Trialeti Muharebesi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Kasım 2024) |
| Trialeti Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Büyük Selçuklu İmparatorluğu | Gürcistan Krallığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Muhammed Tapar |
 IV. Davit | ||||||
| Güçler | |||||||
| 100.000 | 1.500 | ||||||
Trialeti Muharebesi, 1110 yılında Gürcistan Krallığı ile Selçuklu İmparatorluğu orduları arasında gerçekleşen muharebedir. Gürcüler 1110 yılında Samşvilde ve Dzerna'yı Selçuklulardan ele geçirdi. Bunun üzerine Selçuklu Sultanı Gürcistan'a 100.000 kişilik ordu gönderdi. 100.000 kişilik Selçuklu ordusu, Trialeti'de IV. Davit komutasındaki 1.500 Gürcü asker tarafından yenilgiye uğratıldı.
Arka planı
[değiştir | kaynağı değiştir]1110 yılında Chkondidili Giorgi ve yeğenleri Theodore, Abuleti ve Ivane Orbelian önderliğindeki Gürcüler, Selçuklu yerleşimine misillemede bulunarak büyük bir savaş olmadan Selçuklu topraklarına eklenen Samşvilde kasabasını geri aldılar.[1] Bu ele geçirmenin ardından Selçuklular ele geçirdikleri toprakların büyük bir bölümünü terk ederek Gürcü birliklerinin Dzerna'yı ele geçirmesine olanak sağladılar.[2]
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]Samşvilde ve Dzerna'nın Gürcülere kaybedilmesinden sonra, 1110 yılında Sultan I. Muhammed Tapar, Gürcistan'a 100.000 kişilik bir ordu gönderdi. O sırada Gürcü Kralı Davit Nacharmagevi'deydi.[2] Davit'in önünde iki seçenek vardı: Düşmandan kaçıp bir ordu toplamak ya da onları durdurmaya çalışmak. Birinci seçenek ülkenin mahvolmasıyla sonuçlanabilirdi. Üstelik Türkler geri çekilmeden önce kralın bir ordu kurması muhtemelen mümkün olmayacaktı. Bu yüzden Davit daha agresif olan yolu seçti. Selçuklu ordusuyla ilgili bilgileri alır almaz, ne yapacağına karar verdi. Davit'in komutasındaki 1.500 asker, gece vakti yaptıkları bozgunla Türkleri Kartli ovasına girmesinden önce Trialeti dağlarında durdurmayı başardı. Gürcüler bu şekilde moral üstünlüğünü ele aldılar, uzun yürüyüşten bitkin düşen Selçuklular ise elverişsiz bir durumda savaşmak zorunda kaldı. Türkler sayısal üstünlüklerine rağmen, Davit'in daha iyi konumlanmış müfrezesini yenemediler ve savaş alanını umutsuzluk içinde terk ettiler. Gürcüler daha sonra düşmanın bir daha gelmeye cesaret edemeyeceğinden emin olana kadar Selçukluları uzun süre kovaladı.[2]
Sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Trialeti Muharebesi'nden sonraki 11 sene boyunca, Selçuklu İmparatorluğu, Gürcistan'a karşı büyük bir askeri sefer düzenlemedi. 1110-1114 yılları arasında IV. Davit de Selçuklulara karşı bir askeri bir sefere çıkmadı. 1115 yılında Roger de Salerno, Sarmin Muharebesi'nde Musul Atabeg'ini yendi. Bunu fırsat bilen Davit, 1115-1118 yılları arasında Selçuklulardan Rustavi,[2] Lori,[2] ve Agarani'yi [3] ele geçirdi. Ayrıca Rahsi Muharebesi'nde Selçukluları yendi.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Samushia 2015.
- ^ a b c d e Metreveli 2011.
- ^ a b History of Georgia 2012.
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Metreveli, Roin (2011). Saint David the Builder. Tiflis. ISBN 9789941425509.
- Samushia, Jaba (2015). Illustrated history of Georgia. Tiflis: Palitra L. ISBN 978-9941-21-755-5.
- Lortkipanidze, Mariam; Japaridze, Otar; Muskhelishvili, David; Metreveli, Roin (2012). History of Georgia in four volumes, vol. II - History of Georgia from the 4th century to the 13th century. Tiflis: National Academy of Sciences of Georgia. ISBN 978-9941-19-585-3.