Tartışma:Türkiye ekonomik krizi (2018-günümüz)

Madde adı

Şu an uzun bir yorum ekleyebilecek bilgim ve imkanım yok ama şunu söyleyebilirim ki 2018'de başlayan bir krizi 2019, 2020, 2021 yıllarında uzatmak pek mantıklı görünmüyor. 2018'de fiyatlar birden yükseldi ve bunu kriz olarak görmek mümkün. Krizin etkileri halen devam ediyor olsa da bunu ekonomik bir "durum" olarak değerlendirmek daha doğru gibi. 2021'de döviz ve borç krizi değil, daha kapsamlı olarak işsizlik, enflasyon gibi tüm konuları kapsayan başka bir durum var. Açıkçası bunu doğrulayacak kaynak bulmak da zor. Vakit bulursam madde üzerinde çalışmak istiyorum. Bakalım. --Sadrettin 19.02, 16 Ocak 2021 (UTC)

Kriz yorumunuza katılıyorum. Belki Bunalım veya Buhran ifadesini kullanmak daha doğru olabilir. e3.akpinar (mesaj) 14.54, 10 Kasım 2021 (UTC)

• maddenin başlığını 2022 yapalım satılan döviz miktarları ve krizin halen devam ettiği gibi maddeler eklenebilir. — Bu imzasız görüş 24.133.88.186 (mesaj • katkılar) tarafından 5 Ağustos 2022, 18.25 (UTC) tarihinde eklenmiştir.
• Aşağıda değinildiği gibi. Türkiyenin 2021-2022 yıllarında bir "kriz"in içerisinde olduğunu söylemek zor. Her kötü ekonomik koşula kriz denmez. Radagastl (mesaj) 22.14, 27 Ekim 2022 (UTC)

Olay 2018'de başladıktan sonra 2023'e kadar taşıdığından dolayı aradaki yıllar kriz yılları olarak görülüyor, ayrıca unutmamak gerekir bu yıllar arasında Türkiye Cumhuriyeti para birimi sürekli değer kaybetmiştir, kısacası kriz demek yanlış değildir, kriz kelimesinin sözlük anlamı "Bir ülkede veya ülkeler arasında, toplumun veya bir kuruluşun yaşamında görülen güç dönem, bunalım, buhran" şeklinde açıklanmıştır, bit aramak gereksizdir 159.146.27.84 14.27, 12 Mart 2023 (UTC)

• 2018'de bir kriz yaşanmış ve sanki 2023'te sona ermiş izlenimi uyandırıyor başlık. 2018-günümüz veya benzeri bir ad denilebilirdi. Xenverly 18.16, 14 Nisan 2023 (UTC)

Pekalâ, şu kaynak meselesine bir açıklama getirelim

BBC = Birleşik Krallığa bağlı devlet kurumu Sözcü = Türk Muhalefet yandaşı Yeni Akit = Ne olduğu bile belli değil

Bu üç kaynağın hangisine tarafsız olma konusunda güvenelim?

BBC belki de Türk ekonomisinin zarar görmesi amaçlı bilerek manipülatif haber yapıyor, ne de olsa başka bir devlete bağlı.

Sözcü ise sol liberalist ideolojinin etkisinde kalıp bu ideolojiyi aklamaya çalışıyor olabilir.

Yeni Akit ise Sözcü ile zıt görüşe sahip.

İki gazete de kaynak niteliği taşımak için fazla yanlı, BBC ise doğrudan İngiliz hükûmetine bağlı.

Şu halde icap edenin tanınmış ekonomistlerin, herhangi bir devlet ile bağı bulunmayan uzmanların yani siyaset ile hemhal olmamış adamların çalışmalarına ihtiyaç var.

Aksi takdirde, faiz güzellemesi yapan solcu gazeteleri alıntılayarak ansiklopedi oluşturulamaz. Tunhoses (mesaj) 23.50, 21 Aralık 2021 (UTC)

Buna bakarak konuşursak sözüne güvenilebilecek herhangi bir kaynak bulunmamaktadır, kaynaklara göre neyin doğru olduğunu mantığa ve tartışmaya aynı zamanda araştırmaya danışarak öğrenebiliriz, her kaynak doğru olamaz ve çoğu kaynak da zaten tamamen doğru değildir ancak çoğu kaynak aynı şekilde bazı yönlerde doğruları söyler, kendiniz insanlara doğru gördüğünüz kaynağı gösterebilirsiniz ve çoğu insan da doğru gördüğünüz kaynağın nereye hizmet ettiğini size gösterecektir, kısacası kaynak seçmenin ve herhangi kaynak kabul etmemenin mantığı yok, kaynaklarda belirli ifadeler ve iddialar araştırmaya açıktır ve araştırma yapılarak bu kaynakların ne kadar doğru söyledikleri ve neyi doğru söyledikleri öğrenilebilir 159.146.27.84 14.35, 12 Mart 2023 (UTC)

Wikipedi bir Sözcü gazetesi olma yolunda

Yazık... 2018 ekonomik krizi henüz başlamamışken Ocak ayında gerçekleşmiş bir intihar vakasını, ekonomik verilerin konuşulması gerekilen bir yerde ortaya koymak ancak bir partizanlık ürünüdür. Türkiye'de her gün intihar vakaları olmakta ve bir çoğu da ekonomik nedenlerden başgöstermektedir fakat bunu alıpta 2018 ekonomik krizi başlığına koymak hiç doğru durmuyor. Burada ekonomik krizi ve nedenlerini konuşmak yerine dedikodu yapmış oluyoruz. Wikipedi'nin 2018 ekonomik krizi ingilizce sayfasını direktmen çevirsek daha iyi olurdu. Radagastl (mesaj) 03.10, 22 Aralık 2022 (UTC)

Merhaba Radagastl. Mesaj sayfanıza bıraktığım notlar bir yana, işaret ettiğiniz üzere, mevcut hâliyle intiharlara dair içerik tam olarak Vikipedi politikasına aykırılık teşkil ediyordu, zira özgün araştırma ve yorumdan ibaretti. Eğer maddede konu edilen süreçte(*) intiharların istatistiksel açıdan anlamlı biçimde arttığı, yani mevcut ekonomik durumla bir korelasyon olduğu ortaya konulmadıkça bu konuya eğilmek özgün yorum ve taraflı bakış açısı teşkil eder. (*: Yukarıda da değinildiği gibi 2018 ortasındaki kur atağı ve "Brunson krizi" ile son 13-14 aydır yaşananların nedenselliği veya devamlılığı ayrı bir tartışma konusu) Bu nedenle değişikliğinizi elbette onayladım ve sonradan burayı okuyabilecek kullanıcılar için de not düşmek istedim. Sizden kişisel ricam sadece daha sakin olmanız; Vikipedi siz gibi, ben gibi, o ve ötekiler gibi çok sayıda kişinin katkısıyla birikimli olarak büyüyor. Kırıcı olmaya, zaten pek çok tatsız ve can sıkıcı şey oluyorken bir de burada gerilmeye hiç gerek yok. İyi çalışmalar dilerim. Dr. Coal^mesaj 03.58, 22 Aralık 2022 (UTC)

Seksen iki yüz kırk beş, Uncitoyen, Vincent Vega; üçünüze de merhaba. Yukarıdaki yazışmada açıkladığım gerekçeyle, VP:ÖAYV ihlali olduğunu ve ayrıca VP:TBA'ya da zarar verdiğini düşünerek Radagastl'ın "İntihar vakaları" alt başlığını çıkardığı 22 Aralık 2022 tarihli değişikliğini onaylamıştım. Henüz fark ettim ki 18 Şubat 2023 tarihinde Meambokhe tarafından "sorumlusu kim herkes biliyor" argümanıyla, buradaki notu fark etmediğinden muhtemelen, ÖAYV konusuna değinmeden aynı başlık tekrar eklenmiş. İntihar vakalarını müntehirlerin çalışma durumu ya da varsa bıraktıkları not üzerinden ekonomik sorunlara bağlamak her ne kadar mümkün olsa da bu intiharların bu dönemde istatistiksel olarak anlamlı biçimde arttığına dair bir veri mevcut değil. Bir de, böyle söylemek can sıkıcı ama Türkiye'de 2009-2012 yılları arasında da ülke ekonomisi iyi durumdayken ekonomik sorunlarla baş edemeyerek yaşamına son veren kişiler olmuştur diye tahmin ediyorum. Şu hâliyle ilgili başlık altındaki içerik, 2018'den bugüne gelişigüzel toplanmış intihar haberleri gibi görünüyor. Madde konusuyla sistemli biçimde ve doğrulanabilir olarak ne kadar bağdaştırılabilir, bu çerçevede sizin görüşünüzü sormak isterim. Dr. Coal^mesaj 15.09, 3 Ocak 2024 (UTC)

Bu konuda bir korelasyon mevcutsa eklenebilir, bu korelasyonu göstermek için de kaynak gerekli Dr. Coal. Diğer türlü sizin de bahsettiğiniz üzere ÖAY ihlali söz konusu olacaktır.

İçeriği geri alarak ilgili kullanıcıya tartışma çağrısında bulunmak en doğru çözüm olacaktır. Vincent Vega ^mesaj? 15.43, 3 Ocak 2024 (UTC)

Hızlı yanıt için çok teşekkürler Vincent Vega. Konu temel içerik politikalarıyla ilgili olduğundan şimdilik senin de görüşün üzerine; eğer iki konu arasındaki doğrudan bağıntıyı gösterir nitelikte kaynak bulunur veya tartışmanın devamında bu görüşün aksi yönünde bir uzlaşı ağırlık kazanırsa yeniden eklemek üzere içeriği maddeden çıkarıyorum. Dr. Coal^mesaj 16.29, 3 Ocak 2024 (UTC)

Araştırılabilesi bir konu bu Dr. Coal. Eğer bir bağlantı varsa mutlaka birilerinin dikkatini çekmiş olsa gerek. Vincent Vega ^mesaj? 16.38, 3 Ocak 2024 (UTC)

Haklısın Vincent Vega ama "olası etki karışımı"nın da çok yüksek olduğu bir konu intihar. Yani diyelim ki TÜİK'ten 2012-2017 ve 2018-2023 arasındaki intihar verilerini alıp karşılaştırdın ve ikinci zaman aralığında anlamlı bir artış tespit ettin... Bir "tartışma" olarak ortaya konulabilir ama yine de sonuca bağlarken "ekonomik koşullar nedeniyle" demek doğru olmaz. Sadece nicel yöntemle varılabilir bir sonuç değil; nitel, örneğin derinlemesine görüşme gibi yöntemlerle müntehirlerin yakınları veya teşebbüs edenlerin kendileriyle mesai harcamak gerekiyor. Ne var ki intihar adli bir vaka olduğundan bu verilere ya da ilgili kişilere ulaşabilmek de ayrı bir sorun araştırmacı için. Ulaşabilenler de genellikle ilgili bakanlık (sosyal hizmet vb.) çalışanları oluyor. Toparlayacak olursam, Türkiye'deki bilimsel araştırma ve adli veri kullanım koşullarını dikkate alınca "pek söylenebilir bir şey değil" gibi geliyor bana. Ne var ki aksine bir çalışmayla karşılaşırsam elbette bilimsel açıdan bu beni de mutlu eder. Dr. Coal^mesaj 16.51, 3 Ocak 2024 (UTC)

• Buranın konusu değil ama TÜİK’den enflasyon, hayat pahalılığı endeksi ve intihar oranları (veya alakalı karşılaştırılacak ilgili sayısal veriler) gibi nicel veriler elde edilerek sosyal bilimler için standart olan 0.95 güven aralığında regresyon analizi ile yönü, devamında korelasyon analizi ile büyüklüğü incelenebilir. Sosyal bilimlerde bu nicel yöntem ne kadar etkili olur bu büyük bir tartışma konusu elbet.

Diğer taraftan bahsedildiği üzere keşfedici sıralı karma yöntem varyasyonları kullanılarak nitel ve nicel araştırma birbiri ardına kullanılabilir. Kısaca çalışmak isteyen bir bilim insanının bu konuda çalışma yürütebileceğini düşünüyorum Dr. Coal. Vincent Vega ^mesaj? 17.21, 3 Ocak 2024 (UTC)

Nitel yöntem bağlamında sözünü ettiğim kısıtlar nedeniyle Türkiye'deki araştırmalar görece az da olsa doğru, elbette katılırım Vincent Vega. Dr. Coal^mesaj 17.34, 3 Ocak 2024 (UTC)

İntihara dair yapılan birçok kaynakta ekonomik sebepler nedeniyle ve ekonomik kriz dönemlerinde intiharın olabileceği gibi fikirler öne sürülür. İntihar araştırmalarını konu alan tıp, psikoloji, sosyoloji dallarında yapılan araştırmalara bakmak gerekebilir. Gündemde yer edinen adli tıpçıların dediğine göre intihar nedenleri hazırlanan ölüm raporu ve ölüme ilişkin soruşturma çerçevesinde belli olur. Maddede kaynak olarak sunulan haberlerde ise komşulara göre ekonomik sorun yaşıyorlardı, yoksuldular, geride bıraktıkları nota göre gibi ifadelere dayandırılmış. Ölüm raporu ve soruşturma sonucuna göre intiharın ekonomik sebebe dayandığına ilişkin bir bilgi sunulmuyor. Psikolog, sosyolog ve psikiyatrist Vikipedistler daha iyi bilir. Kesin bir nedeni, tek bir gerçeği olmayan bu tip konularda olayları tek tek haberlere dayanarak bunun sebebi ekonomik krizdir diye belirtmek ansiklopedik açıdan sıkıntılı olabilir. Bir intihar olayının sebeplerini uzman bir kişinin yorumlaması farklıdır, habercilerin bu intiharın sebebi ekonomik krizdir demesi farklıdır. İçlerinde doğrulanabilir bilgi olan ve akademik, araştırma çalışmalarına konu olan ekonomik kriz ve intihar ilişkisini doğrulandığı şekilde ekleyebiliriz. --Uncitoyen^mesaj 17.18, 3 Ocak 2024 (UTC)

Vakit ayırıp görüş bildirdiğin için çok teşekkürler Uncitoyen. Eğer yanlış anlamadıysam, kaldırdığım hâliyle kaldırılmasını uygun buldun sen de. Vincent ve senin de belirttiğin çerçevede ilgili yazın taramasına bir yandan devam ediyorum. Dr. Coal^mesaj 17.36, 3 Ocak 2024 (UTC)

Kaldırılması şu an iyi gözüküyor. Türkiye'de elektrik tüketim fiyatına gelen zamlar ve işsizlik oranlarından bahsedilmiş. Hatta belirtilen bir kaynakta bile bir kişinin neden intihar ettiğini tam olarak bilemeyiz diyor. Kaynaklarda kesin bir ilişki kurulmuyor, görgü tanıklarının aktardığına gibi ifadelerle ekonomik sebeplerle intihar edebilecekleri iddialarını dile getiriyor. Kaynakların bile kesin bir ilişki kurmadığı yerde ansiklopedik olarak bu bilgiler doğrulanabilirlik açısından sıkıntılı olabilir. Yapılan çeşitli araştırma sonuçlarındaki bilgilerin ve adli tıp sonuçlarına göre kaynaklara yansımış intihar vakaları varsa birkaç olayın yer alması daha isabetli olur. --Uncitoyen^mesaj 18.45, 3 Ocak 2024 (UTC)

"Güncel" şablonu

Merhaba. Devam ettiği için "Güncel" şablonu gerekli değil mi? Gadir (mesaj) 03.15, 15 Mayıs 2023 (UTC)

@Gadir Güncelle gerekiyor - mesela Hafize Hanım ne yapıyor acaba? https://www.bbc.com/turkce/articles/c89lpj2w955o Chidgk1 (mesaj) 14.41, 10 Haziran 2023 (UTC)