Talidomid
 | |
| Farmakokinetik veri | |
|---|---|
| Biyoyararlanım | %90 |
| Metabolizma | Hepatik[1] |
| Eliminasyon yarı ömrü | 5–7.5 saat[1] |
| Boşaltım | İdrar, dışkı ve meni[1] |
| Tanımlayıcılar | |
| CAS Numarası | |
| PubChem CID | |
| DrugBank | |
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
| ECHA Bilgi Kartı | 100.000.029 |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C13H10N2O4 |
Contergan ve Thalomid markaları altında satılan Talidomid, bir dizi kanseri (multipl miyelom dahil), graft-versus-host hastalığını ve cüzzam komplikasyonları da dahil olmak üzere bir dizi cilt rahatsızlığını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtı.[2] HIV ile ilişkili birçok durumda kullanılmış olsa da, bu tür kullanım, artan virüs seviyeleri ile ilişkilidir.[2] Oral olarak uygulanır.[2]
Yaygın yan etkiler arasında uyku hali, kızarıklık ve baş dönmesi bulunur.[2] Şiddetli yan etkiler arasında tümör lizis sendromu, kan pıhtıları ve periferik nöropati bulunur.[3] Hamilelikte kullanımı, uzuvların malformasyonuyla sonuçlanması da dahil olmak üzere fetüse zarar verebilir.[2] İlaç alan erkeklerde, eğer bir eş hamile kalabiliyorsa, doğum kontrolü şarttır.[3] İmmünomodülatör bir ilaçtır ve T hücrelerini uyarmak ve TNF-a üretimini azaltmak dahil olmak üzere bir dizi mekanizma ile çalışır.[2]
Talidomid ilk olarak 1957'de Batı Almanya'da pazarlandı.[4][5] Talidomid ilk piyasaya sürüldüğünde kaygı, uyku sorunları ve gerginlik için kullanılıyordu.[5][6] Başlangıçta hamilelikte güvenli olduğu düşünülürken, doğum kusurları ile ilgili endişeler, 1961'de Avrupa'da piyasadan kaldırılana kadar ortaya çıktı.[4][5] Hamilelik sırasında kullanımdan etkilenen toplam embriyo sayısının 10.000 olduğu tahmin edilmektedir ve bunların yaklaşık %40'ı doğum sırasında öldü.[2][5] Hayatta kalanların uzuv, göz, idrar yolu ve kalp sorunları vardı.[4] ABD pazarına ilk girişi FDA'da bir gözden geçiren Frances Kelsey tarafından engellendi.[6] Talidomidin neden olduğu doğum kusurları, birçok ülkede daha fazla ilaç düzenlemesinin ve izlenmesinin geliştirilmesine yol açtı.[4][6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Teo SK, Colburn WA, Tracewell WG, Kook KA, Stirling DI, Jaworsky MS, Scheffler MA, Thomas SD, Laskin OL (2004). "Clinical pharmacokinetics of thalidomide". Clinical Pharmacokinetics. 43 (5): 311-27. doi:10.2165/00003088-200443050-00004. PMID 15080764.
- ^ a b c d e f g "Thalidomide Monograph for Professionals". Drugs.com (İngilizce). 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2019.
- ^ a b British national formulary : BNF 76. 76. Pharmaceutical Press. 2018. s. 936. ISBN 9780857113382.
- ^ a b c d The Oxford Companion to the Body. Oxford University Press. 2003. s. 682. doi:10.1093/acref/9780198524038.001.0001. ISBN 9780198524038.
- ^ a b c d "Thalidomide embryopathy: a model for the study of congenital incomitant horizontal strabismus". Transactions of the American Ophthalmological Society. 89: 623-74. 1991. PMC 1298636 $2. PMID 1808819.
- ^ a b c Encyclopedia of Women's Health (İngilizce). Springer Science & Business Media. 2004. s. 644. ISBN 9780306480737. 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Thalidomide". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.