Tepal
Tepal ,çiçeğin dış kısımlarından biridir (topluca periant). Terim, bu parçalar kolayca çanak yapraklar (sepal) veya taç yaprak (petal) olarak sınıflandırılamadığında kullanılır. Bunun nedeni, periantın parçalarının Manolya'da olduğu gibi farklılaşmamış olması (yani çok benzer bir görünüme sahip olması) veya dış çanak yaprak sarmalını iç taç yaprak sarmaldan ayırt etmek mümkün olsa da, çanak yapraklar ve taçyaprakların benzer birbirine görünüş özelliklerine sahip olması olabilir. (Lilium'da olduğu gibi). Terim ilk olarak 1827'de Augustin Pyramus de Candolle tarafından önerildi ve "petal" ve "sepal" terimlerine benzetilerek oluşturuldu. oluşturuldu.[1][2] (De Candolle, tepaller için perigonium veya toplu kullanım için perigone terimini kullandı; bugün bu terim "periant" ile eşanlamlı olarak kullanılır.[3])
Menşei
[değiştir | kaynağı değiştir]Farklılaşmamış tepelerin çiçekli bitkilerde atalardan kalma durum olduğuna inanılır. Örneğin, çiçekli bitkilerin evriminde en erken ayrıldığı düşünülen Amborella[4] farklılaşmamış tepelere sahip çiçeklere sahiptir. Bu nedenle muhtemelen hayvan tozlaşmasına tepki olarak farklı taç yaprakları ve sepaller farklılaşma yoluyla ortaya çıkmış olurdu. Tipik modern çiçeklerde, organların dış veya çevreleyen kıvrımı, geliştikçe çiçek tomurcuğunun korunması için uzmanlaşmış sepaller oluştururken, iç sarmal, tozlayıcıları çeken yaprakları oluşturur.
Benzer sepaller ve petallerden oluşan tepaller, monokotiledonlarda, özellikle " lilioid monokotlarda " yaygındır. Örneğin lalelerde birinci ve ikinci turpların her ikisi de taçyapraklara benzeyen yapılar içerir. Bunlar, büyük, gösterişli, altı parçalı bir yapı (periant) oluşturmak için tabanda kaynaştırılır. Zambaklarda, birinci turdaki organlar ikinciden ayrıdır, ancak hepsi benzer görünür, bu nedenle tüm gösterişli kısımlara genellikle tepaller denir. Prensipte çanak yaprakları ve petallerin ayırt edilebildiği yerlerde, "tepal" teriminin kullanımı her zaman tutarlı değildir - bazı yazarlar, diğerlerinin aynı bağlamda "tepaller" kullandığı "çanak yapraklarına ve petallere" atıfta bulunur.
Bazı bitkilerde çiçeklerin taç yaprakları yoktur ve tüm tepeler taç yaprakları gibi görünecek şekilde değiştirilmiş çanak yapraklardır. Bu organlar olarak tanımlanan petaloid, örneğin, çanak yaprakları helleborus . Farklılaşmamış tepaller taç yaprakları andırdığında, parlak renkli tepallere sahip monokotların petaloid monokotlarında olduğu gibi "petaloid" olarak da adlandırılırlar. Liliales içerdikleri için alternatif bir isim lilioid monokotlardır.
Özellikler ve şekil
[değiştir | kaynağı değiştir]Tepallerin tanımında kullanılan terimler arasında tüylü (yoğun, ince, kısa, yumuşak tüylü, tüylü), tüylü (ince tüylü, çıplak gözle zar zor görülebilen tüyler) ve tüylü (çok kısa yumuşak tüylerin yoğun kaplaması) bulunur. Tepal şekli, yapraklar için kullanılanlara benzer terimlerle tanımlanır (bkz Yaprak morfolojisi sözlüğü).
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Gelişimin çeşitli aşamalarında tepalleri gösteren Manolya × alba çiçekleri
-
Manolya Tepeleri × wiesener
-
Petaloid sepalleri gösteren bir karaca otu çiçeği
-
Tepallerin iki kıvrımını gösteren bir Sternbergia lutea çiçeği
-
Petal benzeri tepeleri gösteren bir lale çiçeği
-
Blandfordia nobilis tepals, başka bir lilioid monokot
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bitki morfolojisi sözlüğü
- Bitki üreme morfolojisi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Organographie végétale, ou Description raisonnée des organes des plantes; pour servir de suite et de développement a la théorie élémentaire de la botanique, et d'introduction a la physiologie végétale et a la physiologie végétale et a la description des familles. Paris: Deterville. 1827. s. 503. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
- ^ Vegetable organography; or, An analytical description of the organs of plants. 2. Londra: Houlston & Stoneman. 1841. s. 90. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
- ^ Botanical Latin. p/b. David & Charles/Timber Press. 2004. ISBN 978-0-7153-1643-6. p. 39.
- ^ Ronse De Craene (2007). "Are Petals Sterile Stamens or Bracts? The Origin and Evolution of Petals in the Core Eudicots". Annals of Botany. 100 (3): 621-630. doi:10.1093/aob/mcm076. PMC 2533615 $2. PMID 17513305.
Botanik: Bitki Biyolojisine Kısa Bir Giriş - 5. baskı. Thomas L.Rost; T. Elliot Weier - Wiley & Sons 19790-471-02114-8 .
Bitki Sistematiği - Jones; Samuel - McGraw-Hill 19790-07-032795-5 .