osmanlı giysileri giymiş) figürler ile gayet detaylı ve realist olarak işlenmiştir.

Resim kritiklerini ilgilendiren bir başka gözlem de hazırladığı tablolarda çok sayıda sarıklı ve Osmanlı müslüman kılıklı kişilerin yer alması ve resim ettiği binaların Osmanlı mimari stilini andırmasıdır. Bu konuların gayet gerçekçi ve hatasız işlendiği gayet açıktır. Carpaccio'nun Venedik'in "Terraferma", yani şehir esas adaları dışında Adriyatik Denizi kıyı şehirlerinden Capodistria'da olduğu da göz önüne alınmalıdır. Böylece Carpaccio'nun Osmanlılar arazileri ve kişileri ile ilişkileri olduğunun inkâr edilmez bir gerçek olduğu düşünülmektedir. Bazı kritikler ise onun Osmanlılar ülkesinde seyahatler yapmış olma olasılığına işaret etmektedirler ama bunlar hakkında hiçbir belge bulunmamaktadır.

Eserleri

Seçilmiş eserler listesi

Carpaccio hazırladığı eserler arasından seçilmiş bir liste:

Dört Havarisini Takdis Eden İsa, yak. 1480-1490, tahta levha üzerine yağlı boya, 70×68 cm, Brescia, Sorlini Vakfı
Pietà, yak. 1480-1493, Floransa, Contini-Bonacossi Koleksiyonu
Zara Poliptiki, yak. 1480-1493, Zadar, Zadar Katedrali
Harbi Taşıyan Askerler ve Yaşlılar, yak. 1490-1493, tuval üzerine tempera, 68×42 cm, Floransa, Uffizi Gallerisi
Azize Ursula Tarihi, yak. 1490-1495, Venedik, Akademi Galerisi
- Colonia'ya Haç İçin Gelme, 1490,, tuval üzerine tempera, 280×255 cm
- Azize Ursula ve Ona Refakat Edenleri Apothsiesi, 1491,, tuval üzerine tempera, 841×336 cm
- Hacıların Papa Cyriacus ile toplantısı, 1491-1493,, tuval üzerine tempera, 281×307 cm
- Hacıların Dinsel Şehit Olmaları ve Aziz Ursula'nın Cenazesi, 1493,, tuval üzerine tempera, 271×561 cm
- Nişanlıların Buluşmaları ve Hacıların Ayrılmas, 1495,, tuval üzerine tempera, 280×611 cm
- Azize Ursula'ın Rüyası, 1495,, tuval uzerine tempera, 274×267 cm
- Britanya Sarayından İngiliz Elçilerinin Gelmesi, yak. 1495, tuval üzerine yağlı boya, 275×589 cm
- Elçilerin Uğurlanması, yak. 1495, tuval üzerine yağlı boya, 280×253 cm
- Elçilerin İngiltere Sarayına Geri Dönüşleri, yak. 1495, tuval üzerine yağlı boya, 297×527 cm
İsa'nın Yahudiler Tapınağında Tanıtılması, yak. 1491-1510, tuval üzerine tempara, 421×236 cm, Venedik, Akademi Galerisi
Kırmızı Takke Giymiş Bir Adam, yak. 1490-1493, tahta levha üzerine tempera, 35×23 cm, Venedik, Müze Correr
Sahil Gölünde Avcılık, yak. 1490-1495, tahta levha üzerine yağlı boya, 76×65 cm, Los Angeles, Getty Muüzesi
Venedikli İki Hanim , yak. 1490-1495, tahta levha üzerine yağlı boya, 94×64 cm, Venedik, Müze Correr
Bir Hanım Portresi, yak. 1495-1500, Denver, Denver Sanat Müzesi
Rialto Köprüsünde Istavroz Mucizesi , yak. 1496, tahta levha üzerine yağlı boya, 365×389 cm, Venedik, Akademi Galerisi
Passiyonda Ellerinde Çalgılar Taşıyan Dört Melek ve İsa, 1496, tuval üzerine yağlı boya, 162×163 cm, Udine, Sehir Müzesi ve Güzel Sanatlar Tarihi Galerisi
Kilise Sunak Tablosu, yak. 1496-1500, Grumello del Monte, mahalle kilisesi
Meryem ve Bebek İsa ve Aziz Giovannino, yak. 1496-1500, tahta levha üzerine yağlı boya, 69×54 cm, Frankfurt, Städel
Meryem ve Bebek İsa ve Azizeler Cecilia ve Ursula, yak. 1496-1500, Bir parça Morosini Koleksiyonu. Diğer parça bir İngiliz özel koleksiyonu
Temperanza, yak. 1496-1500, Atlanta, High Museum of Art
Prudenza, yak. 1496-1500, Atlanta, High Museum of Art
Pietà, yak. 1496-1500, Floransa, Serristori Sarayı
İskenderiyeli Azize Katerina ve Azize Veneranda, yak. 1500, tahta levha üzerine tempera, Verona, Castelvecchio Müzesi
İsa'nın çocukken Mısır'a Kaçmasi, yak. 1500-1510, tahta levha üzerine tempera, 73×111 cm, Washington, National Gallery of Art
Theseus'un Amazonlar Kraliçesini Karşılaması, yak. 1500-1510, Paris, Jacquemart-André Müzesi
İsa'nın Son Günleri Üzerine Meditasyon, yak. 1500-1510, tahta levha üzerine yağlı boya ve tempera, 70,5×86,7 cm, New York, Metropolitan Museum
Venedik Dükalık Sarayı Duvar Levhaları, yak. 1502-1507, kayıp
Azizler Jerom, Yorgo, Trifone ve Matta hikayeleri, 1502-1507, tuval üzerine tempera, Venedik, Slavlar Scuola di San Giorgio
- Gatsemanne Bahçesinde Izdırap, 1502, 141×107 cm
- Aziz Matta'nin Cağırması, 1502, 141×115 cm
- Aziz Augustin Studyoda , 1502, 141×210 cm
- Manastırda Aziz Jerom ve Arslan , 1502, 141×211 cm
- Aziz Jerom'un Cenaze Töreni, 1502, 141×211 cm
- Aziz Yorgo ve Ejderha, 1502, 141×360 cm
- Aziz Yorgo'nun Zaferi, 1502, 141×360 cm
- Selenitlerin Vaftiz Edilmesi, 1507, 141×285 cm
- Aziz Trifone Basiliski Uysallaştırması, 1507, 141×300 cm
Bakire Meryem'in Hikayeleri, 1504-1508, olio su tela, Venedik, Scuola di Santa Maria degli Albanesi
- Bakire Meryem'in Doğumu, 128×137 cm, Bergamo, Carrara Akademisi
- Yahudiler Tapınağında Bakire Meryem'in Tanıtılması, 1505, 130×137 cm, Milano, Pinacoteca di Brera
- Çiçek Açan Değnek Mucizesi (veya Bakire Meryemin Evlenmesi), 1505, 130×140 cm, Milano, Pinacoteca di Brera
- Beşaret, 130×140 cm, 1504, Venedik, Galleria Franchetti Ca' d'Oro
- Visitazione, 130×140 cm, Venedik, Muze Correr, in deposito alla Galleria Franchetti della Ca' d'Oro
- Meryem'in Olumu, 130×141 cm, Venezia, Galleria Franchetti Ca' d'Oro
İki Donatri ile Kutsal Aile, 1505, tuval üzerine tempera, 90×136 cm, Lizbon, Calouste Gulbenkian Müzesi
Kutsal Konuşma, yak. 1505, tahta levha üzerine yağlı boya, 96×126 cm, Avignon, Petit Palais Müzesi
Kutsal Konuşma, yak. 1505, Karlsruhe, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe
Kutsal Konuşma, yak. 1505, Tucson, Arizona Üniversitesi
Meryem Okumakta, Ekim 1505, tuval uzeine tempera, 78×51 cm, Washington, National Gallery of Art
Takdis Edilen İsa, yak. 1505-1510, tahta levha üzerine yağlı boya, 58×46,5 cm, New Orleans, Isaac Delgado Museum
Maryem Bebek İsa ile Takdis Etmekte, yak. 1505-1510, tuval üzerine tempera, 85×68 cm, Washington, National Gallery of Art
Aziz Marko ve Ludvico di Tolosa Arasında Muhtesem Aziz Tommaso, 1507, Tuval üzerine tempera, 264×171 cm, Stuttgard, Staatsgalerie
Bakire Meryem'in Ölümü, 1508, tahta levha üzerine yağlı boya, 242×147 cm, Ferrara, Pinacoteca Nazionale
İsa'nin Yahudi Tapınağı'nda Tanitilmasi, 1510, tahta levha üzerine tempera, 421×236 cm, Venezia, Gallerie dell'Accademia
Bir Șovalye Portresi, 1510, tuval üzerine yağlı boya,, 218×152 cm, Madrid, Thyssen-Bornemisza Koleksiyonu
Ancona'da Papa III. Aleksandr Venedik Duku Alessandro Zen'e Semsiye Hakkinada Bilgi Vermekte, yak. 1510, tuval üzerine, già a Venedik Maggior Consiglio Salonu, Düklük Saray 1577
Papa III. Aleksander Beşaret Gunude San Marko Katedrali Ziyaretcilerine Enduljanj Dagitimi (Giovanni Bellini ile ortaklaşa), yak. 1510, tuval uzerine, Venedik, Maggior Consiglio Salonu, Düklük Sarayi, 1577
Peygamber, (atıf), yak. 1510, tuval üzerine yağlı boya, 186×87 cm, Floransa, Uffizi Galerisi
Sibilla, (atıf), yak. 1510, tuval üzerine yağlı boya, 186×87 cm, Floransa, Uffizi Galerisiü
Aziz Stefan hikayeleri, 1511-1520, tahta levha üzerine yağlı boya
- Aziz Stefan'ın Geçiti, kayip
- Aziz Stefan ve Alti Sakirdinin Aziz Petros Tarafından Kutsanması, 1511, 148×231 cm, Berlin, Gemäldegalerie
- Aziz Stefan'ın Ayini, 1514, 152×195 cm, Paris, Louvre Müzesi
- Aziz Stefan'ın Tartışması, 1514, 147×172 cm, Milano, Pinacoteca di Brera
- Aziz Stefan'ın Taşa Tutulması, 1520, 142×170 cm, Stuttgard, Staatsgalerie
Santa Fosca Kilise Sunak Tablosu, 1514, Parçalaei: Venedik, Muze Correr ; Zagreb, Strossmayerova Galerisi ve Bergamo Accademia Carrara
Pala di San Vitale, 1514, Venedik, San Vitale Kilisesi
Ağrı Dağı'nda 10.000 din şehiti, 1515, tuval üzerine yağlı boya, 307×205 cm, Venedik, Akademi Galerisi
San Marco Arslani, 1516, tuval üzerine tempera, 130×368 cm, Venedik, Düklük Sarayı
Capodistria Kilise Sunak Tablosu, 1516-1523, Capodistria
Pirano Kilise Sunak Tablosu, 1518, Pirano
Pozzale Kilise Sunak Tablosu, 1519, Pozzale
Aziz Pol, 1520, Chioggia, chiesa di San Domenico
Ölmus İsa, 1520, olio su tavola, 145×185 cm, Berlino, Gemäldegalerie