Takeo Fukuda

Takeo Fukuda
Takeo Fukuda; 福田赳夫
67. Japonya Başbakanı
	Görev süresi; 24 Aralık 1976 - 7 Aralık 1978
Hükümdar	Shōwa
Yerine geldiği	Takeo Miki
Yerine gelen	Masayoshi Ōhira
Kişisel bilgiler
Doğum	14 Ocak 1905; Takasaki, Japonya
Ölüm	5 Temmuz 1995 (90 yaşında); Tokyo
Partisi	Liberal Demokrat Parti
Evlilik(ler)	Mie Fukuda
Çocuk(lar)	5
Bitirdiği okul	Tokyo Üniversitesi
İmzası

Takeo Fukuda (福田赳夫, Fukuda Takeo, 14 Ocak 1905 – 5 Temmuz 1995) 24 Aralık 1976 - 7 Aralık 1978 tarihleri Japonya'nın 67. Başbakanlığı görevinde bulunmuş olan Japon siyasetçidir.^[1]

Çocukluğu ve eğitim hayatı

Fukuda, 14 Ocak 1905 tarihinde Gunma'da dünyaya geldi.^[1] Samuray kökenli bir aileden gelen Fukuda'nun babası Gunma'nın valisiydi.^[2] Eğitimini ise Tokyo Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı.^[3]

Siyasi kariyeri

II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde Fukuda, Maliye Bakanlığı'nda bürokratlık yaptı. Hükûmette Baş Kabine Sekreteri görevini yürüttü. Savaştan sonra ise 1946-47 yılları arasında Japon Bankacılık Bürosunun başkanlığını üstlendi. 1947'den 1950'ye kadar da Bütçe Bürosunda çalıştı.^[2]

Fukuda 1952 seçimlerinde Gunma 3. Bölgesi'nden milletvekili olarak Japonya Temsilciler Meclisi'ne girdi. Fukuda'nın siyasi akıl hocası Nobusuke Kishi, savaştan sonra A sınıfı savaş suçlusu suçlanacak, sonrasında ise başbakan olacaktı.

Fukuda 1957 yılında parti sekreterliğine seçildi. Sonrasında çeşitli bakanlık görevlerinde bulundu. 1959-69 arasında Tarım Orman ve Balıkçılık Bakanlığı, 1969-1971 Yılları arasında Maliye Bakanlığı, 1971-1973 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı ve 1974-1976 yılları arasında da Ekonomik Planlama Ajansı Başkanlığı görevlerinde bulundu. 1972 seçimlerinde başbakanlık seçimlerinde Kakuei Tanaka karşısında mağlubiyete uğradı.

İktidardaki Liberal Demokrat Parti'nin, 1976 seçimlerinde aldığı kötü sonuç neticesinde, partinin lidirliğini Takeo Miki'den aldı. 1978 yılına kadar bu görevde kaldı.^[3] Fakat hükûmeti parlamentodaki diğer küçük partilerin desteğine bağlıydı. İzlediği agresif dış politikalar sebebiyle "şahin" olarak adlandırılan Fukuda, Japon hava yollarının kaçırılan bir uçağı olayında, hava korsanlarına karşı btakındığı teslimiyetçi tutum ağır eleştiriler almasına sebep oldu. Bu eleştirilere şu şekilde yanıt vermişti "İnsan hayatının değeri yeryüzünde başka hiçbir şeyle ölçülemez."

LDP'nin içindeki klikleşmeyi ve bölünmeleri engellemek amacıyla partisine ön seçim sistemini getirdi. İronik bir şekilde, 1978 yılında parti genel başkanlığı ile ilgili yapılan ilk ön seçimde rakibi Masayoshi Ōhira tarafından yenilgiye uğratıldı ve başbakanlıktan istifa etmeye zorlandı. Fukuda daha sonra InterAction Council of Former Heads of State and Government isimli organizasyonda yer aldı ve 1990 yılında da aktif politikayı bıraktı.^[2]

Yaşantısı

Fukuda, tek evliliğinden beş çocuk sahibi oldu: çocuklarının üçü erkek, ikisi ise kızdı.^[3] Büyük oğlu Yasuo Fukuda, Shinzō Abe'nin ani istifası neticesinde, Eylül 2007'de başbakan oldu ve bu makamda bir yıl boyunca görev yaptı. Böylelikle ilk kez, bir başbakanın çocuğu Japonya'da babası gibi başbakan oluyordu.^[4] Buna ilave olarak, Japonya başbakanlarından Junichiro Koizumi, siyasi hayatına Fukuda'nın sekreteri olarak başlamıştı. Bu iki politikacı, 1970'lerden sonra, hem özel hem de siyasi, çok yakın dostluk geliştirmişlerdi. Hatta Koizumi'nin nikâh töreninde damadın sağdıcı Fukuda idi.

Ölümü

Fukuda, Tokyo Women's Medical College hastanesinde kronik anfizemden dolayı 5 Temmuz 1995 tarihinde, 90 yaşında yaşamını yitirdi.^[3]

Kaynakça

^ ^a ^b "List of prime ministers". Kantei. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.
^ ^a ^b ^c Sayle, Murray (8 Temmuz 1996). "Obituary: Takeo Fukuda". The Independent. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.
^ ^a ^b ^c ^d Pace, Eric (6 Temmuz 1995). "Takeo Fukuda, 90, Ex-Premier And Backer of China Pact, Dies". The New York Times. 24 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.
^ Parry, Richard (21 Eylül 2007). "The reluctant Prime Minister prepares to step up to the plate". The Times Online. News International Group. 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2014.

Siyasi görevi
Önce gelen Kunio Miuchi	Japonya Tarım ve Orman Bakanı 1959–1960	Sonra gelen Tokuo Nanjō
Önce gelen Kakuei Tanaka	Japonya Maliye Bakanı 1965-1966	Sonra gelen Mikio Mizuta
Önce gelen Mikio Mizuta	Japonya Maliye Bakanı 1968–1971	Sonra gelen Mikio Mizuta
Önce gelen Kiichi Aichi	Japonya Dışişleri Bakanı 1971–1972	Sonra gelen Masayoshi Ōhira
Önce gelen Seigo Hamano	Japonya İdari Yönetim Ajansı Başkanı 1972–1973	Sonra gelen Shigeru Hori
Önce gelen Kakuei Tanaka Geçici	Japonya Maliye Bakanı 1973–1974	Sonra gelen Masayoshi Ōhira
Önce gelen Tadashi Kuranari	Japonya Ekonomik Planlama Teşkilatı Müdürü 1974–1976	Sonra gelen Uichi Noda
Önce gelen Takeo Miki	Japonya Başbakan Yardımcısı 1974–1976	Sonra gelen Masayoshi Itō
Önce gelen Takeo Miki	Japonya Başbakanı 1976–1978	Sonra gelen Masayoshi Ōhira

[kantei-1] "List of prime ministers". Kantei. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.

[sayle-2] Sayle, Murray (8 Temmuz 1996). "Obituary: Takeo Fukuda". The Independent. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.

[pace-3] Pace, Eric (6 Temmuz 1995). "Takeo Fukuda, 90, Ex-Premier And Backer of China Pact, Dies". The New York Times. 24 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.

[4] Parry, Richard (21 Eylül 2007). "The reluctant Prime Minister prepares to step up to the plate". The Times Online. News International Group. 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]