Tutmaç, Oltu
| Tutmaç | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Tutmaç Tutmaç'ın Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Oltu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus | 233 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25400 |
Tutmaç, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Tutmaç'ın eski adı olup olmadığına dair bir bilgi mevcut değildir. Köy, 1835 tarihli nüfus defterinde bugünkü adıyla kaydedilmiştir.[4]
Tutmaç köyü, Osmanlıların 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirdiği Tao bölgesinde yer alır. 1835 tarihli Müslim nüfus defterine göre Tutmaç, Çıldır Eyaleti'nin Oltu sancağına bağlıydı. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu sırada köyde 34 hanede 134 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenice, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 268 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[4]
Tutmaç köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde sehven "Tuğaç" (توغاچ) şeklinde yazılmıştır. Bu tarihte köy Erzurum vilayetinin Oltu kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[5] 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 668 kişiden oluşuyordu.[6] 1965 genel nüfus sayımında Tutmaç köyünün nüfusu 856 kişiye çıkmıştı ve bu nüfus içinde 204 kişi okuma yazma biliyordu.[7]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Oltu Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[8]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 84 km, Oltu ilçe merkezine 30 km uzaklıktadır.[9] Mahalle, Oltu'nun güneybatısında olup, 
numaralı Erzurum-Ardahan (Tortum-Oltu) devlet yoluna, 4,7 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[10]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 233[1] |
| 2021 | 267[1] |
| 2020 | 256[1] |
| 2019 | 175[1] |
| 2018 | 170[1] |
| 2017 | 162[1] |
| 2016 | 177[1] |
| 2015 | 176[1] |
| 2014 | 185[1] |
| 2013 | 194[1] |
| 2012 | 187[2] |
| 2011 | 208[2] |
| 2010 | 219[2] |
| 2009 | 239[2] |
| 2008 | 225[2] |
| 2007 | 198[2] |
| 2000 | 381[2] |
| 1990 | 780[11] |
| 1985 | 902[12] |
| 1965 | 856[13] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Oltu Tutmaç Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tutmac, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 80. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 224.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 247" (PDF). 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2024.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 259" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ekim 2023.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Tutmaç Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Tutmaç to Çamlıbel". Tutmaç to Çamlıbel. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.