İçeriğe atla

Türkistan kum kedisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türkistan kum kedisi
İran kum kedisi
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Hayvan
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora
Alt takım: Feliformia
Familya: Felidae
Alt familya: Felinae
Cins: Felis
Tür: F. margarita
Alt tür: F. m. thinoboa
Üçlü adlandırma
Felis margarita thinoboa
Ognev, 1927
Sinonimler
  • F. m. scheffeli
(Hemmer, 1974)
  • F. m. harrisoni Hemmer
(Grubb ve Groves, 1976)

Türkistan kum kedisi, (diğer adıyla: Arap kum kedisi veya Pakistan kum kedisi, bilimsel adıyla: Felis margarita thinobia) , Arap Yarımadası, İran, Pakistan ve Orta Asya'daki çöllere özgü bir kum kedisi alt türüdür.[1][2]

Taksonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1926'da Rus zoolog Sergey Ognev, Eremaelurus thinobius adı altında Türkmenistan'daki Karakum Çölü'nde bulunan bir kum kedisini tanımladı.[3] 1938'de İngiliz zoolog Reginald Innes Pocock , bu örneği Felis thinobius adı altında bir tür olarak kabul etti.[4] Daha sonra bu örneğin, bugüne kadar yaygın olarak tanınan kum kedisinin bir alt türü olduğunu düşündü.[5][2][6][7]

1974 yılında F. m. scheffeli , Pakistan'ın Nushki çölünden yedi örneğe dayanılarak tanımlandı.[8] 1976'da F. m. harrisoni , Umman'da bulunan tek bir örneğe dayanılarak tanımlandı.[9]

2017 yılında, Kedi Uzman Grubu'nun Kedi Sınıflandırma Görev Gücü, her iki F. m'yi de tabi kıldı: F. harrisoni ve F. m. scheffeli'den F. m. thinobia.[1]

Özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkistan'daki Karakum Çölü'nde bulunan kum kedisi örnekleri, daha az belirgin işaretler ve sadece 2-3 kuyruk halkası ile Sahra kum kedisine göre daha koyu ve gri kürk rengine sahip bir alt tür olarak tanımlandı. Pakistan'dan gelen türlerin daha kuvvetli, belirgin kısa carnassialleri vardı ve Türkistan'dan olanlardan göre daha az genişletilmiş oksiputa sahipti.[9] Daha sonraki çalışmalar, F. m. Thinobia' nın, daha gri kürke sahip ve F. m. margarita'dan daha büyük olduğunu gösterdi.[1]

Dağılım ve yaşam alanı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Arap Yarımadası'nda kum kedileri Suudi Arabistan'ın Mahazat as-Sayd Koruma Bölgesi'nde ve ülkenin Necd bölgesinde kaydedildi.[10][11] Birleşik Arap Emirlikleri'nde, kum kedileri Abu Dabi'deki Al-Ain Bölgesi'nde gözlemlendi ve Baynouna Koruma Alanı'nda kamera tuzaklarıyla kaydedildi.[12][13] Umman'ın Ümmü'l Samim bölgesindeki bir kayıt ise 1970'lere dayanıyor.[9]

Yakın Doğu'da kum kedileri, İsrail'in Arabah Vadisi'nde telsizle yakalanmış ve izlenmişlerdi, bir Ürdün çölünde, Palmira yakınlarındaki Suriye'nin orta çölünde gözlemlenmiş ve Irak'ın Necef çölünde yakalanmıştı.[14][15][16][17][18] İran'da kum kedileri Abbas'abad Yaban Hayatı Koruma Alanında, Kavir Ulusal Parkında, Petergan Kırsal Bölgesinde, Sistan ve Belucestan Eyaletindeki kumlu çöllerde kaydedildi.[19][20] Pakistan'da, kum kedileri 1960'ların başları ile 1970'lerin ortaları arasında, 1.200 metre (3.900 ft) rakımda yuvarlanan kum tepeleri ve taşlı ovalardan oluşan son derece kurak bir alan olan Chagai Tepeleri'nde yakalandı .[21]

Orta Asya'da, 1920'lerin başında Karakum Çölü'nün doğusunda ve 1950'lerde de kürk ticareti için Türkmenistan, Özbekistan ve Kazakistan'da kum kedileri ele geçirildi.[3][22] Güney Kızılkum Çölü'nde kum kedileri 2013 yılında kamera tuzaklarıyla kaydedildi.[23]

Koruma

[değiştir | kaynağı değiştir]
Almanya, Osnabrück Hayvanat Bahçesi'nde bir Arap kum kedisi

2003 yılında Pakistan kum kedisi popülasyonunun durumu, ulusal 'Pakistan Memelilerinin Kırmızı Listesi'nde Kritik Tehlike Altında olarak değerlendirildi.[24] Ancak ülkedeki kum kedisi popülasyonunu hedefleyen bir anket 1960'lardan beri yapılmamıştır.

1960'ların ortalarından bu yana, Pakistan hükûmeti 1974'te izinlerin verilmesini reddetene kadar, Pakistan'da Avrupa'ya ticaret ve ihracat için kum kedileri yakalandı.[25] 2013 yılında yapılan bir araştırma, Avrupa hayvanat bahçelerinde tutulan kum kedisi popülasyonunun 18 kurucudan geldiğini ortaya çıkardı.[26]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c Kitchener, A. C.; Breitenmoser-Würsten, C.; Eizirik, E.; Gentry, A.; Werdelin, L.; Wilting, A.; Yamaguchi, N.; Abramov, A. V.; Christiansen, P.; Driscoll, C.; Duckworth, J. W.; Johnson, W.; Luo, S.-J.; Meijaard, E.; O’Donoghue, P.; Sanderson, J.; Seymour, K.; Bruford, M.; Groves, C.; Hoffmann, M.; Nowell, K.; Timmons, Z.; Tobe, S. (2017). "A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group" 17 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF). Cat News. Special Issue 11: 14–15. Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "CatSG2017" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b Mittermeier, R. A., (Ed.) (2009). "Sand Cat Felis margarita". Handbook of the Mammals of the World, Volume 1: Order Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions.  r eksik |soyadı1= (yardım) Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Sliwa2009" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ a b Ognev (1926). "A new genus and species of cat from the Transcaspian region". Annuaire du Musée Zoologique Académie des Sciences USSR. 27: 356-362. 
  4. ^ Pocock (1938). "The Algerian Sand Cat (Felis margarita Loche)". Proceedings of the Zoological Society of London. B108 (1): 41-46. doi:10.1111/j.1096-3642.1938.tb00021.x. 
  5. ^ Catalogue of the genus Felis. Londra: British Museum (Natural History). 1951. 
  6. ^ Cole (2015). "Felis margarita (Carnivora: Felidae)" (PDF). Mammalian Species. 47 (924): 63-77. doi:10.1093/mspecies/sev007. 10 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 
  7. ^ Happold, D., (Ed.) (2013). "Felis margarita Sand Cat". Mammals of Africa, Volume V: Carnivores, Pangolins, Equids and Rhinoceroses. Londra: Bloomsbury Publishing. ss. 199-202.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ Hemmer, H. (1974). "Studien zur Systematik und Biologie der Sandkatze (Felis margarita Loche, 1858)" [Studies on the systematics and biology of the sand cat]. Zeitschrift des Kölner Zoo (Almanca). 17 (1): 11-20. 
  9. ^ a b c Hemmer, H. (1976). "Notes on the sand cat, Felis margarita Loche 1858" (PDF). Zeitschrift für Säugetierkunde. 41: 286-303. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Hemmer1976" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  10. ^ Ostrowski, S., Van Vuuren, M., Lenain, D. M. and Durand, A. (2003). "A serologic survey of wild felids from central west Saudi Arabia". Journal of Wildlife Diseases. 39 (3): 696-701. doi:10.7589/0090-3558-39.3.696. PMID 14567233. 
  11. ^ Sher Shah, M. and Cunningham, P. (2008). "Fences as a threat to Sand cats Felis margarita Loche, 1958, in Saudi Arabia". Zoology in the Middle East. 42: 99-101. 
  12. ^ Cunningham, P. (2002). "Status of the Sand Cat, Felis margarita, in the United Arab Emirates". Zoology in the Middle East. 25: 9-14. doi:10.1080/09397140.2002.10637898. 
  13. ^ Ahmed (2016). "Rediscovering the Arabian sand cat (Felis margarita harrisoni) after a gap of 10 years using camera traps in the Western Region of Abu Dhabi, United Arab Emirates". European Journal of Wildlife Research. 62 (5): 627-631. doi:10.1007/s10344-016-1035-8. 
  14. ^ Abbadi, M. (1991). "Israel' s elusive feline: Sand Cats". Israel Land and Nature. 16 (3): 111-115. 
  15. ^ Hemmer, H. (1978). "Nachweis der Sandkatze (Felis margarita harrisoni Hemmer, Grubb und Groves, 1976) in Jordanien". Zeitschrift für Säugetierkunde. 43: 62-64. 
  16. ^ Bunaian (1998). "A new record of the Sand Cat, Felis margarita, from Jordan". Zoology in the Middle East. 16: 5-7. doi:10.1080/09397140.1998.10637748. 
  17. ^ Serra, G. (2007). "Occurrence of Ruppell's fox Vulpes rueppelli and Sand cat Felis margarita in Syria" (PDF). Zoology in the Middle East. 42: 99-101. doi:10.1080/09397140.2007.10638252. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 
  18. ^ Mohammad (2013). "First record of the Sand Cat, Felis margarita Loche, 1858 (Mammalia: Carnivora, Felidae), from Iraq". Zoology in the Middle East. 59 (4): 358-359. doi:10.1080/09397140.2013.868144. 
  19. ^ Ghadirian (2016). "Sand cat in Iran – present status, distribution and conservation challenges" (PDF). Cat News (Special Issue 10): 56-59. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 
  20. ^ Ghafaripour (2017). "Investigating abundance, density and potential threats of Sand Cat in the South-Eastern parts of Iran" (PDF). Journal of Wildlife and Biodiversity. 1 (1): 47−55. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 
  21. ^ "Felis margarita". The Mammals of Pakistan. Londra: Ernest Benn. 1977. ss. 142−143. ISBN 9780510399009. 
  22. ^ "Sand Cat". Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola [Mammals of the Soviet Union. Volume II, Part 2. Carnivora (Hyaenas and Cats)]. Washington DC: Smithsonian Institution and the National Science Foundation. 1992 [1972]. ss. 636-665. 
  23. ^ Burnside (2014). "Breeding population of sand cat in the Southern Kyzylkum Desert, Uzbekistan". Cat News (60): 25−26. 
  24. ^ Sheikh, K. M., Molur, S. (Eds.) (2004). Status and Red List of Pakistan's Mammals. Based on the Conservation Assessment and Management Plan. Karachi: IUCN Pakistan. 
  25. ^ "Cats in Pakistan". The plight of the cats: Proceedings from the Cat Specialist Group meeting in Kanha National Park, India, 9–12 April 1984. Gland: Cat Specialist Group. 1984. ss. 151-154. 
  26. ^ Witzenberger, K. A. (2013). "Evaluating ex situ conservation projects: Genetic structure of the captive population of the Arabian sand cat" (PDF). Mammalian Biology. 78 (5): 379-382. doi:10.1016/j.mambio.2013.03.001. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkistan_kum_kedisi&oldid=33242969" sayfasından alınmıştır