Tartışma:Rektum kanseri
Konu ekle| Burası Rektum kanseri adlı madde üzerindeki değişikliklerin konuşulduğu tartışma sayfasıdır. Maddenin konusunun genel olarak tartışıldığı bir forum değildir. |
|||
| |||
| Vikiproje 10K | (Bilinmeyen-önem) | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||
| Vikiproje Tıp | (Bilinmeyen-önem) | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||
EN: More content
[kaynağı değiştir]Več vsebin EN wikipedia boste morda želeli uporabiti. Prevedla prevajalcev brez meja.
| Kolorektal kanser | |
|---|---|
 | |
| Alt sindirim sistemi şeması |
<!—Tanım ve semptomlar--> Kolorektal kanser (kolon kanseri, rektal kanser veya bağırsak kanseriolarak da bilinir) kolon veyarektum’da ( kalın bağırsak kısımları) gelişen bir tür kanserdir .[1] Vücudun diğer kısımlarına yayılma veya bunları istila etme becerisine sahip hücreler anormal ölçüde büyümesine bağlı olarak ortaya çıkar.[2] Belirti ve semptomları arasında dışkıda kan, bağırsak hareketlerinde değişim, kilo kaybı ve sürekli yorgun hissetmek sayılabilir.[3]
<!—Sebebi ve teşhisi--> Çoğu kolorektal kanser yaşam tarzı etmenlerine ve ilerleyen yaşa bağlı olarak ortaya çıkarken, yalnızca az sayıdaki vaka kalıtımsal genetik bozukluklara bağlıdır.[4][5] Risk faktörleri arasında beslenme alışkanlıkları, obezite, sigara kullanımı ve yeterlifiziksel aktivitede bulunulmaması sayılabilir.[4][5] Riski artıran beslenmeyle ilgili faktörler kırmızı ve işlenmiş et tüketiminin yanı sıra, alkol kullanımını içerir.[4] Bir başka risk faktörü de, Crohn hastalığı ve ülseratif koliti de kapsayan inflamatuar bağırsak hastalıklarıdır.[4] Kolorektal kansere neden olacak kalıtsal koşullardan bazıları: familyal adenomatöz polipozis vekalıtsal nonpolipozis kolon kanseridir; bununla birlikte, bunlar toplam vakaların %5’inden daha azını oluşturmaktadır.[4][5] Tipik olarak, genellikle bir polip biçiminde görülen iyi huylu tümör olarak başlar ve zaman içinde kanser hücresine dönüşür.[4]
Bağırsak kanseri, bir sigmoidoskopi veya kolonoskopi sırasında kolon örneği alınmasıyla teşhis edilebilir.[3] Bunun ardından, hastalığın yayılıp yayılmadığının tespit edilmesi için tıbbi tarama gerçekleştirilir.[1] Tarama kolorektan kansere bağlı ölüm riskini azaltmada etkili olmaktadır ve 50 yaşında başlanması ve 75 yaşına kadar devam edilmesi tavsiye edilir.[6] Kolonoskopi sırasında polipler temizlenir. Aspirin ve diğernonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlar riski azaltır.[4][7] Bununla birlikte, yan etkileri nedeniyle bu amaçla genel kullanımları tavsiye edilmemektedir.[8]
Kolorektal kanser için kullanılan tedaviler ameliyat, radyasyon terapisi, kemoterapi ve hedefe yönelik tedavinin bir birleşimi şeklindedir.[1] Kolon duvarı içine gizlenmiş olan kanserler ameliyatla tedavi edilebilirken, geniş bir alana yayılmış olan kanserler genellikle tedavi edilemez ve hastalığın yönetilmesinde yaşam kalitesinin yükseltlmesine ve semptomların azaltılmasına odaklanılır.[1] Birleşik Devletler’deki beş yıllık sağkalım oranları %65 civarındadır.[9] Ancak bu kanserin ne kadar ilerlemiş olduğuna, kanserin tamamının ameliyatla alınmasının mümkün olup olmadığına ve kişinin genel sağlık durumuna bağlıdır.[3] Küresel ölçekte, kolorektal kanser en yaygın üçüncü kanser türüdür ve tüm vakaların yaklaşık %10’unu oluşturur.[10] 2012 yılında 1,4 milyon yeni vaka kaydedilmiş ve bu hastalığa bağlı oalrak 694.000 kişi hayatını kaybetmiştir.[10] Vakaların %65’inden fazlasının meydana geldiği gelişmiş ülkelerde daha sık görülmektedir.[4] Kadınlarda erkeklere kıyasla daha az görülmektedir.[4]
Kaynakça
[kaynağı değiştir]- ^ a b c d "Colon Cancer Treatment (PDQ®)". NCI. 12 Mayıs 2014. 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2014.
- ^ "Defining Cancer". National Cancer Institute. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014.
- ^ a b c "General Information About Colon Cancer". NCI. 12 Mayıs 2014. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2014.
- ^ a b c d e f g h i World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. ss. Chapter 5.5. ISBN 9283204298.
- ^ a b c "Kolorektal Kanserin Önlenmesi (PDQ®)". National Cancer Institute. 27 Şubat 2014. 14 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2014.
- ^ "Screening for Colorectal Cancer". U.S. Preventive Services Task Force. Ekim 2008. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2014.
- ^ Thorat, MA; Cuzick, J (Dec 2013). "Role of aspirin in cancer prevention". Current oncology reports. 15 (6). ss. 533–40. doi:10.1007/s11912-013-0351-3. PMID 24114189.
- ^ "Routine aspirin or nonsteroidal anti-inflammatory drugs for the primary prevention of colorectal cancer: recommendation statement". Am Family Physician. 76 (1). 2007. ss. 109–13. PMID 17668849.
- ^ "SEER Stat Fact Sheets: Colon and Rectum Cancer". NCI. 8 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2014.
- ^ a b World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. ss. Chapter 1.1. ISBN 9283204298.