İçeriğe atla

Türk atasözleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Türk atasözlerin için en eski yazılı Türkçe kaynak Divânu Lügati't-Türk kabul edilir. Atasözleri bir toplumun derin manevi, tarihsel ve mitoloji bilgilerini birleştirirler. Türk atasözleri için de bu kural geçerlidir.

Örnek atasözleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Divânu Lügati't-Türk:

  • Emgem eginde kalmas (I. 110) (Sıkıntı ebedîyen sırtda kalmaz.)
  • Karı öküz balduka korkmas (III. 421)(Yaşlı öküz baltadan korkmaz.)
  • Kökge sagursa (suysa) yüzge tüşür (II. 81) (III. 132) (III. 439) (Kişi göğe tükürse, yüzüne düşer.)
  • İm bilse er ölmes (I. 38)(Parolayı bilen kişi hayâtını kurtarır, ölmez.)
  • Yaş ot köymes, yalapar ölmes (III. 47) (Yaş ot yanmaz, elçi ölmez, öldürülmez.)
  • Yazmas atım bolmas, yañılmas bilge bolmas (III. 59) (Şaşmaz ok olmaz, yanılmadık bilgin olmaz.)
  • Telim sözüğ uksa bolmas, yalım kaya yıksa bolmas (III. 20) (Çok söz anlaşılmaz, yalçın kaya yıkılmaz.)
  • Teñsizde tegirmen turgursa, yaragsızda yar bolmas (II. 355) (Uygun olmayan yerde değirmen yapan yararsız ark yapar.)
  • Biş erngek tüz ermes (beş parmak bir (düz) olmaz)
  • Tay atasa at tinur (tay yetişirse at dinlenir)
  • Öldeçi sıçgan muş ayakı kaşır (ölecek sıçan kedi ayağını kaşır)
  • Teve silkinse eşgekke yük çıkar (deve silkinse eşeğe yük çıkar)
  • Ermegüge bulut yük bolur (tembele bulut (bile) yük olur)
  • Bir tilkü terisin ikile soymas (bir tilki derisi iki kez soyulmaz)
  • Koç kılıç kınga sığmas (İki kılıç bir kına sığmaz)
  • Tegirmende tovmış sıçgan kökreginge korkmas (değirmende doğmuş sıçan, gökgürlemesinden kokrmaz)
  • Ölgesi gelgen sıçgan muşkanın taşgını kaşır (eceli gelen sıçan kedinin taşaklarını kaşır)

Orhun Yazıtları:

  • Uze tenri basmasar asra yir telinmeser Turk budun ilinin, torunun kim artati; (Üstte gök Tanrı basmasa, altta yer delinmese, Türk ulusu, ülkeni, töreni kim atar?)

Kutadgu Bilig

  • Memleketi alan kılıç ile almıştır. Memleketi tutan kalem ile tutar.