Nejdet Sançar
Nejdet Sançar | |
---|---|
Doğum | Ahmet Nejdet 1 Mayıs 1910 İstanbul, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 22 Şubat 1975 (64 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
Milliyet | Türk |
Eğitim | İstanbul Üniversitesi |
Meslek | Eğitimci, yazar |
Çocuk(lar) | 1 |
Ahmet Nejdet Sançar (Çiftçioğlu) (1 Mayıs 1910, İstanbul - 22 Şubat 1975, İstanbul), Türk eğitimci, yazar, düşünür, fikir adamıdır.[1] Nihâl Atsız'ın kardeşidir.[2]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nejdet Sançar, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi mezunudur.[3] Askerlikten sonra Sivas Öğretmen Okuluna edebiyat öğretmeni olarak atanmış ancak zamanın Millî Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel'i karşılama törenine katılmadığı gerekçesi ile bu görevden alınmış ve Balıkesir Lisesine atanmıştır.[kaynak belirtilmeli] 1944 Irkçılık - Turancılık Davası'nda yargılanmıştır. 1960 yılında 16 yaşındaki oğlu Afşin'i yitirmesi üzerine felç geçirmiştir. Afşin için 1962 yılında Yeni İstanbul gazetesinde "Türk Gençliği Nasıl Olmalıdır?" konulu ödüllü bir yarışma düzenlemiş, bu yarışma daha sonraki yıllarda da sürmüştür. Felci atlatmak için uzun yıllar tedavi görmüş, kısmen iyileşmiştir. Bazı Türkçü dergilere makaleler yazmıştır.[4]
Tarihte Türk - İtalyan Savaşları adlı yapıtının genişletilmiş biçimde yeniden basımı için uğraşırken 22 Şubat 1975 günü yaşamını yitirmiştir ve Karacaahmet Mezarlığı'na gömülmüştür.
1944 Irkçılık-Turancılık Davası
[değiştir | kaynağı değiştir]Balıkesir Lisesindeki görevini sürdürürken Irkçılık-Turancılık Davası altında Mayıs 1944'te başlayan ve Hüseyin Nihal Atsız, Alparslan Türkeş, Ankara Konservatuvarı Direktörü Orhan Şaik Gökyay, Hikmet Tanyu, Türk Tarihi Profesörü Zeki Velidi Togan, Reha Oğuz Türkkan gibi Türkçülerin de bulunduğu davada tutuklanmış ve Sıkıyönetim Mahkemesi'nde yapılan duruşmalar sonucunda 14 ay hapse mahkûm edilmiştir. Askerî Yargıtay, yargılananlara ilişkin kararı esastan bozmuştur. 5 Ağustos 1946'da 2 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi'nde tutuksuz olarak başlayan Atsız ve arkadaşlarının davası (bu dava Kenan Öner - Hasan Âli Yücel Davası adı ile tanınmıştır), 31 Mart 1947'de sonuçlanmış ve 29 oturum süren mahkemede bütün sanıkların salıverilmesine karar verilmiştir.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1942: Tarihte Türk-İtalyan Savaşları, Aylı Kurt Yayınları, İstanbul
- 1943: Irkımızın Kahramanları, Aylı Kurt Yayınları, İstanbul
- 1947: Hasan Âli İle Hesaplaşma, Aylı Kurt Yayınları, İstanbul
- 1950: Kızıl Cennet Masalı, Komünizmle Mücâdele Yayınları, Zonguldak
- 1950: Komünist Nedir?, Komünizmle Mücâdele Yayınları, Zonguldak
- 1951: Mehmet Emin Yurdakul ve Şiirleri, Komünizmle Mücâdele Yayınları, Zonguldak
- 1959: Türk Moskof ve Komünist, Toprak Yayınları, İstanbul
- 1963: Afşın'a Mektuplar, Afşın Yayınları, Ankara
- 1965: Türk Kahramanları, Afşın Yayınları, Ankara
- 1966: Gizli Komünist Belgeleri, Afşın Yayınları, Ankara
- 1977: İsmet İnönü ile Hesaplaşma, Afşın Yayınları, Ankara
- 1975: Nâzım Hikmet Masalı, Afşın Yayınları, İstanbul
- 1976: Türkçülük Üzerine Makaleler, Töre-Devlet Yayınevi, Ankara
- 2016: Türk ve Yabancı Millî Destanlarından Örnekler, Hazırlayan Serkan Akgöz, Bozkurt Yayınları, İstanbul
- 2018: Irkçılık-Turancılık Dâvâsı Mahkeme Günlükleri, Hazırlayan Serkan Akgöz, Bozkurt Yayınları, İstanbul
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Nejdet Sançar (1910-1975)". Atatürk Ansiklopedisi. 26 Aralık 2023. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2016.
- ^ Döken, Seda (2021). Nejdet sançar: Hayatı, fikirleri ve eserleri (1910-1975) (masterThesis tez). Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2016.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Akar, Elif (2023). "Nejdet Sançar (1910-1975)". Atatürk Ansiklopedisi.
- Akgöz, Serkan (Aralık 2017). "Nejdet Sancar Biyografisinde Bir Eksik: Yıldızdağı Dergisi". Türk Yurdu, 364. ss. 66-68.
- Akkoyun, Turan (Şubat 1994). "Nejdet Sançar'ın Eserlerine Dair Notlar". Türk Kültürü, 370. ss. 94-104.
- Atsız, Hüseyin Nihal (Mart 1975). "Nejdet Sançar, 1910-1975". 12 (3/135). Ötüken. s. 3.
- Döken, Seda (2021). Nejdet Sançar: Hayatı, Fikirleri ve Eserleri (1910- 1975) (Tez). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Tarih Anabilim Dalı Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı.
- Orhun, Mehmet (Mart 1975). "Nejdet Sançarı'ın Ardından". Ötüken. s. 8.
- Özcan, Ömer (Haziran 2008). "Nejdet Sançar Bibliyografyasına Ek". Türk Yurdu. 97 (250).
- Öztürk, Yalçın (Ekim 1962). "Nejdet Sançar'ın Çeşitli Konulardaki Fikirleri". Orkun, 9. s. 21-23.
- Pakyürek, Nureddin (Mart 1975). "Bir Çınar Devrildi". Ötüken. ss. 16-17.
- Tümtürk, İsmet (Mart 1975). "Nejdet Sançar'dan Hatıralar". Ötüken. ss. 11-12.
- Sefercioğlu, Necmeddin (Şubat 1996). "Büyük Ülkü Eri Nejdet Sançar". Türk Yurdu, 102. ss. 30-32.
- Sefercioğlu, Necmeddin (2006). Çiftçioğlu Nejdet Sançar: Hayatı ve Eserleri. Ankara: Türk Ocakları Ankara Şubesi.
- Yılanlıoğlu, İsmail Hakkı (Mart 1975). "Büyük Adam Nejdet Sançar Bey". Ötüken. 12 (3/135). s. 13.
- Yıldırım, Hayri (2016). Nejdet Sançar: Türk Irkı Sağ Olsun. İstanbul: Aygan.
- "Nejdet Sançar'ın Hayatı ve Eserleri". Ötüken. 3 (135). Mart 1975. s. 5.