Vincent-Marie Viénot de Vaublanc

Vincent-Marie Viénot de Vaublanc
Vaublanc Kontu
Doğum	2 Mart 1756 Fort Dauphin, Saint-Domingue bugünkü Fort Liberté Haiti
Ölüm	21 Ağustos 1845 Paris
Görevi ve Görev Süresi	İçişleri Bakanı 26 Eylül 1815 - 7 Mayıs 1816
Önce gelen	Etienne-Denis Pasquier
Sonra gelen	Joseph Henri Johacim Lainé

Vincent-Marie Viénot, Vaublanc Kontu (Doğumu: 2 Mart 1756, Fort Dauphin, Saint-Domingue bugünkü Fort Liberté, Haiti. Ölümü: 21 Ağustos 1845, Paris). Katolik, kralcı eğilimli (Royalism), Fransız yazar ve siyaset adamı.

Siyasal kariyeri Viénot’nun XVI. Louis, Paul Barras, Napoléon Bonaparte, Artois Kontu, X. Charles ve sonunda XVIII. Louis ile omuz omuza olmasını sağladı. Değişen siyasal rejimlerin sonucunda dört defa sürgüne yollanıp, her seferinde bağışlanarak geri çağrıldı. Uzun ve çalkantılı meslek hayatı boyunca, Devrim ve Directoire yönetimleri altında ardı ardına monarşist milletvekilliği görevini üstlendi. Terör döneminde sürülen, Napoléon’un gözdesi olan, XVIII. Louis döneminde İçişleri Bakanlığı yapan Viénot, siyasal dönemini ultra kralcı milletvekili olarak bitirdi. Konuşmalarının sert ve ateşli dili ve 1816’da İçişleri Bakanı görevindeyken Académie Française’deki tartışmalı yeniden yapılandırmasıyla hatırlanır. Öne çıkan karakter özelliği “düzen adamı” olması ile, Liège Devrimi’nin (1789) ılımlı bir değişim yanlısı idi ve siyasal kariyerini Fransız Restorasyonu (1814-1830) döneminin radikal anti-devrimcisi olarak tamamladı.

Eski Rejim Altında Klasik Askeri Eğitim

Bourgogne’un asil bir ailesinden gelmekte olan, Fort-Dauphin’deki Saint-Louis Kalesi komutanı Binbaşı Vivant-François Viénot de Vaublanc’ın büyük oğlu olarak dünyaya geldi. Babasının garnizonu olan Saint-Domingue (Haiti)’de doğdu ve büyüdü. Fransa’ya ilk olarak yedi yaşında ayak bastı. La Flèche’teki l’Ecole de Cadets ve Paris’teki l’Ecole Militaire’de 1770’ten 1774’e kadar aldığı askeri eğitimin sonrasında, henüz okuldan mezun olmamasına rağmen Provence Kontu ve geleceğin XVIII. Louis’si tarafından Saint-Lazare Nişanı'na layık görüldü. Amcası Charles’ın yarbayı olduğu ve Liancourt Dükü’nün kontrolünde olan La Sarre Alayı’nda 1776’dan 1782’ye kadar teğmenlik yaptı. Sırasıyla Metz, Rouen ve Lille garnizonlarında görev aldıktan sonra Saint-Domingue’e çağrıldı. Orada evlendiği bayan De Fontenelle’den bir kız çocuğu dünyaya geldi ve 1782’de Fransa’ya geri döndü. Tribunal des Maréchaux de France olarak bilinen Fransız Mareşal Mahkemesi’nin Melun’deki Dammaire-les-Lys bürosunu ve aynı zamanda bölgeden de bir ev satın aldı. Buradaki görevi bölgedeki aristokratların aralarında çıkan anlaşmazlıkları çözmek olduğundan soylular arasında çok geniş bir çevre elde etti. Bu iş kendisine tarım, edebiyat ve sanatla uğraşabilecek zamanı da tanıdı.

Devrim Sırasında Politikaya Girişi

Genel Konsey'in çağırısıyla ilk yerel görevler

İlk zamanlarda Fransız Devrimi'nin yeni fikirleri tarafından cezbedilerek siyaset mesleğine atıldı ve 1789'da Melun derebeyliğinin (baillage de Melun) üyesi oldu ve Louis-Marthe de Gouy D'arsy başkanlığındaki bu birliğe sekreter seçildi. Birlik, krala cahier de dolérance denilen bir rapor hazırlamak ve Genel Konsey'e (Etats Généraux) bir delege göndermekle mükellefti. Delege olarak, sonrasında Kurucu Meclis üyesi olan, Melun derebeyliğinin üyesi Fréteau de Saint Just'ün adaylığını destekledi ve seçilmesini sağladı.

1790'da, daha sonra başkanlığını yapacağı Seine-et-Marne genel konseyine üye olarak çağrıldı. Bu göreviyle, bu departmanın idari yönetimine başkanlık etme hakkı elde etti.

Yasama Meclisinde devrimcilere karşı güç kaybı

Kurucu meclisin feshinden sonra derebeyliklerdeki seçici kurullar yeni delege seçimi için bir araya geldiler. Vaublanc, Seine-et-Marne'daki kurulun başkanı seçildi. 1 Eylül 1791'de yapılan oylamada, on bir kişilik bir listede, 345 oyun 273'ünü alarak 8. sıradan, Yasama Meclisine delege seçildi. Yeminlerine sadık kalarak, hiçbir Kurucu Meclis üyesi yeni mecliste yer almadığından, deneyimsiz delegelerden kurulan meclis içinde, Antil kolonilerinde siyasal tecrübesi olan birkaç kişiden biri oldu.

Club des Feuillants'ın önemli şahsiyeti

Meclisin ilk mesai gününden itibaren, XVI. Louis'nin meclis tarafından düşürüleceği zor durumu anlatan konuşmalar yaparak dikkat çekti. Bunun üzerine 92'ye karşı 104 oyla (bu 92 oyu Girondins Liderlerinden Brissot almıştı), çoğunluğu kralcılardan oluşan (royalist) meclise ikinci başkan seçildi (3-15 Kasım 1791). 15-28 Kasım 1791 tarihleri arasında da başkanlık görevini yürüttü.

Vaublanc 29 Kasım'da, krala; tamamen din adamları ve soylular tarafından teşvik edilen yoğun göçün engellenmesini amaçlayan ve Fransız soylularının (Artois Kontu, Condé Prensi, vb.) ordularına sığınak sağladığı için Alman prenslerini misilleme ile tehdit eden, meclisin 9 Kasım tarihli kararnamesine verdiği vetoyu geri almasını isteyen bir mesaj hazırlamakla görevlendirildi. Meclis Vaublanc'nın hazırladığı mesajdan o kadar tatmin oldu ki; seçilmiş 24 kişilik bir delege heyetinin başında kralın huzuruna çıkarak, bu mesajı şahsen okumasını istedi. XVI. Louis, meclisin mesajını titizlikle değerlendireceğini söyledi ve birkaç gün sonra konuyla ilgili kararını Vaublanc'a şahsen iletti.

Bu sayede Vaublanc, (bir ilk olma şartıyla krala boyun eğdirmesiyle), mecliste büyük sükse yaptı. Bu anekdot meşruti erkin değişimini de haber veriyordu: Meclis, yasama gücünü temsil etmiş, yürütmenin nüfuzunu XVI. Louis'nin elinden almıştı; XVI. Louis artık sadece "Fransızlar'ın Kralı"ydı.

745 meclis üyesinden, 263 kişi ile birlikte Vaublanc, anayasal monarşist parti bünyesinde yer alarak, "Club des Feuillants"a üye oldu. Barnave ve Lameth'nin gidişiyle, Jacques Claude Beugnot, Mathieu Dumas ve François Jaucourt ile beraber, liderlik pozisyonuna yükseldi. Devrimci hükümetlere sert muhalefet sergileyerek krala bağlılığı ile dikkatleri üzerine topladı. Sert muhalefeti; inatçı din adamları, göçmenlerin mallarına el koyan kanunlar, Avignon Katliamı'na (Maasacre d'Avignon) kadar varıyordu. Tartışmalar giderek sertleşiyordu. Tartışmalara katılan kalabalık, Charles de Lacretelle gibi meslektaşlarına olduğu gibi Vaublanc'na da sıklıkla " A la lanterne!" diye bağırıyorlardı. Kendisine düşman olan Yasama Meclisinden meslektaşı Nicholas de Condorcet Vaublanc için; «Bütün meclislerde böyle gereksiz saçmalıklarla etki yaratan boş kafalı, çığırtkan konuşmacılar oluyor» diyordu. Brissot da ona « Çiftmeclisçilerin şefi » lâkabını takmıştı.

Monarşinin kaçınılmaz düşüşü

1792'de meclis önünde Rochambeau Kontu'nu savunarak beraatini sağlayanlardan biriydi.
Antiller'de köleliği kaldırmaya çalışan meclis çoğunluğunu izleyerek, kolonilerdeki yaşama dair az bilgisi olan Brissot, Saint Dominigue'de etnik ve sosyal ayrımdan kaynaklanabilecek olası bir iç savaşa karşı, 20 Mart konuşmasıyla uyardı. Diğer yandan bütün « renkli (beyaz ırktan olmayan) ve özgür zencilere » vatandaşlık hakkı tanıyan 4 Naisan 1792 yasasını da savundu. Danimarka ve Büyük Britanya örneklerini izleyerek, 10 Nisan toplantısında kolonilerde giderek artan köle ticaretinin yürürlükten kaldırılması taraftarı olduğunu açıkladı.

3 Mayıs 1792'de Jean-Paul Marat'nın (Fransız gazeteci ve siyaset adamı. 24 Mayıs 1743, 13 Temmuz 1793) ve başrahip Thomas-Marie Royou'nun (1743-1792) ihamı için kanun hükmünde kararnamesini, radikallere hitaben şu cümlelerle desteklemiştir: « Sizler baylar, anayasayı kurtarmak istiyorsunuz; fakat bunu komploları ve komplocuları alt etmeden başaramazsınız; sadece kanun için savaşarak; onunla ve onun için ölerek ve size beyan ediyorum ki; ben, kanunun infazı için sizinle ölen son kişi olmayacağım; buna inanın baylar... »

18 Haziran'da, Marant önerisinin sonucunda kurulan, Fransa'nın durumunu incelemek ve anayasanın, özgürlüğün ve imparatorluğun kurtuluşu için olanaklar önermekle yükümlü Onikiler Komisyonuna üye olarak seçildi. 30 Temmuz'da istifasını sundu.

La Fayette savunması

20 Haziran 1792 olaylarını müteakiben La Fayette (6 Eylül 1757 - 20 Mayıs 1834), kralı Paris'i terkederek kuzeyde toplanan ordularının başına geçmeye ikna etmek için 28 Haziran'da Paris'e geldi. Ulusal muhafızların başı olarak siyasi parti ve kulüpleri kapatmayı denediyse de, bu girişimi mahkemenin kendisine destek vermemesi sebebiyle başarısız oldu. Bu girişime sert bir tepki olarak meclisin sol kanadı La Fayette hakkında vatana ihanet kararnamesi teklifi verme kararı aldı.

Gelişmeler karşısında dehşete kapılan Vaublanc endişe içindeydi. Halk tarafından kabul gören ve mecliste çoğunluk olan radikallerin ateşli muhalefetine rağmen, 8 Ağustos'ta meclis önünde anayasayı çiğnemekle suçlanan general La Fayette'i vargücüyle ve cesaretle savunan bir konuşma yaptı. Kendi deyişiyle; Antoine Chrysostome Quatremère de Quincy'nin de yardımıyla 200 kararsız delegeyi kendi fikri altına toplamayı başardı. Böylece La Fayette, kullanılan 630 oyun 406'sını toplayarak beraat etti.

Meclis oturumunun çıkışında Vublanc, yaklaşık 30 delegeyle birlikte, duruşmalara katılan halk tarafından tehdit, hakaret ve tartaklamalara maruz kaldılar. Öyle ki; bazı delegeler pencerelerden kaçarak Kraliyet Sarayı'nın korumalarına sığınmak zorunda kaldılar. Hippolyte Taine'in anlatımına göre: « La Fayette'in baş savunucusu olarak Vaublanc üç defa saldırıya uğradı, evine gitmeyerek tedbir almak zorunda kaldı; fakat evini kuşatan kızgın kalabalık seksen kişiyi linç edeceklerini ve Vaublanc'ın ilk sırada olacağını haykırıyordu; on iki kişi evine tırmandılar. Evinde bulamadıkları Vaublanc'ı arkadaşlarının evlerinde aramayı sürdürdüler fakat bulamadılar. Vaublanc'ı "Evine gidersen linç edileceksin" diyerek uyarmıştık. »

Sonuç olarak Vaublanc, 9 Ağustos'ta «federallerin» ve «Marseylilerin» uzaklaştırılmasını talep etti. Fakat talebi mecliste çoğunluk tarafından reddedildi.

10 Ağustos 1792 olayları

Rejimin ve yasama meclisinin Paris komünü tarafından devrildiği 10 Ağustos 1792 olayları sırasında Vaublanc, arabasıyla bugünkü Vendôme Meydanı'ndan geçerken XIV. Louis heykelinin yıkılışına tanık olur. Meclise, devrimci baskıdan kurtulmak için, Paris'i terk ederek kraliyetçi olan Rouen'e gitmek için talepte bulunur. Baskılar, o dereceye gelmiştir ki; gelecekte general olacak istihkam yüzbaşısı Louis Bertrand de Sivray'ın kılıcıyla canına kastından son anda kurtulur.

Daha sonra hatıralarında yazacağı gibi; kraliyet ailesinin Les Tuileries'nin kuşatılmasından sonra yasama meclisine sığınmasının görgü tanıklarından birisi olur.

Konvansiyon ve Terör döneminde Ülkedışına Sürülmesi (1792-1795)

10 Ağustos akşamı, Ulusal Meclis aktivisti Armand-Gaston Camus'nün evine sığınmak zorunda kaldı. Birkaç gün sonra, Neuve Saint Eustache sokağındaki Strasbourg oteline sığındı. 3 Eylül 1972'de, otelin avlusunda bağrışmalar duydu ve ihbar edildiğini düşündü. Oysa gerçekte, prenses Lamballe'in kafasını bir mızrağın uçuna geçiren kalabalık oradan geçmekteydi!

Konvansiyon'un yeni göreve gelen Kamu Selameti ve Gözetimi Kometeleri, Vaublanc'ın da yurtdışı edileceklerin listesinde yer aldığı ve yasa dışı ilan edildiği bir emir yayınladılar. Bu emirname onu şehri terk etmeye ve önce Normandiya'ya (orada ailesine kavuşacaktı) sonra da Melun yakınlarındaki Bélombres'deki köy evine sığınmaya zorladı. Orada köşesine çekilmiş olarak birçok ay boyunca yaşadı. Orada Gorsas gazetesinin diğer şeyler yanında onu "Kraliçe'den Provence bölgesinde karşı-devrimi organize etmek için 300.000 frank almakla" suçladığını öğrendi.

Şüpheliler yasası 17 Eylül 1793'te oylandı. Vaublanc'ın ismi orada yer aldı. Bir devrimci birlik evini aramaya geldi, bunun üzerine "uzun yollar boyunca" yalınayak olarak kaçmak zorunda kaldı, rastgele gelişigüzel yol aldı. Barınaktan barınağa seğirtti, bir şehre vardığında ihbar edilmemiş olmak için içinden nasıl yalvardığını ve pasaportunu yerel izleme komitesine onaylatmak zorunda olmaktan dolayı duyduğu ızdırabı özellikle betimlemiştir.

14 ve 16 Ekim 1793'teki, Kraliçe Marie Antoinette'in yargılanması sırasında, ismi François Jaucourt'unkiyle birlikte bir suçlama kağıdında yer aldı.

Güney Fransa'ya ve Bordeaux'ye gitmeye yeltendiyse de, Konvansiyon temsilcisi Tallien'in orada acımasız bir baskı uyguladığını öğrendikten sonra, riskleri göz önünde bulundurarak yönünü değiştirdi. Poitiers'den ve orada bir ay geçireceği La Rochelle'den geçti. Ulusal Muhafız Ordusuna alınma ve orada tanınacağı korkusuyla, kendisini hasta olarak gösterdi ve Gers'teki Castéra-Verduzan'da bulunan bir termal tedaviye kendisini sevk ettirdi. Hastalık numarasıyla ilgili kuşku uyandırmamak için, "tedavi edilemez iskorbüt" hastalığı semptomlarına benzer bir durum yaratmak için düzenli olarak dişetlerini deldi. 9 Thermidor'da (27 Temmuz 1794) Robespierre'in iktidardan düşürüldüğünü yine bu şehirde haber aldı. Yine de Paris'e geri dönmesi için gerekli olan sürgün hükmünün ailesi tarafından kaldırtılması için dört ay daha beklemesi gerekti.