Tatoeba
 | |
| Sahip | Trang Ho, Allan Simon |
|---|---|
| Oluşturan | Trang Ho, Allan Simon |
| URL | tatoeba.org |
| Ticari? | Hayır |
| Site türü | Ücretsiz, katkıda bulunulabilen çok dilli cümle sözlüğü |
| Kayıt | İsteğe bağlı |
| Kullanılabilir dil(ler) | 19 dilde arayüz;[Not 1] 132 dilde cümle (7 Aralık 2013) |
| Başlama tarihi | 2006) |
| Geçerli durum | Aktif; beta |
Tatoeba.org, yabancı dil öğrenenlere yönelik oluşturulmuş, herkesin katkıda bulunabildiği, ücretsiz, örnek cümlelerin yer aldığı bir veritabanıdır. İsminin kökeni Türkçede "örneğin" anlamına gelen Japonca "tatoeba" (例えば tatoeba) terimidir. Sadece kelimeye odaklanan diğer çevrimiçi sözlüklerin aksine Tatoeba, komple cümle çevirilerine odaklanır. Ayrıca, veritabanının ve arayüzünün yapısı "bir taneden birçoğuna" sistemi üzerine kurulmuştur. Bir cümlenin sadece bir dildeki çevirisini görmek yerine bir dilden öbür bir dile adım adım bağlantılar zinciri oluşturarak dolaylı bir şekilde diğer dillerden çevrilmiş cümleler de ana cümlenin altında kolayca görüntülenebilir.
Site halka açıktır. Bir kullanıcının cümle, çeviri veya yorum eklemesi için kaydolması zorunludur; fakat kaydolmak isteyenlerden de dil bilimci geçmişi gibi herhangi bir şey istenmemektedir.
Tatoeba, 2006'da Trang Ho tarafından kurulmuştur. O, aslında projeyi "multilangdict" (çok dilli sözlüğün İngilizce kısaltılmış hâli) adı altında Sourceforge'ta tanıtmıştır.[1] Şu anda projeyi 2009'da katılan Allan Simon ile yürütmektedir.[2]
Free Software Foundation France, Tatoeba'ya destek vermektedir ve cümleleri kendi sunucusunda barındırmaktadır.[3] Proje tarafından toplanan veri Creative Commons Attribution lisansı altında özgürce kullanılabilir.
İçerik
[değiştir | kaynağı değiştir]7 Aralık 2013 itibarıyla, Tatoeba'da 132 dilde toplam 2,784,721 cümle bulunmaktadır ve hızla artmaktadır. Her dilde kaç tane cümlenin olduğunu gösteren listeye Tatoeba'nın istatistikler sayfasından 8 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ulaşılabilir. Şu anda sayfanın 19 dilde arayüzü bulunmaktadır. Arayüzde veya cümlelerde olmayan bir dili eklemek mümkündür.
Arayüz
[değiştir | kaynağı değiştir]Kayıtlı olmayan da dahil olmak üzere kullanıcılar herhangi bir dilde bir kelime girerek o kelimeyi içeren cümlelere erişebilir. Direkt ve dolaylı çeviri olmak üzere Tatoeba'daki her cümle bir diğerinin çevirisi olarak gösterilir. Cümleler konularını, yapılarını belirtecek şekilde etiketlenebilir. Ayrıca her cümle başka kullanıcıların hata bildirmesi, cümle üzerine tartışması veya cümleyi ekleyenin açıklama yapması için yorum bölümüne sahiptir. 7 Aralık 2013 itibarıyla, 13 dilde toplam 93,947 tane sesli cümle vardır. Ayrıca cümlelere dil, ses veya etiket kriterleriyle göz atılabilir.
Kayıtlı kullanıcılar yeni cümleler ve çeviriler ekleyebilirler ve hatta ana dilleri olmamasına rağmen var olan cümleleri düzenleyebilirler. Çeviriler orijinal cümleye otomatik olarak bağlanır. Kullanıcılar kendi cümlelerini özgürce düzenleyebilirler, sahipsiz cümleleri sahiplenip düzeltebilirler ve başkalarının cümlelerine yorum yapabilirler.
Yeni kullanıcıların bir üst sınıfı olan gelişmiş kullanıcılar (önceki adı: güvenilir kullanıcı), cümlelere etiket ve bağlantı ekleyip kaldırabilirler. Gelişmiş kullanıcıların bir üst sınıfı olan derlem görevlileri de (önceki adı: Corpus bakıcısı) gelişmiş kullanıcıların yetkilerine ek olarak bütün cümleleri düzenleme ve silme haklarına sahiptir.
Veritabanı yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Tatoeba'nın temel veri yapısı bir dizi düğüm ve bağlantılardan oluşur. Her cümle bir düğümdür ve her bağlantı da aynı anlama sahip iki veya daha fazla cümle arasında köprü görevi görür.[4]
Lisans
[değiştir | kaynağı değiştir]Tatoeba'nın bütün veritabanı Creative Commons Attribution 2.0 lisansı altındadır.[5] Akademik veya diğer amaçlar için kullanmak serbesttir.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tatoeba Türkçe ana sayfası 13 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Resmi Tatoeba blog 29 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (Youtube) Tatoeba'nın misyonu 27 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Mevcut arayüz dilleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Almanca, Arapça, Aşağı Almanca, Baskça, Brezilya Portekizcesi, Çince, Esperanto, Fince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Japonca, Lehçe, Macarca, Rusça, Tagalogca, Türkçe, Yunanca
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Trang'in sözlük projesi". sourceforge.net. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2013. (İngilizce)
- ^ "Tatoeba.org, base de données de phrases d'exemple". linuxfr.org. 17 Temmuz 2010. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011. (Fransızca)
- ^ "Tatoeba, un dictionnaire de langues pour phrases d'exemples" [Tatoeba, örnek cümlelerin birçok dildeki sözlüğü]. fsffrance.org. Paris: FSF France. 24 Şubat 2011. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011. (Fransızca)
- ^ Trang Ho: Tatoeba’da nasıl faydalı bir iştirakçi olunur 3 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Fransızca) (Almanca) (İspanyolca) (Arapça) (Portekizce)
- ^ "Kullanım koşulları". Tatoeba.org. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011. (İngilizce) (Fransızca)