Tau (parçacık)
 | Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Ocak 2019) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Bileşim | Temel parçacık |
|---|---|
| Aile | Fermiyon |
| Nesil | Üçüncü |
| Etkileşim(ler) | Kütleçekim, Elektromanyetik, Zayıf |
| Antiparçacık | Antitauon |
| Kütle | 1776.99±0.29 MeV/c2 |
| Elektrik yükü | -1 e |
| Renk yükü | None |
| Spin | ½ |
Tau; (Yunanca τ harfi ile gösterilir) tau leptonu, tau parçacığı veya tauon olarak adlandırılır. Tau negatif yüklü, elektron benzeri bir temel parçacıktır. Yarım spinlidir. Elektron, müon ve üç nötrinolara birlikte tau lepton kategorisindedir. Tau da tüm parçacıklar gibi, bir antimadde karşılığına sahiptir; Tau'nun bu durumuna "antitau" denir. (pozitif tau olarak da adlandırılır).
Tau leptonlarının ömürleri 1 776 .86 MeV'lik / c² kısadır. (karşılaştırıldığında 105.66 MeV / c² müonlar için ve 0.511 MeV / c 2 elektronlar için) Etkileşimleri elektronunkilere çok benzer olduğundan tau, elektronun çok daha ağır bir versiyonu olarak düşünülebilir. Daha büyük kütleleri nedeniyle, tau parçacıkları elektronlar kadar bremsstrahlung radyasyonu yaymazlar; sonuç olarak, potansiyel olarak elektronlardan çok daha fazla nüfuz edicidirler.
Kısa ömrü nedeniyle, Tau'nun aralığı esas olarak, Bremsstrahlung'un fark edilemeyecek kadar küçük olan bozunma uzunluğu tarafından belirlenir. Penetrasyon gücü, yalnızca ultra yüksek hızda ve enerjide (petaelektronvolt enerjilerinin üstünde) ortaya çıkar.
Diğer yüklü leptonlarda olduğu gibi, tau'nun bir tau nötrinosu vardır.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Tau arayışı 1960 yılında CERN'de Antonino Zichichi liderliğindeki Bologna-CERN-Frascati (BCF) grubu tarafından başlatıldı . Zichichi, şimdi tau olarak adlandırılan yeni bir sıralı ağır lepton fikrini ortaya attı ve bir arama yöntemi önerdi. 1969'da hızlandırıcısı devreye girdiğinde, ADONE tesisinde deneyi gerçekleştirdi; ancak, kullandığı hızlandırıcının tau parçacığını aramak için yeterli enerjisi yoktu.
Tau, Yung-su Tsai'nin 1971 tarihli bir makalesinde bağımsız olarak bilim dünyasına duyuruldu. Bu keşif için teori sağlayan tau, 1974 ve 1977 yılları arasında Martin Lewis Perl tarafından Stanford Doğrusal Hızlandırıcı Merkezi (SLAC) ve Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı (LBL) grubundaki meslektaşları ile birlikte bir dizi deneyde tespit edildi. . Ekipmanları SLAC'ın o zamanlar yeni olan, SPEAR adı verilen elektron-pozitron çarpışan halkasından ve LBL manyetik dedektöründen oluşuyordu. Leptonları, hadronları ve fotonları tespit edip ayırt edebiliyorlardı . Doğrudan tau'yu tespit etmediler, bunun yerine anormal olayları keşfettiler.
Tespit edilmemiş en az iki parçacığa olan ihtiyaç, enerjiyi ve momentumu yalnızca bir taneyle koruyamama ile gösterilmiştir. Ancak başka müon, elektron, foton veya hadron tespit edilmemiştir. Bu olayın yeni bir parçacık çiftinin üretimi ve ardından bozunması olduğu öne sürüldü.
Bunu doğrulamak zordu, çünkü bunu üretmek için gereken enerji çifti D mezon üretimi için eşiğe benzer. Tau'nun kütlesi ve dönüşü daha sonra DESY- Hamburg'da Çift Kollu Spektrometre (DASP) ile ve SLAC-Stanford'da SPEAR Direkt Elektron Sayacı (DELCO) ile yapılan çalışma ile belirlendi.
Τ sembolü, keşfedilen üçüncü yüklü lepton olduğu için Yunanca τρίτον'dan (triton, İngilizce'de "üçüncü" anlamına gelir) türetilmiştir.
Martin Lewis Perl, 1995 Nobel Fizik Ödülü'nü Frederick Reines ile paylaştı .Nötrinonun deneysel keşfi için ödüllendirildiler
 | Parçacık fiziği ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
