Türkçülük Günü
Türkçülük Günü veya Türkçüler Günü[1], Nihal Atsız'ın yazdığı bir yazıda Sovyet casusu ve vatan haini olarak nitelendirdiği Sabahattin Ali'ye hakaretten 3 Mayıs 1944'te yargılanmasını anan bir gündür.[2][3]
II. Dünya Savaşının sonlarına yaklaşıldığı bir tarihte bir tarafta Kapitalist-Komünist Blok diğer tarafta ise mücadele ettiği Faşizm yer almaktaydı. Türkiye fiili olarak savaşın içinde yer almamasına rağmen bu siyasi akımlardan oldukça etkilenmiştir. Dış politikada yaşanan gelgitler doğal olarak iç politikaya da yansımıştır. Yaşanan tüm bu olağanüstü dönemin tezahürü denilebilecek bir olay 1944 yılında meydana gelmiştir. Bu olay Sabahattin Ali ile Nihal Atsız arasındaki hakaret davasıdır. Nihal Atsız, Orhun dergisinde devrin Başbakanı Şükrü Saraçoğluna ithafen iki mektup yayınlamıştır. Bu mektuplardan ikincisinde Sabahattin Aliye vatan haini dediği için Ali kendisine hakaret davası açmıştır. Bu dava aslında dönemin tüm siyasi çekişmelerini içinde barındırmaktadır.
Açılan davanın ikinci duruşması için Ankara tren istasyonuna gelen Atsız'ın destekçileri, Sabahattin Ali ve Nâzım Hikmet'in kitaplarını yaktılar.[4] Miting ağırlıklı olarak komünistlere karşı slogan atan Türkçü Turancılar tarafından düzenlendi.[3][5] Duruşma sırasında mahkeme salonunun yanı sıra mahkeme önünde de kalabalık oluştu.[4] Daha sonra Ulus Meydanı'na yürüyen grup, polisle çatıştı.[4] Mitingin ardından çok sayıda katılımcı tutuklandı ve bunlardan bazıları Irkçılık Turancılık davasının sanıklarıydı.[6] Tophane Askeri Cezaevi'nde tutuklu bulunan Reha Oğuz Türkkan, Nihal Atsız, Alparslan Türkeş, Nejdet Sançar ve diğerleri Atsız'a destek mitinglerini anmak için 3 Mayıs 1945'te bir toplantı düzenledi. Bu tarih Türkçülük Günü'nün kutlanmasının başlangıcı oldu.[6][7] Türkçülük günü, Türk Ocakları, Milliyetçi Hareket Partisi (Milliyetçiler Günü olarak), İyi Parti, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin ve diğer Türk milliyetçi örgütlerinin bazı politikacıları tarafından da kutlanmaktadır.[8][9][10][11] 1967 yılında Türk Milliyetçileri Birliği, Türkçülük günü anısına bir kitap yayınladı.[12]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dipnot
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Türkçüler Günü 3 Mayıs". Türkçüler Günü. Ötüken Neşriyat. 16 Mayıs 2019. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ Gazetesi, Evrensel. "Sabahattin Ali'ye saldırıdan Türkçülük Günü'ne". Evrensel.net. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ a b Aytürk, Ilker (2011). "The Racist Critics of Atatürk and Kemalism, from the 1930s to the 1960s". Journal of Contemporary History. 46 (2): 317. doi:10.1177/0022009410392411. ISSN 0022-0094. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
- ^ a b c Uzer, Umut (2016). An Intellectual History of Turkish Nationalism: Between Turkish Ethnicity and Islamic Identity (İngilizce). University of Utah Press. s. 151. ISBN 978-1-60781-465-8. 28 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
- ^ Akgöz, Serkan; Sançar, Nejdet (2017). 1944 Irkçılık Turancılık Davası Mahkeme Günlükleri. ISBN 9786058359550.
- ^ a b "3 Mayıs Türkçülük günü nasıl ortaya çıktı? En güzel Türkçülük Günü sözleri ve mesajları haberimizde." Sabah. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ "3 Mayıs Türkçülük Günü sözleri ve mesajları! Türkçülük Günü nasıl ortaya çıktı?". Sözcü. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ "AKP'li Özdağ'dan Türkçülük Günü mesajı". Yeni Çağ Gazetesi. 3 Mayıs 2017. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ "3 MAYIS TÜRKÇÜLÜK GÜNÜ KUTLU OLSUN - Mehmet ÖZ". www.turkocaklari.org.tr (İngilizce). 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ Güven, Buket (2 Mayıs 2020). "MHP Genel Başkanı Bahçeli'den '3 Mayıs Milliyetçiler Günü' günü mesajı". 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
- ^ Editör5 (3 Mayıs 2018). "İYİ Parti lideri Akşener'den '3 Mayıs Dünya Türkçülük günü' mesajı". PolitikYol Haber Sitesi. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ Landau, Jacob M. (1995). Pan-Turkism: From Irredentism to Cooperation (İngilizce). Hurst. ISBN 978-1-85065-269-4.
Alıntı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hüseyin Nihal Atsız, "3 Mayıs 1944", 3 Mayıs 1944, 50. Yılında Türkçülük Armağanı, İzmir 1994, s. 2.
- Nejdet Sancar, "Türkçülük Günü", 3 Mayıs 1944, 50. Yılında Türkçülük Armağanı, İzmir 1994, s. 3.
- Reha Oğuz Türkkan, Tabutluktan Gurbete, 3.bask. 1988.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir] | Belirli gün ve haftalar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |