Tartışma:Yahudi Ansiklopedisi
Konu ekleBurası Yahudi Ansiklopedisi adlı madde üzerindeki değişikliklerin konuşulduğu tartışma sayfasıdır. Maddenin konusunun genel olarak tartışıldığı bir forum değildir. |
|||
|
Madde adı
[kaynağı değiştir]Şu ansiklopedi bu maddenin konusu olan ansiklopedinin çevirisi değil sanırım? Özgün adı neyse ona taşımak lazım Türkçe baskısı yoksa. --Cobija (mesaj) 10:12, 20 Nisan 2017 (UTC)
- @Vito Genovese, sence? --Cobija (mesaj) 21:44, 20 Nisan 2017 (UTC)
- Evet, değil gibi @Cobija. Ben @Yabancı'nın ricasıyla bu kamu malı eseri kaynak gösteren şablonu oluştururken bunu da arada açıverdim (onu da pinglemiş olayım da en sağlıklı görüşü o verecektir). "Türkçe baskı yoksa özgün ad" kuralımız var mı? Ben Vikipedi'ye ilk üye olduğumda tüm kitap, film, vb.nin özgün adıyla açılmasından yanaydım (ya da sözlük sitelerinden öyle olmasına alışmıştım diyeyim, daha doğru olur) ve Vikipedi'nin Türkçeleştirme geleneğini yadırgamıştım, net hatırlıyorum. Filmlerde özellikle özgün adıyla bırakılmış madde gördüğümü hatırlamıyorum örneğin şu an. Bizde muadili yok galiba ama enwiki'de en:Wikipedia:Naming_conventions_(books)#Title_translations varmış, bu maddenin durumunda çeviri öneriliyor doğru yorumluyorsam. Bir de bu idefix'ten bağlantısını verdiğin kitap sanırım KD değil, bu durumda bu maddenin mevcut adında bir karışıklık yaratma olasılığı da düşük sayılabilir. Bilemedim, çok kesin bir kanaatim yok. Sen ne dersin? Yabancı'nın da görüşünü merak ediyorum ayrıca.
- Vito Genovese 22:04, 20 Nisan 2017 (UTC)
- Filmler için özellikle belirtilen kuralımız varmış: "Eğer yabancı dilde olan film Türkçe ad ile gösterime girdiyse madde adı olarak bu adı kullanın." Aynı şeyi yıllardır yayınlar için de fiilen uyguluyoruz fakat ona özel bir kural yokmuş, ben de şimdi öğrendim açıkçası. Vikipedi'nin beğendiğim uygulamalarından biri, filmler için olan aynı mantık yayınlar için de geçerli olup buna özel yönerge sayfası da açılmalı bana kalırsa. --Cobija (mesaj) 08:56, 21 Nisan 2017 (UTC)
- Yanıtım gecikti, @Cobija, kusuruma bakmayasın.
- Anlaşılan gri bölgedeyiz. Eserlerinin bir kısmı Türkçeye çevrilmiş bir kısmı çevrilmemiş açıkça kayda değer bir yazar düşünüyorum, eser listesinin yarısını Türkçe yarısını İngilizce vermek biraz anlamsız geliyor. Tutarlı olmak önemli bence. Bu konuyu en kısa sürede yönergeleştirerek kalıcı olmasını sağlamak gerekir, ancak şu an için bizim yapacağımız yorumlama da tam Türkçeden yana olsun derim ben.
- Örneğin KD olduğu açık bir eser vardır, Türkçeye çeviren olmamıştır, ancak alanyazında o kadar önem atfedilmiştir ki, adının Türkçe karşılığı anılır sıklıkla. Böyle bir eseri özgün dilinde adlandırmak pek anlamlı gelmiyor bana şu noktada.
- Resmen bir Türkçe adları olmayan siyasi partileri de yerelleştirilmiş bir ad tayin ederek aldığımız geldi şu anda da aklıma. Pakistan Sosyalist Partisi, Uganda Halk Partisi gibi örneğin. Bu kitaplar için de geçerli bir ilke olabilir pekala.
- @Yabancı'dan da ses çıkmadı bu arada, bir ping daha atayım. :)
- Vito Genovese 13:51, 26 Nisan 2017 (UTC)
- Atamamışsın pingi ama, bakınırken gördüm. Viki dışı tempomun yoğunluğundan bu ara burada hiç bir şey yapamıyorum. En geç hafta sonu yazacağım diyeyim de, kendime de not düşmüş olayım. :) --Yabancım 14:57, 26 Nisan 2017 (UTC)
- @Cobija ve @Vito Genovese, ikinizden de özür dilerim epey geciken yanıtım için. "Orijinal adıyla mı adlandıralım, Türkçe'ye mi çevirelim?" sorusuna, konuyla ilgili spesifik yönergemiz yoksa her bir madde (ya da en azından kitap adı, kavram, vb. alanlardaki madde grupları) açısından ayrı bir yanıt verilmeli diye düşünmekteyim şu an. Benim de görüşüm çok net değil. Birincisi, kavramların ya da eserlerin adlarının rastgele Türkçeleştirilmesinden yana değilim. Böyle yapmak burayı Vikipedi dışında hiçbir yerde kullanılmayan, "viki icadı" dediğimiz, özgün araştırma niteliğinde ifadelerle doldurma riskini taşıyor. Bunun yanında, Türkçe karşılığı olmayan eser ve kavramlar Türkçe konuşan kişiler arasında da özgün adıyla biliniyor çoğu zaman. Bu durumda arama yapanların aradıklarını kolayca bulabilmeleri bakımından da ismi özgün haliyle bırakmak doğru olur gibi geliyor. Ben hep Türkçe'ye çevrilmemiş ya da Türkçe kullanımına rastlayamadığım madde adlarını olduğu gibi bıraktım. Diğer Vikipedilerdeki genel uygulamalara çok hâkim değilim ama, bazı kavramlar için diğer dillerde de aynı yolun izlendiğini gördüğüm oldu. (Bir örnek olarak Sonderkommando'nun dil bağlantılarına bakılabilir.) Hatta bu mantıkla hareket ettiğimden, şöyle bir değişiklik de yapmıştım. Tartışma sonucunda aksi yönde fikir birliği oluşursa geri alırız.
- Atamamışsın pingi ama, bakınırken gördüm. Viki dışı tempomun yoğunluğundan bu ara burada hiç bir şey yapamıyorum. En geç hafta sonu yazacağım diyeyim de, kendime de not düşmüş olayım. :) --Yabancım 14:57, 26 Nisan 2017 (UTC)
- Filmler için özellikle belirtilen kuralımız varmış: "Eğer yabancı dilde olan film Türkçe ad ile gösterime girdiyse madde adı olarak bu adı kullanın." Aynı şeyi yıllardır yayınlar için de fiilen uyguluyoruz fakat ona özel bir kural yokmuş, ben de şimdi öğrendim açıkçası. Vikipedi'nin beğendiğim uygulamalarından biri, filmler için olan aynı mantık yayınlar için de geçerli olup buna özel yönerge sayfası da açılmalı bana kalırsa. --Cobija (mesaj) 08:56, 21 Nisan 2017 (UTC)
- Öte yandan, kullanıcılar kimi zaman özgün adını bilmedikleri bir kavramı Türkçesini tahmin ederek Türkçe adla arayabilir de elbette. Bu durumda benim izlediğim yol çok da "okuyucu dostu" olmayabilir. Fakat diğer taraftaki ÖA riski nedeniyle ben hep özgün addan yana oldum bugüne kadar.
- Bu maddeyi ben açsam, Jewish Encyclopedia adıyla açardım. (Bu arada Vito'ya tekrar teşekkür ederim. Şablonu halledip bir de üzerine bu maddeleri açtığı için. :)) Zira yerleşik adının böyle olduğunu ve Türkçe konuşan kişilerin de maddeyi bu adla arayacağını düşünüyorum. Vito'nun verdiği İng. Vikipedi bağlantısında "Also books that haven't been published in English (yet) are preferably referred to by an English version of the title, if the title in the original language would not easily be recognised by the majority of English speakers" diyor. Biz de Türkçe konuşanlar maddeyi "Jewish Encyclopedia" adıyla mı, yoksa "Yahudi Ansiklopedisi" adıyla mı arar sorusunu sorabiliriz. Bana ilki gibi geliyor, ama şu anki ad da maddeyi arayanların ulaşmasını zorlaştıracak bir ad değil bence. Toparlamak gerekirse, tartışmaya devam edelim ama bir yandan konuyla ilgili politika ve yönergeler oluşturalım ki bundan sonra önümüzü daha net görelim ve standartlaşmayı sağlayabilelim derim. (Bu arada Cobija'nın söz ettiği ilk Türkçe basımda kullanılan adın kullanılmasına ilişkin kuralı içeren bir yönerge de çok iş görecektir. Birden fazla kez ve farklı adlarla basılan kitaplar bakımından standartlaşmayı sağlayabiliriz böylece, filmlerde yaptığımız gibi.) --Yabancım 08:52, 7 Mayıs 2017 (UTC)
- @Mskyrider, fırsatın olursa konuyla ilgili senin de görüşünü alabilir miyiz? (Yakın zamanda Van Gogh eser adlarıyla ilgili olarak bu konuya değindiğini hatırlıyorum zira.) --Yabancım 13:18, 28 Mayıs 2017 (UTC)
- @Yabancı bu maddenin adlandırması için görüşüm Jewish Encyclopedia olması ve ilk satırının "Jewish Encyclopedia (Türkçe: Yahudi Ansiklopedisi)" olarak değiştirilmesi. Nedeni ise varolan diğer ansiklopedi maddeleri ile tutarlı olmak : Encyclopædia Britannica, Liber Floridus, Lexikon des internationalen Films, vb.
Bunun ötesinde genel olarak adlandırma ile ilgili geniş kapsamlı bir tartışma açmamızda yarar var. Vikipedi:Adlandırma kuralları (filmler) sayfasını 9 yıl kadar önce önerdiğimde kabul ettiğimiz yönerge çoğunlukla uygulanıyor ancak tartışma sayfasına bakılınca film adlarının tamamen Türkçe olması yönünde de istek gelmiş. Bu maddenin Türkçe "Yahudi Ansiklopesi" adıyla kullanılması mümkün. Özgün adının tam çevirisi budur. Türkçe farklı bir ad ile basılırsa madde adı ona değiştirilir. Viki icadı olmasın diye aradığımız hep yazılı Türkçe kaynak. Ancak bazen farklı adlandırmalar kullanılabiliyor ve yaygınlıkları bazen de bariz olmayabiliyor. Encyclopædia Britannica ise aynen böyle kalmalı, Türkçe Britanya Ansiklopedisi diye çevirmek yersiz olur. Dolayısıyla kuralları belirlemek için istisnaları ortaya çıkarmamız gerekli, olası durumları örnekleyip kuralın istisnalarıyla her duruma cevap vermesi gerekli. --Mskyrider ileti 05:20, 29 Mayıs 2017 (UTC)