Vasfi Rıza Zobu
Vasfi Rıza Zobu | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 25 Kasım 1902 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 23 Kasım 1992 (89 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1917-1984 |
Vasfi Rıza Zobu (25 Kasım 1902,[1] İstanbul - 23 Kasım 1992, İstanbul), Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]25 Kasım 1902 günü İstanbul’un Beyazıt semtinde, Eminbey Mahallesi'nin 2 numaralı hanesinde dünyaya gelen Zobu'nun babası Miralay Hasan Rıza Bey, annesi ise Safver Hanım'dır.[1][2][3] Vasfi Rıza Zobu, Beyazıt Rüştiyesi'nin ardından Kuleli Askerî Lisesi'ni yarıda bırakarak Alman Ticaret Mektebi'ne girdi. I. Dünya Savaşı’nın başlaması ve Alman Ticaret Mektebi’nin kapanması üzerine Sanayi-i Nefise Mektebi Âli’sine sınavla girdi.
1917 yılında Darülbedayi Tiyatro Okulu'na, 1923'te ise sahneye çıkmaya başladı. Şehir Tiyatroları'nda oyuncu, yönetmen ve yönetici olarak uzun yıllar görev yaptı. 1948 yılında, İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda, senaryosunu Cevat Fehmi Başkut'un yazdığı "Paydos"[4] adlı dramatik eserin başrolünde oynayarak ününü artırdı. 1972 yılında son kez, Başkut’un “Buzlar Çözülmeden” adlı oyunuyla sahneye çıktı. Eylül 1975'te yaş haddinden emekli oldu. Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmenliğinde bulundu. 1984'te genel sanat yönetmenliğinden ve Şehir Tiyatroları'ndan ayrıldı.
Birçok çeviri ve uyarlama oyuna imza atan Vasfi Rıza Zobu, özellikle güldürü ve vodvillerdeki rolleri ile önplana çıktı. 1921'de kısa dizi filmlerle sinema oyunculuğuna da başladı ve Muhsin Ertuğrul'un yönettiği filmlerde oynadı.
1923'ten sonra gazete ve dergilerde tiyatro ile ilgili yazılar yazdı. Zobu'ya 1981 yılında “Atatürk Sanat Armağanı” verildi. 1987 yılında Devlet Sanatçısı ödülü aldı. 23 Kasım 1992 günü İstanbul'da öldü.[5]
Vasfi Rıza Zobu, kendisi gibi tiyatrocu olan Bilge Zobu'nun dayısıdır.[6][7]
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1924: Kayseri Gülleri
- 1929: Aynaroz Kadısı
- 1930: Bir Kavuk Devrildi
- 1932: Kafatası
- 1934: Deli Dolu
- 1937: Leblebici Horhor
- 1939: Lüküs Hayat
- 1943: İki Efendinin Uşağı
- 1948: Paydos
- 1953: Hisse-yi Şayia
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1917: Bican Bey Vekilharç
- 1922: Boğaziçi Esrarı (Nur Baba)
- 1922: İstanbul'da Bir Facia-i Aşk
- 1923: Leblebici Horhor
- 1923: Ateşten Gömlek
- 1928: Bir Sigara Yüzünden
- 1928: Ankara Postası
- 1929: Kaçakçılar
- 1933: Söz Bir Allah Bir
- 1933: Karım Beni Aldatırsa
- 1934: Milyon Avcıları
- 1934: Leblebici Horhor Ağa
- 1938: Aynaroz Kadısı
- 1939: Allahın Cenneti
- 1939: Bir Kavuk Devrildi
- 1939: Tosun Paşa
- 1940: Akasya Palas
- 1945: Yayla Kartalı
- 1946: Kızılırmak - Karakoyun
- 1946: Harman Sonu
- 1952: Edi ile Büdü Tiyatrocu
- 1952: Edi ile Büdü
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/GAZETE/cumhuriyet//cumhuriyet_1946/cumhuriyet_1946_mart_/cumhuriyet_1946_mart_25_.pdf [yalın URL]
- ^ http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/GAZETE/cumhuriyet//cumhuriyet_1946/cumhuriyet_1946_mart_/cumhuriyet_1946_mart_26_.pdf [yalın URL]
- ^ Vasfi Rıza Zobu üzerine, Selim İleri (Zaman Gazetesi yazarı)[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Zeynep Oral (24 Kasım 1992). "Tiyatromuzun büyük kaybı" (PDF). Milliyet.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1902 doğumlular
- Fatih doğumlular
- İstanbul ili doğumlu erkek oyuncular
- 20. yüzyılda Türk erkek oyuncular
- Türk erkek sinema oyuncuları
- Türk erkek tiyatro oyuncuları
- Devlet sanatçıları
- İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları
- İstanbul Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmenleri
- 1992 yılında ölenler
- İstanbul ilinde ölenler