Vikipedi:Seçkin konu nedir?/Konuların kapsamı
Bir kaliteli konu veya bir seçkin konunun konu kapsamında, -konuya bütün hepsinin dahil olacağı göz önüne alındığında- çok fazla madde vardır (aşağıda örnekler bulunmaktadır). Bir genel konuyu aday göstermeyi düşünüyorsanız; genel konu kapsamındaki bütün maddelerin genel konuda sergilenmediğine ve ayrıca sergilenmeyen maddelerin, konudaki ana madde dışındaki bir maddenin konu kapsamına girdiğine emin olunuz.
Örnekler
[kaynağı değiştir]Örnek 1: Güneş Sistemi
[kaynağı değiştir]Aşağıda, konuların kapsamı hususunda iyi bir örnek olan Güneş Sistemi konusu bulunmaktadır. Konu kapsamında kelimenin tam anlamıyla yüzlerce madde bulunmaktadır. Konuda bunların hepsinin bulunmasına çalışmak son derece zordur ve sınırlı bir değeri olacaktır. Bunun yerine, genel tanıtıcı bir konu kapsamı kullanılır. Dikkat ederseniz, konunun kapsamında yer almasına rağmen, Plüton Güneş Sistemi konusunda bulunmamakta. Bununla beraber konu halen eksiksiz çünkü Plüton, Güneş Sistemi konusundaki bir diğer maddenin kapsamında, Cüce gezegenler. Bu örnekte, Cüce gezegenler konusu kapsamını da görebilirsiniz.
Genel konu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 17 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Altkonu
[kaynağı değiştir]
| 8 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Örnek 2: Michigan State Üniversitesi
[kaynağı değiştir]Burada bir üniversitenin genel konu kapsamı ve üç varsayımsal altkonusu hakkında varsayımsal bir örnek verilmiştir. Yukarıdaki Güneş Sistemi örneğindeki gibi, bir üniversite ile alakalı tüm maddeleri kapsayan bir konu yaratmaya çalışmak neredeyse imkansız olacaktır, ama aslında üniversite hakkındaki tüm diğer maddeler, genel konudaki ana madde dışındaki maddelerden en az birinin kapsamına girecektir. Böylece, bu konu tamamlanmış olarak kabul edilebilir.
Michigan State Üniversitesi'nde öğrenci hayatı maddesi henüz bulunmamakta beraber yaratılması oldukça olasıdır, aşağıda iyi tanımlanmış bir altkonu olarak görülebilir. Maddeler birden fazla altkonuda yer alabilir, bu örnekte Michigan State Üniversitesi Kütüphaneleri maddesiyle gösterilmiştir. Michigan State Üniversitesi Kütüphaneleri hem akademik hem de kampüs altkonularında yer alabilir.
Genel konu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 7 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Örnek altkonular
[kaynağı değiştir]
| 21 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
| 20 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
| 12 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Örnek 3: Sanat tarihi
[kaynağı değiştir]Burada konuların kapsamlarının genişletilmesi ve altkonu tanımlamaların ne zaman belirtilmesi gerektiği hususları ilgili ikinci bir örnek ile ele alınacaktır.
Sanat tarihi konu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| ? madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Altkonu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 10 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Altkonunun altkonusu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 41 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Örnek 4: Nobel Ödülü sahipleri listesi
[kaynağı değiştir]Burada, konularda seçmece yapılmaması hususunda varsayımsal bir örnek bulunmaktadır. "Nobel Ödülü sahipleri listesi" konusunun kapsamında 7 madde bulunmaktadır. Aşağıdaki ilk kutuda konu kapsamına giren tüm maddeler listelenmiştir. Varsayımsal olarak bunlardan 3'ünün seçkin statüsünde olduğunu düşünelim, bunlar ana madde, kimya ve edebiyat maddeleri olsun (kutuda o şekilde gösterilmiştir). Bu durumda konu kapsamındaki 7 maddenin hepsi, gerekli kriterleri karşılamamakta; buna karşın 7 maddenin 3'ü şartları karşılamaktadır.
Böyle bir durumda konu kapsamındaki maddeler arasından; sadece yüksek statüdeki maddeleri seçip, diğerlerini görmezden gelerek seçmece konu oluşturma hususundaki örnek seçmece konu örneği başlığı altında verilmiştir.
Konu kapsamındaki maddelerden 3'ünün madde seçkin statüsünde olması, konunun seçkin/kaliteli konu statüsünü alabileceği anlamına gelmemektedir. Her ne kadar 1a nolu kriteri ("en az 3 üst düzey madde bulunmalı") karşılasa da konu eksiktir ve konu kapsamındaki maddeler arasından seçmece yapılmıştır. Bu son derece yanlış bir yaklaşımdır. Bir konuda, konu kapsamındaki tüm maddeler eksiksiz bir şekilde listelenmelidir (bakınız 1d nolu kriter). Bir seçmece konu, seçkin/kaliteli konu statüsünü alamaz.
Aşağıda yanlış ve doğru konu kapsamı yaklaşımları gösterilmiştir.
Tam konu kapsamı (doğru)
[kaynağı değiştir]
| 7 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Seçmece konu örneği (yanlış)
[kaynağı değiştir]
| 3 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Örnek 5: No Doubt diskografisi
[kaynağı değiştir]Burada konuların kapsamlarının genişletilmesi ve altkonu tanımlamaların ne zaman belirtilmesi gerektiği hususları ele alınacaktır.
Sadece hali hazırda seçkin/kaliteli konu statüsünde olan altkonulara, seçkin/kaliteli konu kutusunda bağlantı verilmelidir. Yani ileride seçkin/kaliteli altkonu olması muhtemel olan bir madde konusunun yanında altkonu bağlantısı yer almaması eksiklik değil, tam tersi bir zorunluluktur. Aşağıdaki varsayımsal örneklerde, sadece "Rock Steady" konu kapsamının seçkin/kaliteli konu statüsünde olduğunu düşünelim. Aşağıdaki kutularda görülebileceği üzere sadece Rock Steady maddesinin yanında altkonu betimlemesi ve bağlantısı bulunmaktadır. Oysa diğer albümlerin de ileride altkonu olmaları olasıdır.
Konu kapsamında birçok şarkı bulunduğu halde onların konu kapsamında yer almadığını göreceksiniz. Konu hakkındaki tüm diğer maddeler, genel konudaki ana madde dışındaki maddelerden en az birinin kapsamına girecektir. Bu örnekte "Rock Steady" albümünde yer alan şarkılar o maddenin, bir diğer albümde yer alan şarkılar ilgili maddenin kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle, konu eksiksiz kabul edilebilir.
No Doubt albümleri konu kapsamında olduğu halde Collector's Orange Crate albümünün listelenmediğini göreceksiniz. Bu madde, kayda değer (KD) olmadığı için konu kapsamında listelenmemektedir. Bu konunun eksik olduğu anlamına gelmez. Ancak Collector's Orange Crate ile ilgili yeterli bilgi kapsamına girdiği bir maddede (bu durumda bilginin verilmesi gereken madde diskografi maddesi) yeterince yer almalıdır. Yani kapsamlarında KD'lik kriterlerini karşılamayan maddeler içermeleri, konuların seçkin/kaliteli olmasına engel değildir. KD olmayan maddeler seçkin/kaliteli konu kutusunda sergilenmez, ancak o maddeyle ilgili yeterli bilgi konunun ana maddesinde verilmelidir.
Burada ele alınacak bir diğer husus ise, konu kapsamlarının genişlemeye müsait olmalarıdır. Mesela "No Doubt diskografisi" maddesinin ana madde olarak yer alacağı bir konuda, konu kapsamının "diskografi" olması zorunlu değildir. Konu kapsamı daraltılarak, "No Doubt albümleri" konu başlığında ele alınabilir. Aşağıda da görülebileceği üzere, "No Doubt albümleri" konu kapsamına; "Live in the Tragic Kingdom", "The Videos 1992–2003" ve "No Doubt diskografisi#Diğerleri" kısmındaki KD'lik kriterlerini karşılayan maddeler de eklenirse konu kapsamı "No Doubt diskografisi" olarak genişlemektedir.
No Doubt albümleri konu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 9 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
No Doubt diskografisi konu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 11+No Doubt diskografisi#Diğerleri kısmındaki KD'lik kriterlerini karşılayan maddelerin sayısı madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Altkonu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 6 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|
Örnek 6: Smallville (1. sezon)
[kaynağı değiştir]Burada, konu kapsamına giren ancak kayda değer (KD) olmayan maddelere yaklaşım ele alınacaktır.
Smallville dizisinin 1. sezonunda 21 bölüm bulunmaktadır. Aşağıdaki örneği bakarsanız, konu kapsamındaki maddelerden sadece 1. sezonun ana maddesi, sezonun ilk ve son bölümünün maddeleri listelendiğini göreceksiniz. Buna rağmen konu eksiksizdir. Çünkü listelenmeyen diğer bölümlerin maddeleri kayda değer (KD) değildir; bu nedenle konu kapsamında listelenmemesi doğru yaklaşımdır. Ancak konunun ana maddesinde, KD değer olmayan 19 bölüm hakkında yeterli bilgi bulunması zorunludur.
Bu seçmece yapmama kuralı ile çelişmemektedir. 1d kriteri, konu kapsamındaki KD olan tüm maddelerin listelenmesi ile ilgilidir. Bu yaklaşım, Vikipedi'de bulunmayan maddeler listelenmeyebilir anlamına gelmemektedir. Bir madde henüz Vikipedi'de yer almıyor olsa da, eğer KD ise konu kapsamında mutlaka listelenmelidir.
Bunlara ek olarak; KD olmadığı için konu kutusunda listelenmeyen maddelerin hepsi, aday gösterici tarafından adaylık sayfasında belirtilmeli ve KD olmama nedenleri açıklanmalıdır.
Konu kapsamı
[kaynağı değiştir]
| 3 madde ![]() | ||||
---|---|---|---|---|
|