İçeriğe atla

UBV fotometrik sistemi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dalga boyutları; U: Morötesi, B: Mavi, V: Sarı[1]

UBV fotometrik sistemi (açılımı: Ultraviolet, Blue, Visual; Türkçe: Ultraviyole Mavi Görsel) veya Johnson sistemi (ya da Johnson-Morgan sistemi), elektromanyetik spektrumun geniş bir merkezi bandıdır ve genellikle yıldızları renklerine göre sınıflandırmak için kullanılır.[1] Bilinen ilk standartlaştırılmış fotometrik sistemdir.[2] U, B ve V harfleri bir yıldız için ölçülen ultraviyole, mavi ve görsel büyüklükleri temsil eder; daha sonra bu sistem tarafından verilen daha teknik, formülsel değerlerde sınıflandırmak için belirli bir sırayla iki çıkarma gerçekleştirilir.[1] Böylelikle, insan gözü bu dalga boylarının ilk iki grubunu görüntülemek için daha az belirgin olana odaklanabilir. Bu da, görünürdeki (veya mesafe için ayarlandığında) mutlak büyüklükteki değerler ile maksimum konsantrasyon sağlar.[2]

UBV fotometrik sistemi, 1950'lerde Amerikalı Harold Lester Johnson ve William Wilson Morgan tarafından tanıtıldı. Bir 330mm teleskop ve sistemin tanımlanması için McDonald Gözlemevi'ndeki bulunan bir 2100mm teleskop kullanılmıştır.[2][3] Filtreler, yanıt fonksiyonlarının ortalama dalga boylarının (büyüklüklerin kesinlik anlamında ölçüldüğü) 364 olacağı şekilde seçilir. B - V (B eksi V) ve U − B (U eksi B) yıldızlararası kızarmadan etkilenmeyen bir tür A0 ana dizi yıldızlarını gruplayan renk endeksleridir.[2] Bu yıldızların ortalama etkin sıcaklığı (T eff (K)) 9727 ile 9790 Kelvin arasında olup, sonuncusu A0 [a] V (V, beş anlamına gelir) sınıfındadır. [b]

Sistemin önemli bir sınır dezavantajı vardır. U filtresinin en kısa sınırı olan kısa dalga boyu kesilmesi, filtrenin kendisi yerine herhangi bir karasal atmosfer tarafından belirlenir; bu nedenle gözlemlenen büyüklükler esas olarak rakım ve atmosferik suya (nem artı bulutlara yoğunlaşma) göre değişir.[3] Ancak bu sistemde binlerce parlak yıldız da dahil olmak üzere birçok ölçüm yapılmıştır.[4]

Johnson- Cousins UBVRI fotometrik sistemi, Johnson'ın orijinal sisteminin iki kırmızı geçiş bandına yaygın bir uzantısıdır.[5]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça ve Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
  1. ^ a b c "UBV fotometrik sistemi (Johnson-Morgan sistemi) nedir?". bilgioloji.com. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b c d Johnson, H. L.; Morgan, W. W. (1953). "Fundamental stellar photometry for standards of spectral type on the revised system of the Yerkes spectral atlas (Yerkes spektral atlasının revize edilmiş sistemindeki spektral tip standartları için temel yıldız fotometrisi)". The Astrophysical Journal. 117 (3): 313-352. doi:10.1086/145697. 
  3. ^ a b The Measurement of Starlight: Two Centuries of Astronomical Photometry. Cambridge Üniversitesi. 1996. s. 421. ISBN 9780521403931. 
  4. ^ Iriarte, Braulio, Johnson, Harold L., Mitchell, Richard I., and Wisniewski, Wieslaw K. (1965), Five-Color Photometry of Bright Stars, Sky & Telescope, vol. 30, p. 21
  5. ^ Landolt (2009). "UBVRI Photometric Standard Stars Around the Celestial Equator: Updates and Additions". The Astronomical Journal. 137 (5): 4186-4269. doi:10.1088/0004-6256/137/5/4186. 
Notlar
  1. ^ numaralar, sıcaklığı gösterir, 0 en sıcaktır 9 ise en soğuktur.
  2. ^ V, ana dizi yıldızı olarak da adlandırılan bir cücedir. Romen rakamları, yıldızın boyutunu belirtir ve içsel parlaklığı hesaplayarak bulunur.