Venetia Burney
Venetia Burney | |
|---|---|
| Doğum | Venetia Katharine Douglas Burney 11 Temmuz 1918 |
| Ölüm | 30 Nisan 2009 (90 yaşında) Banstead  Birleşik Krallık |
| Tanınma nedeni | Plüton'un adlandırılması |
| Evlilik | Edward Maxwell Phair (1947 - 2006) |
| Çocuk(lar) | Patrick |
| Akraba(lar) | Falconer Madan (dedesi) |
Venetia Phair (evlilik öncesi soyadı Burney; 11 Temmuz 1918 - 30 Nisan 2009, Banstead), Clyde Tombaugh'ın 18 Şubat 1930 yılında keşfini yaptığı Kuiper kuşağında bulunan Plüton gezegenine (daha sonra 2006'da cüce gezegen olarak sınıflandırılmıştır.[1]) Plüton adını öneren kişidir. Öneriyi yaptığı esnada Oxford'da yaşıyordu ve henüz 11 yaşındaydı.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Burney'in dedesi olan Falconer Madan, Oxford Üniversitesi bünyesinde bulunan Bodleian Kütüphanesinde kütüphanecilik yapmıştır. Burney Downe Evi Okulu, Berkshire ve Newnham Kolejlerinde okudu ve Cambridge'de matematik eğitim gördü. Mezun olduktan sonra bir süre yeminli mali müşavirlik yaptı. Daha sonra Londra'nın güneybatısında ekonomi ve matematik öğretmenliği yaptı. 1947'de evlendiği Edward Maxwell Phair ile 2006 yılına kadar evli kaldı. Kocası yatılı bir okulda klasik edebiyat dersleri veriyordu.
Ayrıca Venetia'nın adı, onun onuruna bir astreoid olan 6235 Burney'e verilmiştir.[2]
Plüton'un adlandırılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Plüton'un gezegen olarak keşfedilmesi, tüm dünyada yankı uyandırdı. Bu yeni cismi adlandırma hakkına sahip olan Lowell Gözlemevi'ne Atlas'tan Zymal'e kadar 1000'i aşkın isim önerisi geldi.[3] Tombaugh başka bir isim bulunup kalıplaşmadan, bu yeni cismin adlandırılması gerektiğini Slipher'e bildirdi.[3] Slipher önce Zeus adını teklif etti, ardından Percival ve son olarak da kendi ilk adı olan Constance'yi önerdi. Bu öneriler kabul görmedi.[4]
Bu dönemde Plüton adı Burney tarafından ortaya atıldı.[5] Venetia, gökbilimin yanı sıra klasik mitolojiyle de ilgileniyordu. Plüton'un da muhtemelen karanlık ve soğuk bir gök cismi olduğunu düşündüğü için bu yeni cisme klasik mitolojide yer altı dünyasının tanrısı olarak kabul edilen "Plüton" adını önerdi. Venetia'nın aklına bu fikir dedesi ile yaptığı bir sohbet sırasında gelmişti. Madan bu düşünceyi, Professor Herbert Hall Turner'e aktardı. Turner de bu düşünceyi ABD'deki meslektaşlarına aktardı.[6]
Cisim resmî olarak 24 Mart 1930'da kabul edildi.[7][8] Lowell Gözlemevi'nin her üyesine üç isimden oluşan küçük bir liste sunuldu ve bu listeden bir ismi seçmeleri istendi. İsim adayları Minerva (başka bir asteroidin ismi olarak kabul edildi), Cronus (döneminde pek sevilmeyen bir astronom olan Thomas Jefferson Jackson See tarafından önerildiği için değer yitirdi) ve Plüton'du. Plüton oy birliğiyle seçildi.[9] Bu ad 1 Mayıs 1930'da duyuruldu. Bu duyurunun üzerine dedesi Madan, Venetia'ya 5 paund ödül verdi.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ A. Akwagyiram (2 Ağustos 2005). "Elveda Plüto?". BBC News. 15 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012. (İngilizce)
- ^ "JPL Küçük-Gövdeli Veritabanı Tarayıcı". nasa.gov. 7 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012. (İngilizce)
- ^ a b J. Rao (11 Mart 2005). "Plüto Buluşu: Zorlu Görev, Hatta 75 Yıl Sonra Bile". SPACE.com. 23 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012. (İngilizce)
- ^ "Arama Devam Ediyor". Plüton: Gezegen X Keşfi. B. Mager. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2007. (İngilizce)
- ^ a b P. Rincon (13 Ocak 2006). "Bir kızı adlandırdığı gezegen". Plüton: Gezegen X Keşfi. BBC News. 20 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012. (İngilizce)
- ^ K. M. Claxton. "Gezegen 'Plüton'". Diamond Jubilee Veliler Birliği Okul Dergisi, 1891–1951 (Ambleside: 1951), s. 30–32. 5 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012. (İngilizce)
- ^ "Neptün'ün Ötesinde Bulundu : Plüton adı arandı". The Times. 27 Mayıs 1930. s. 15. (İngilizce)
- ^ "Name Pluto Given to Body Believed to Be Planet X". The New York Times. New York. Associated Press. 25 Mayıs 1930. s. 1. 25 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2012. (İngilizce)
- ^ Croswell pp. 54–55
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bir kız tarafından adlandırılan gezegen12 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Venetia Burney ve Pluto8 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
