Valdivia
Valdivia, Pasifik'ten yaklaşık 15 km içeride Şili'nin güneyinde bir şehir. Nüfusu 140.700 (2004 yılının sayımı) kişidir. Valdivia aynı isimli eyaletin başkenti ve "Universidad Austral de Chile" üniversitesinin olduğu şehirdir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Valdivia, gemilerin girebildiği Calle-Calle bölgesinin, sahil sıradağlarının arasında oluşan vadiye kurulmuş bir şehirdir. Aynı zamanda Rio Cruces ve Rio Valdivia nehirleri burada birleşir.
Yıl boyunca yumuşak ve rutubetli bir iklimi vardır. Güney yarımkürenin kış mevsiminde bu bölgede özellikle yağmur yoğundur. Isı ise, Temmuz ayında 4 °C ile Ocak ayında 16 °C civarında oynamaktadır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]1544 yılında Juan Bautista Pastene, Pedro de Valdivia'nın verdiği görev ile bu bölgeyi araştırmıştır. Şehrin ilk ismi Ainilebo iken 9 Şubat 1552 tarihinde Pedro de Valdivia bu şehrin ismini Valdivia olarak değiştirmiştir. 1553 yılında Mapuchelere karşı savaşta, Pedro de Valdivia öldükten sonra 18 Mart 1553 İspanya kralı I. Karl tarafından, resmi olarak da şehrin adi Valdivia diye verilmiştir.
Valdivia, Pasifik sahillerinde tamamen surlarla kuşatılmış nadir İspanyol kentlerinden biriydi. Şehir, Mapuchelere karşı savaşta güçlü bir kale rolü oynamıştır.
16 Aralık 1575 tarihinde çok ağır bir deprem yüzünden şehir yıkıldı. Bu depremin şiddeti yaklaşık 22 Mayıs 1960 yılında olan ve yakın tarihte tespit edilen en şiddetli deprem olarak bilinen Büyük Şili Depremi'nin şiddetinde olduğu tahmin ediliyor. Deprem büyük toprak kaymalarına neden oldu ve Rinihue gölünün deniz akışı imkânını tıkadı. Gölde biriken su 4 ay sonra bu toprak barajı yıktı ve şehre sel bastı. Şehrin valisi ve Şili'nin tarihçisi Pedro Marino de Lobera şehrin yeninden kurulmasını sağladı ve deprem- ve selzedelere yardımda bulundu.
1599 yılında şehir Mapuchelerin eline düştü ve İspanyollar onlarca yıl bu şehirden uzak durmak zorunda kaldılar. 1645 yılında Valdivia Peru kralı emri üzerine yeniden ele geçirildi. 1770 yılından itibaren Valdivia deniz tarafından gelen saldırılara karsı emniyet altına alındı (Corral Kalesi, Niebla, Mancera vs.). 1818 yılında Şili'nin bağımsızlığından sonra da Valdivia hala İspanya kontrolü altında kalmıştır. 1820 yılının Ocak ayında Lord Thomas Cochrane altında olan Şili deniz donanması Valdivia'yi ele geçirmeyi başarmıştır. İspanyollar Chiloe Adası' na çekilseler de bu ada 1826 yılının ocak ayında ele geçirilmiştir.
1846 yılından itibaren özellikle Alman göçmenler bu bölgeye yerleşmiş, yaklaşık 1850 yılından itibaren nüfusun artması, şehrin ekonomik açıdan zenginleşmesini sağlamıştır. Şili'de ilk bira fabrikası, demir ve çelik sanayisi, tren vagonları imalatı, marangozluk sanayisi, deri sanayisi ve liman endüstrisi başlamıştır.
1909 yılında şehrin büyük bir kısmı çıkan bir yangında zarar görmüştür.
22 Mayıs 1960 tarihinde dünyada bugüne kadar ölçülmüş en şiddetli depreme ve tsunamiye uğramıştır. Deprem 9,50 derece şiddetindeydi ve Valdivia'daki binaların %40'ı yıkılmıştı.
Görülmeye değer yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]Görülmeye değer bir yer olan balık pazarı şehrin en sevilen fotoğraf motiflerini oluşturur. Bunun dışında "Alman Göçmenler Müzesi", İspanyol kalesinin kalıntıları, botanik bahçesine sahip üniversitesi ve doğal Park "Saval" görülmeye değer diğer yerlerdir. Ayrıca şehirde bir tane de çağdaş sanatlar müzesi de bulunur (Museo de Arte Contemporáneo).
En sevilen turistik unsurlardan biri, Valdivia nehri üzerinde ve bu nehrin denize döküldüğü yere kadar yapılan tekne turudur.
Bu esnada Isla de Mancera adası,Corral ve Niebla 'daki kaleler de görülebilir.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Valdivia, 1909 yılındaki büyük yangına kadar Şili'nin 2. büyük ekonomi merkeziydi. Şehir bu görevini çoktan başka şehirlere bırakmıştır. Şehrin ekonomisini burada bulunan endüstriler belirler. (ahşap endüstrisi, gemi üretimi, gıda maddesi üretimi ve bira fabrikası). Valdivia'nın en büyük işvereni "Universidad Austral de Chile" üniversitesidir. Ormancılık, tarım, veterinerlik, jeoloji bölümleriyle uluslararası ün yapmış bir üniversitedir. Nobel ödülü alan Prof. Dr. Manfred Max Neef 1983 yılından sonra rektör olarak üniversiteyi yönetmiştir