Tannu-Ola Dağları
| Tannu-Ola Dağları | |
|---|---|
| Таңды-Уула | |
 Tannu-Ola Dağlarının NASA tarafından uzaydan çekilmiş fotoğrafı, 2014 | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 3.061 m (10.043 ft) |
| Koordinatlar | 51°04′K 92°25′D / 51.067°K 92.417°D |
| Coğrafya | |
  Tannu-Ola Dağları Tannu-Ola Dağları'nın Rusya'daki konumu | |
| Konum | Tuva Cumhuriyeti, Rusya |
| Sıradağ | Güney Sibirya Dağları |
Tannu-Ola Dağları (Tuvaca: Таңды-Уула, Tañdı-Uula, Ortak Türkçe alfabesi: Taᶇdь-Uula – Tangdy-Uula; Moğolca: Тагнын нуруу, Tağnîn nurú, Moğolca telaffuz: [tʰaɢˈniŋ nʊˈrʊː], Rusça: Танну-Ола, Rusça telaffuz: [tɐnˈnu ɐˈla]), Rusya'nın Tuva Özerk Cumhuriyeti'nde, güney Sibirya'da bir dağ silsilesi.[1]
Doğu-batı yönünde ve Moğolistan sınırı boyunca kıvrılırak uzanan Tannu-Ola Dağları'nın deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 2500-2700 metre (8200-8850 ft), Batı Tannu-Ola'daki Sagly'de maksimum yükseklik 3.061 metre (10.043 ft) iken, Doğu Tannu-Ola'nın en yüksek noktası olan Despen'de yükseklik 2.591 metre (8.501 ft) kadar ulaşır.[2]
Tannu-Ola Dağları, 13. yüzyıl'da yazılan Moğolların Gizli Tarihi'nde "Tanglu Dağları" (唐麓), ayrıca Müslüman hekim, tarihçi ve devlet adamı Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî'nin Câmi'ut-Tevârîh adlı kitabında "Toungat Dağları" (تنغات) adı altında bahsedilir. Çing Hanedanı tarafından ismi, modern adının türetildiği Tangnu Dağları (唐努) olarak değiştirildi. Tüm adlandırmaların eski bir Türk dili kelime olan ve "harika, haşmetli ve fevkalede" anlamlarına gelen -taŋ sözcüğünden türediği düşünülmektedir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuzey yamaçları, Yenisey Nehri'nin batı Sayan Dağları'na bakan havzasının bir parçasıdır. Sıradağın doğu ucu, Moğolistan'daki Selenge Nehri'nin büyük havzasına kadar uzanır. Güney yamaçlarının etekleri ise Rusya-Moğolistan sınırını geçerek Moğol topraklarının içine girer. Tannu-Ola, Moğol Altay Dağları'nın güneyine uzanan ve tuz gölü olan Ubsa Gölü'nün dahil olduğu geniş bir bozkır havzasının kuzey sınırlarını oluştururlar.[3] Batı ucu, Rusya'nın Altay Cumhuriyeti'ndeki kuzey Altay Dağları'nın yakınında yer almaktadır. Tannu-Ola sıradağları karışık orman/bozkır, tayga ve tundra biyoma sahiptir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Танну-Ола" (Rusça). Büyük Sovyet Ansiklopedisi. 19 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ "Tannu-Ola" (İngilizce). Encyclopædia Britannica. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ G. Schleser. TRACE: Proceedings of the Dendrosymposium 2005, April 21st-23rd 2005 (İngilizce) (Forschungszentrum Jülich GmbH bas.). Fribourg, İsviçre: Minnesota Üniversitesi. ss. 46-47. ISBN 9783893364251. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ "WORLD HERITAGE NOMINATION – IUCN TECHNICAL EVALUATION UVS NUUR BASIN (MONGOLIA / RUSSIAN FEDERATION) ID No 769 REV". UNESCO. 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.