VUI – 202012/01
 | Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın.
|
VUI – 202012/01, COVID-19'a sebep olan SARS-CoV-2'nin, 2020'nin Aralık ayında Birleşik Krallık'ta rapor edilen varyantıdır. Bu varyant, Birleşik Krallık'taki COVID-19 vakalarındaki artışla yakından ilgilidir. Bazıları, virüsün diken proteinini kodlayan genomundaki bir mutasyonun, virüsün insanlar arasındaki yayılımını kolaylaştıracağını varsayılmaktadır.[1][2]
Kimliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Varyant, Aralık 2020'de ilk kez "Variant Under Investigation" yani "İncelenmekte Olan Varyant" anlamına gelen VUI-202012/01 adını aldı ve en önemlisi, virüsün insanın ACE2 reseptörüne bağlanmak için kullandığı diken proteinindeki bir N501Y mutasyonudur. Spike proteininin bu bölümündeki değişiklikler, teoride virüsün daha bulaşıcı hale gelmesine ve dolayısıyla hızlı yayılmasına neden olabilir.[3]
Genetiği
[değiştir | kaynağı değiştir]COG-UK'a göre,[2] koronavirüsteki mutasyonlar yaygındır, yalnızca başak proteininde 4.000'den fazla mutasyon tespit edilmiştir[2] Virüsün yayılmasını izlemek için mutasyonlar kullanılır. Örneğin SARS-CoV-2'nin Birleşik Krallık'a binden fazla ayrı olaydan geldiğini göstermenin yanı sıra, G614 mutasyonlu bir varyantın önceki D614'ün yerini tamamen aldığını da gösteriyor.[4]
Yeni varyanttaki 17-23 mutasyondan, N501Y mutasyonunun; virüsün artan bulaşmasından ve dolayısıyla hastalıktan sorumlu olduğu düşünülmektedir. Bu mutasyon başka yerlerde de, (Avustralya'da Haziran-Temmuz aylarında, ABD'de Temmuz'da ve Brezilya'da Nisan'da) mevcuttur ve Birleşik Krallık'ta kendiliğinden ortaya çıkıp çıkmadığı veya dışarıdan alınıp alınmadığı henüz belli değil.
Keşfedilişi
[değiştir | kaynağı değiştir]VUI-202012/01, Birleşik Krallık'ta pozitif COVID-19 örneklerinin rastgele genetik dizilimini üstlenen COVID-19 Genomik Birleşik Krallık (COG-UK) kurulu tarafından Eylül 2020'de keşfedildi. Kurul, Birleşik Krallık'ın dört halk sağlığı kurumu ile Wellcome Sanger Enstitüsü ve diğer 12 akademik kurumun bir ortaklığıdır.[5]
Kurul, 2020'nin Nisan ayında kuruldu ve COVID-19 ile enfekte olmuş insanlardan 140.000 virüs genomunu sıraladı. Verileri; salgınları izlemek, değişken virüsleri tanımlamak ve haftalık bir rapor yayınlamak için kullandılar.[6]
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bulaşıcılık
[değiştir | kaynağı değiştir]İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 19 Aralık 2020'de yeni varyantın önceki türlere göre %70'e kadar daha fazla bulaşıcı olabileceğini, ancak "büyük ölçüde belirsizlik" olduğunu söyledi.[7][8]
Öldürücülüğü
[değiştir | kaynağı değiştir]Johnson'ın 19 Aralık bilgilendirme toplantısında yetkililer, o zamana kadar yeni varyantın daha yüksek ölüm oranlarına neden olduğuna veya aşılar ve tedavilerden farklı şekilde etkilendiğine dair "hiçbir kanıt" olmadığını söylediler.[7][8]
İngiltere'nin Halk Sağlığı ve "NHS Test and Trace" ortak tıbbi danışmanı Susan Hopkins, Aralık 2020 ortalarında, "Bu suşun, özellikle geniş bir coğrafyada tespit edilmesine rağmen, vaka artışının tespit edildiği yerlerde, daha ağır hastalığa neden olduğuna dair şu anda hiçbir kanıt yoktur."[2]
19 Aralık 2020 itibarıyla İngiltere Halk Sağlığı'nın Porton Down'daki laboratuvarı; yeni varyantın, hastalığın ciddiyetini etkileyip etkilemediğine dair kanıt bulmak için testler yapıyor.[5]
Aşının etkililiği
[değiştir | kaynağı değiştir]2020'nin sonlarından itibaren birkaç COVID-19 aşısı uygulanmakta veyahut geliştirilmektedir. Yeni varyant, önde gelen üç aşı tarafından hedeflenen spike proteininde mutasyonlara sahipken, bağışıklık sistemi, aşıya yanıt olarak proteinin çeşitli bölgelerine karşı antikorlar üretir, bu nedenle, tek bir mutasyonun aşıları daha az etkili yapacağı ihtimalinin düşük olduğu düşünülmektedir.[2]
Bununla birlikte, daha fazla mutasyon meydana geldikçe, aşıların değiştirilmesi gerekebilir. SARS-CoV-2 virüsü, grip virüsü kadar hızlı mutasyona uğramaz ve şimdiye kadar etkili olduğu kanıtlanmış yeni aşılar, gerektiğinde ayarlanabilen tiplerdir.[6]
Yayılışı
[değiştir | kaynağı değiştir]13 Aralık 2020 itibarıyla, Birleşik Krallık'ta yaklaşık 60 farklı yerel makamda bu varyantla 1.108 vaka tespit edilmiştir. Bu vakalar ağırlıklı olarak İngiltere'nin güneydoğusundaydı. Bu suş, aynı zamanda Galler ve İskoçya'da da tespit edilmiştir.[5] 20 Aralık 2020'de BBC, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) yeni türün Hollanda, Danimarka ve Avustralya'da da tespit edildiğini söylediğini bildirdi.[7] Türkiye'de 1 Ocak 2021 tarihinde İngilterden gelen 15 kişide Koronavirüs mutasyonu tespit edildi.[9]
Kontrol altına alınması için yapılan uygulamalar
[değiştir | kaynağı değiştir]İngiltere, Galler ve İskoçya'nın tümünde, 20 Aralık 2020'den itibaren geçerli olmak üzere, COVID-19'un VUI – 202012/01'in sebep olduğu artışına bağlı olarak seyahat kısıtlamaları getirildi.[10]
Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Fransa, Almanya, İtalya ve Hollanda; 20 Aralık 2020'nin sonuna doğru Birleşik Krallık için seyahat yasağı ilan etti.[11] İrlanda ve Kuveyt ise seyahat yasağı ilan etmeyi düşünüyor.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kelland (15 Aralık 2020). "New coronavirus strain spreading in UK has key mutations, scientists say". Reuters (İngilizce). 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020.
- ^ a b c d e Wise (16 Aralık 2020). "Covid-19: New coronavirus variant is identified in UK". BMJ (İngilizce). 371. doi:10.1136/bmj.m4857. ISSN 1756-1833. PMID 33328153. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "New Covid strain: How worried should we be?". BBC News (İngilizce). 15 Aralık 2020. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020.
- ^ "Tracking Changes in SARS-CoV-2 Spike: Evidence that D614G Increases Infectivity of the COVID-19 Virus". Cell. 182 (4): 812-827.e19. 20 Ağustos 2020. doi:10.1016/j.cell.2020.06.043. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020 – www.sciencedirect.com vasıtasıyla.
- ^ a b c "COVID-19 Genomics UK (COG-UK) Consortium - Wellcome Sanger Institute". www.sanger.ac.uk (İngilizce). 13 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020.
- ^ a b "COVID-19: London and South East set for Tier 4 rules - as new COVID variant 'real cause for concern'". Sky News (İngilizce). 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2020.
- ^ a b c "Covid: WHO in 'close contact' with UK over new virus variant". BBC News. 20 Aralık 2020. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ a b "As it happened: Stricter Covid rules for Christmas outlined". BBC News. 19 Aralık 2020. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ "Covid-19: Christmas rules tightened for England, Scotland and Wales". BBC News (İngilizce). 20 Aralık 2020. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.
- ^ Bulman (20 Aralık 2020). "EU states begin suspending all travel from UK over new Covid strain". The Independent. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020.