İçeriğe atla

Thomas J. Watson

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Başlığın diğer anlamları için Thomas Watson sayfasına bakınız.
Thomas J. Watson
1920'lerin sonuna doğru Watson
Şirket Başkanı, IBM
Görev süresi
1914-1956
Yerine gelen Thomas J. Watson Jr.
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Şubat 1874(1874-02-17)
Campbell, New York
Ölüm 19 Haziran 1956 (82 yaşında)
Manhattan, New York
Evlilik(ler)
Jeanette M. Kittredge (e. 1913)
Çocuk(lar) Thomas J. Watson Jr. ve Arthur K. Watson dahil olmak üzere 4 kişi
Mesleği IBM kurucusu ve CEO'su
İmzası

Thomas John Watson, Sr. (d. 17 Şubat 1874, Campbell, New York - ö. 19 Haziran 1956, Manhattan, New York), IBM'in (International Business Machine) kurucusu ve ilk CEO'su.[1][2] 1914-1956 yılları arasında firmasının dünya devi oluşuna yön vermiştir. Watson IBM'de uyguladığı yönetim tarzı ve firma kültürünü önceden altında çalıştığı NCR'daki John Henry Patterson'dan aldığı eğitimle geliştirmiştir.[3] Firmayı başlıca delikli kart çizelgeleme makineleri olmak üzere birçok bilişim ürünü satan etkili bir perakende zincirine dönüştürmüştür. Kendi emeğiyle sanayici olan Watson,[4] 1956'da öldüğünde dünyanın en zengin insanlarından biriydi.

İlk yılları ve kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Thomas J. Watson Campbell, New York'da Thomas ve Jane Fulton White Watson'ın 5. çocuğu ve tek oğlu olarak dünyaya geldi.[5] 4 öbür kardeşlerinin adları Jennie, Effie, Loua ve Emma idi. Babalarının mütevazi bir kereste işi vardı.[6] 1870'lerde Thomas Campbell, New York'daki aile çiftliğinde çalıştı ve mahalle okulunda okudu.[7] Watson ergenliğe girdiği yaşlarda Addison, New York'daki Addison Akademisi'nde okumaya başladı.[6]

1 gün sürdürdüğü öğretmenliğin ardından Watson Elmira, New York'daki Miller Ticaret Okulu'nda 1 yıllık muhasebe ve işletme eğitimi gördü. Okulu 1891'de bıraktı ve Clarence Risley'in marketinde haftalık 6 dolara kayıt tutuculuk yaptı. 1 yıl sonra org ve piyano satan gezici seyyarlık yapan George Cornwell'e katılarak ilk satış işine başladı. Cornwell ayrıldıktan sonra Watson işi devraldı ve haftalık 10 dolar kazandı. 2 yıl bu işi yaptıktan sonra Watson komisyonda olduğu takdirde haftalık 70 dolar kazanacağını fark etti ve yakınlarıyla Buffalo'ya taşındı.[6]

Watson sonra Wheeler and Wilson isimli firma adına dikiş makineleri satmaya başladı. Watson'ın oğlu Thomas J. Watson Jr.'ın otobiyografisine göre babası başarılı bir satışı kutlamak için yakınlardaki bir bara gitmiş ve içkiyi kaçırmış. Bar kapandığı zaman tüm tehçizatının çalındığını fark etmiş. Bunun üzerine Wheeler and Wilson onu işten çıkarmış ve borca bağlamış. Hakkında çıkan dedikodu nedeniyle Watson 1 yıl boyunca işsiz kalmış.[8] Watson'ın ileride IBM'i yönettiği dönemde mesai saatleri dışında da geçerli olmak üzere katı içki karşıtı politikalar uygulamış.

Watson'ın bir sonraki işi, itibarsız davranışlarıyla tanınan C. B. Barron adlı bir tüccar için Buffalo Building and Loan Company'nin hisselerini satmaktı. Barron komisyon ve hisseler ile kaçtı. Sonra Watson bir kasap açtı. Kasap kısa sürede battı ve Watson işsiz, hissesiz ve parasız kaldı.[4]

NCR

[değiştir | kaynağı değiştir]

Watson kasap dükkanında yeni model bir NCR marka yazar kasaya sahipti. NCR'ı ziyaret ettiği sırada John J. Range ile tanıştı ve iş istedi. Şirkete katılmaya niyetli olan Watson, birkaç başarısız denemenin ardından Kasım 1896'da Range'in altında satış elemanı olarak işe alındı.[6]

John Patterson yönetimindeki NCR döneminin en büyük satış oluşumlarındandı ve Buffalo bürosunun yöneticisi John J. Range Watson için bir rol modeli olmanın yanında adeta baba gibiydi. Sonraki yıllarda, 1952'de, Watson Range'den hayatında kimseden öğrenmediği kadar şey öğrendiğini söyledi. İlk başta satış işlerinde beceriksiz olan Watson, Range'in desteğiyle Doğu bölgesinin en başarılı satış elemanı oldu ve haftada 100 dolar kazandı.

4 yıl sonra NCR Watson'ı Rochester, New York'daki zorluk çeken NCR ajansına tayin etti. Firma tarafından görevli olan Watson buranın kârından %35 komisyon aldı ve doğrudan NCR'de muavin olan Hugh Chalmers'a hesap vermeye başladı. 4 yıl içinde Watson rakip firma olan Hallwood'u bazen makinelerinde sabotaja başvurarak sektör dışı bıraktı ve Rochester'ı bir NCR tekeli haline getirdi.[6] Ödül olarak NCR'nin Dayton, Ohio'daki ana ofisine tayin edildi.[4]

1912'de firma, Sherman Antitröst Yasası'nı ihlal ettiği gerekçesiyle suçlu bulundu. Patterson, Watson ve 26 öbür NCR yöneticisi ve müdürü yasadışı rekabete aykırı uygulamalar nedeniyle yargılandı ve 1 yıllık hapis cezasına çarptırıldı. 1913'teki Büyük Dalton Seli'nin kurbanlarına yardım ettikleri için mahkûmiyetleri halk tarafından hoş karşılanmadı, ancak Woodrow Wilson'a yapılan af çağrıları kayıtsız kaldı. Yine de mahkûmiyetleri savunma alınmamış olması sebebiyle 1915'te itiraz üzerine geri çevrildi.

IBM yöneticiliği

[değiştir | kaynağı değiştir]
1917'de Watson

Computing-Tabulating-Recording Company'nin kurucusu Charles Ranlett Flint, 5 alt firmayı aynı anda yönetmekte zorluk çekiyordu. Flint, 1 Mayıs 1914'te Watson'ı genel müdür olarak işe aldı. O dönem 5 firmanın toplam 1300 çalışanı vardı. 11 ay sonra hakkındaki NCR mahkûmiyeti geri çevrildiği zaman firmanın başkanlığına atandı.[9] 4 yıl içinde firmanın geliri 9 milyon dolara yükseldi.[10] 1924'te Watson CTR'nin ismini International Business Machines yani kısaca IBM olarak değiştirdi. Watson IBM'i o kadar büyüttü ki ABD Federal Hükümeti IBM'e karşı sivil bir antitröst davası açtı. IBM, ABD'deki çizelgeleme makinelerinin %90'ına sahipti veya müşterilerine kiralamıştı. Watson'ın 1956'da öldüğü dönem IBM'in geliri 897 milyon dolardı ve firmanın 72.000 çalışanı vardı.[11]

Watson hayatı boyunca uluslararası ilişkilere hem diplomatik hem ticari açıdan ilgi duydu. Dönemin ABD başkanı Franklin D. Roosevelt'in New York'daki gayriresmi elçisi olarak tanınıyordu ve sıklıkla yabancı devlet adamlarını ağırlıyordu. 1937'de ICC olarak bilinen Uluslararası Ticaret Odası'nın başkanı seçildi ve o yılın Berlin'de düzenlenen bienal konferansın açılış konuşmasında "Dünya Ticareti ile Dünya Barışı" (İngilizce:World Peace Through World Trade) cümlesini sarf etti.[12] Bu cümle sonrasında ICC ve IBM'in sloganı oldu.[13]

Wikimedia Commons'ta Thomas J. Watson ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; obit isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ "Early Ambitions" 12 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. IBM. Retrieved January 28, 2012.
  3. ^ Belden (1962) pp. 105–106
  4. ^ a b c "Founding IBM". 3 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2012. 
  5. ^ Rodgers, William (1969) THINK, Stein and Day, p. 18
  6. ^ a b c d e Maney, Kevin (2003). The Maverick and His Machine: Thomas Watson, Sr. and the Making of IBMÜcretsiz kayıt gerekli. John Wiley and Sons. ISBN 9780471414636. 
  7. ^ William E. Krattinger (November 2000). "National Register of Historic Places Registration: District School Number Five". New York State Office of Parks, Recreation and Historic Preservation. 18 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2009. 
  8. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; MyLife isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  9. ^ NCR Corporation#Expansion
  10. ^ "IBM Archives: 1910s". IBM. 23 Ocak 2003. 2 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2013. 
  11. ^ "IBM Archives: 1956". IBM. 23 Ocak 2003. 29 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2009. 
  12. ^ Ridgeway, George L. (1938). Merchants of Peace: Twenty Years of Business Diplomacy Through the International Chamber of Commerce 1919–1938. Columbia University Press. 
  13. ^ Belden, Thomas; Belden, Marva (1962). The Lengthening Shadow: The Life of Thomas J. WatsonÜcretsiz kayıt gerekli. Little, Brown and Company. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_J._Watson&oldid=33343234" sayfasından alınmıştır