İçeriğe atla

Storm Shadow

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Storm Shadow/SCALP EG

RAF Museum, Colindale, London - DSC06025.JPG
Çeşidi Seyir füzesi
gemisavar füzesi
Uyruğu Fransa ve Birleşik Krallık
Hizmet geçmişi
Hizmet 2003'ten beri
Kullanıcılar operatörler
Kullanıldığı savaşlar
Üretim tarihi
Tasarımcı Matra BAe Dynamics
Tasarlandığı tarih 1994–2001
Üretici MBDA
Özellikler
Ağırlık 1300 kg
Uzunluk 5.1m
Azami menzil 550km
Motor Microturbo TRI 60-30 turbojet
Platform Mirage 2000, Rafale, Su-24, Tornado, Typhoon


Storm Shadow, 1994 yılından bu yana Matra ve British Aerospace tarafından geliştirilen ve şu anda MBDA tarafından üretilen bir İngiliz-Fransız uzun menzilli, stealth havadan fırlatılan seyir füzesidir. "Storm Shadow" silahın İngilizcedeki adıdır; Fransa'da SCALP-EG olarak bilinir. Füze Fransızlar tarafından geliştirilen Apache seyir füzesine dayanmaktadır, ancak parça tesirli mühimmat yerine tek bir savaş başlığı taşıması bakımından farklılık göstermektedir.[1]

Matra ve British Aerospace Temmuz 1996'da Konvansiyonel Silahlı Standoff Füzesi (CASOM) için ana yüklenici olarak seçilmiştir. Storm Shadow'un tasarımı Matra'nın Apache anti-pist seyir füzesine dayanıyordu. Matra ve BAE, Şubat 1997'de Matra BAe Dynamics'i oluşturmak üzere birleşmelerini tamamladılar. Fransa Ocak 1998'de 500 SCALP füzesi için sipariş verdi.[2]

Storm Shadow/SCALP EG füzesinin ilk başarılı güdümlü atışı Aralık 2000'de Fransa'da bir Mirage 2000'den ve Mayıs 2001'de İngiltere'de bir Tornado uçağından yapıldı. Füze ayrıca Kasım 2013'te Eurofighter Typhoon üzerinde de test edilmiştir.[3]

Storm Shadow füzesi çeşitli çatışmalarda muharebe kullanımı görmüştür. RAF Tornadoları tarafından 2003 Irak işgali sırasında kullanılmış ve 2011 Libya müdahalesinde de Fransız Rafales ve İtalyan/İngiliz Tornadoları tarafından kullanılmıştır. Füzenin başarı oranı yüksekti ve İtalyan Tornadoları savaşta %97'lik bir başarı oranı elde etti.[4] Fransız uçakları SCALP füzelerini Suriye'de IŞİD'e karşı kullanırken, İngiltere de Suudi Arabistan tarafından Yemen'deki çatışmalarda kullanıldığını doğruladı. Storm Shadow füzeleri 2018 yılında ABD ve Fransız füzeleri ile birlikte Suriye'deki bir kimyasal silah tesisini vurmak için kullanıldı.[5][6]

Mayıs 2023'te Birleşik Krallık, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Ukrayna ordusuna Storm Shadow füzeleri sağladığını duyurdu. Fransa da Ukrayna'ya SCALP-EG füzeleri sağlama sözü verdi. Füzeler modifiye edilmiş Su-24 uçaklarından fırlatıldı. Çelişkili raporlara rağmen Ukrayna Savunma Bakanı füzelerin yüksek bir başarı oranına ulaştığını belirtti.Storm Shadow füzelerinin, bir Rus Tümgeneralin öldürülmesi ve stratejik altyapıya yönelik saldırılar da dahil olmak üzere önemli etkilere neden olduğu iddia edildi.[7][8][9][10]

Özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Storm Shadow tarafından kullanılan bir Microturbo TRI 60-30 harcanabilir turbojet motoru

Storm Shadow füzesi yaklaşık 1,300 kilogram (2,900 lb) ağırlığa sahiptir ve 450 kilogramlık (990 lb) bir konvansiyonel savaş başlığı barındırır. Fiziksel boyutları arasında maksimum gövde çapı 48 santimetre (19 inç) ve kanat açıklığı üç metre (120 inç) bulunmaktadır. 0.8 Mach hızında çalışan Microturbo TRI 60-30 turbojet motorundan güç alır ve yaklaşık 560 kilometre (300 deniz mili; 350 mil) operasyonel menzile sahiptir.

Saab Gripen, Dassault Mirage 2000, Dassault Rafale, Panavia Tornado, İtalyan Tornado IDS ve daha önce İngiliz Tornado GR4 (şimdi emekliye ayrılmıştır) dahil olmak üzere çeşitli uçaklardan fırlatılabilmektedir. Özellikle, Eurofighter Typhoon ile entegrasyon 2015 yılında Faz 2 İyileştirme (P2E) yoluyla gerçekleşirken, F-35 Lightning II programından hariç tutulduğu ise teyit edilmiştir.

Storm Shadow'un savaş başlığı konfigürasyonu iki aşamalı bir mekanizmaya sahiptir: sığınak delmek veya toprağa girmek için ilk delici şarj, ardından ana savaş başlığının patlamasını kontrol eden değişken bir gecikme tapası. Birincil hedefleri komuta merkezleri, iletişim merkezleri, hava alanları, limanlar, elektrik santralleri, mühimmat depoları, su üstü gemileri, limandaki denizaltılar, köprüler ve stratejik varlıkları kapsar.

Füze, fırlatılmadan önce önceden programlanmış, uçuş sırasında kontrol veya hedef bilgilerinin değiştirilmesi mümkün olmayan bir ateşle ve unut tarzında çalışır. GPS ve arazi haritası aracılığıyla yarı otonom olarak yönlendirilen füze, hedef bölgeye doğru alçak bir uçuş yolu izler. Hedefe yaklaşan füze, son dalışını başlatmadan önce kayıtlı hedef görüntüsünü eşleştirmek için bir kızılötesi kamera kullanarak görünürlüğü artırmak için yükselir.

Tırmanış, hedefin tanımlanmasını ve nüfuzunu optimize etmeyi amaçlar ve son aşamada füze, yüksek çözünürlüklü bir termografik kameranın (kızılötesi güdümlü) hedef bölgeyi incelemesini sağlamak için burun konisini fırlatır. Eğer hedefin yeri tespit edilemezse ve ikincil hasar riski yüksekse, füze bir çarpışma noktasına yönlendirilebilir.

2005'teki geliştirmeler arasında çarpışmadan hemen önce hedef bilgisi aktarımı ve savaş hasarı değerlendirmesinin ana uçağa iletilmesi için tek yönlü bir veri bağlantısı yer almaktadır. İki yönlü bir veri bağlantısı ile uçuş sırasında yeniden hedefleme için planlar devam etmekteydi. Selective Precision Effects At Range 4 (SPEAR 4) füze projesi kapsamında bir yenileme 2016 yılında duyurulmuştur.

Muhtemelen Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç edilmek üzere, Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi (MTCR) kısıtlamalarına uygun bir ihraç versiyonunun geliştirildiği söylenmektedir.[11][12][13][14]

İhracat varyantı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Black Shaheen

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa tarafından Mirage 2000 ile birlikte kullanılmak üzere Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç edilmek üzere geliştirilmiş, Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi kurallarına uymak amacıyla menzilini 290 km (160 nmi; 180 mi)'a düşürmek için değişiklikler yapılmıştır.

Operatörler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Mavi renkte Storm Shadow operatörleri
Storm Shadow/SCALP EG
 Mısır
100+ Mısır Hava Kuvvetleri için Dassault Rafale anlaşmasının bir parçası olarak teslim edildi. Menzili 300 km'nin altında.[15][16][17][18][19]
 Fransa
1998 yılında Fransız Hava ve Uzay Kuvvetleri için 500 SCALP füzesi sipariş edilmiştir. 2006 yılında 50 adet MdCN ve 2009 yılında Fransız Donanması için 150 adet daha sipariş edilmiştir.[20]
 Yunanistan
2000 ve 2003 yıllarında Yunan Hava Kuvvetleri için 90 adet sipariş edilmiştir.[21][22] Dassault Rafale F3R anlaşmasının bir parçası olarak daha fazla sipariş verildi ve 2022'de teslim edildi.[23]
 İtalya
1999 yılında Aeronautica Militare için 200 adet sipariş edilmiştir.Şablon:Atıf gerekli
 Hindistan
Dassault Rafale anlaşmasının bir parçası olarak 2016 yılında Hindistan Hava Kuvvetleri için sipariş edilen bilinmeyen sayı.[24]
 Katar
2015 yılında Katar Hava Kuvvetleri için 140 adet sipariş verildi.[25]
 Suudi Arabistan
Bilinmeyen sayıda Suudi Kraliyet Hava Kuvvetleri için sipariş edildi.[26][27]
 Ukrayna
İngiliz ve Fransız hükümetleri, sırasıyla Mayıs ve Temmuz 2023'te, Storm Shadow'ların 2022'den itibaren Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrasındaki çatışmalar sırasında Ukrayna'ya tedarik edileceğini duyurdu.[28][29]
 Birleşik Arap Emirlikleri
1997'de Birleşik Arap Emirlikleri Hava Kuvvetleri için bilinmeyen sayıda sipariş edildi. Black Shaheen olarak bilinir.[26][30][31]
 Birleşik Krallık
The Independent Kraliyet Hava Kuvvetleri için siparişin 700 ila 1.000 arasında olduğunu tahmin etti.[32]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Apache (Anti-Runway Cruise Missile)". Armed Forces Europe. 23 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023. 
  2. ^ "France Takes Scalp". Flight International. Reed Business Publishing. 14 Ocak 1998. 
  3. ^ "Eurofighter Storm Shadow füzeleri ile uçuyor". Flightglobal.com. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2013. 
  4. ^ "Italy Gives Bombing Stats for Libya Campaign". 27 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2011. 
  5. ^ "Typhoon fires Storm Shadow operationally for first time". Janes.com. 16 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  6. ^ Newdick, Thomas (15 Mart 2021). "British Typhoons Have Used Storm Shadow Cruise Missiles For The First Time In Combat". Thedrive.com. 16 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  7. ^ Russia says Ukraine used Storm Shadow missiles from Britain to attack Luhansk 8 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Reuters. 13 May 2023.
  8. ^ Ukraine’s ‘Specially Modified’ Warplane Under Cover Of MiG-29 & Su-27 Pounds Russia With Storm Shadow Missiles; UK Confirms Its Use 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The EurAsian Times. 19 May 2023.
  9. ^ Su-24 Fencer Is Ukraine’s Storm Shadow Missile Carrier 3 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Drive. 24 May 2023.
  10. ^ "Ukraine conflict: Ukraine employing Su-24 to carry Storm Shadow, defence minister reveals". Janes Information Services. 25 Mayıs 2023. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Newdick, Thomas (24 Mayıs 2023). "Su-24 Fencer Is Ukraine's Storm Shadow Missile Carrier". The Drive. 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Hoyle, Craig (28 Kasım 2013). "Eurofighter flies with Storm Shadow missiles". Flight Global. Reed Business Information. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2013. 
  13. ^ Sweetman, Bill (14 Ocak 2009), Eurofighter Typhoon Gains Altitude, Aviation Week, erişim tarihi: 20 Mart 2011 [ölü/kırık bağlantı]
  14. ^ "Storm Shadow". RAF. 2015. 3 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ it/2021/02/15/missili-a-lungo-raggio-venduti-e-consegnati-allegitto-di-al-sisi-dal-consorzio-europeo-mbda-al-25-dellitaliana-leonardo/6101648/ "Missili a lungo raggio venduti e consegnati all'Egitto di al- Sisi dal consorzio europeo Mbda (al 25% dell'italiana Leonardo)" |url= değerini kontrol edin (yardım). Il Fatto Quotidiano. 15 Şubat 2021. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  16. ^ "Egyptian Air Force displays SCALP cruise missile" |url= değerini kontrol edin (yardım). 3 Şubat 2021. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2021. 
  17. ^ "Photos: Egypt's army reveals SCALP stealth missiles". Egyptindependent.com. 3 Şubat 2021. 3 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  18. ^ "Egyptian Air Force displays SCALP cruise missile". Janes. com. 3 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  19. ^ "Scalp EG/Storm Shadow/Black Shaheen". 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2014. 
  20. ^ "Projet de loi de finances pour 2013 : Défense : équipement des forces" (Fransızca). Senate of France. 22 Kasım 2012. 16 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2013. 
  21. ^ "SCALP-EG". Hellenic Air Force. 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2018. 
  22. ^ gr/greece/arthro/2551156/i-polemiki-aeroporia-diatheti-piravlo-krouz "Η πολεμική αεροπορία διαθέτει πύραυλο κρουζ" |url= değerini kontrol edin (yardım). Newsbeast. gr. Erişim tarihi: 14 Nisan 2018. 
  23. ^ "All Greek Rafales will be at the latest F3R standard". Meta-Defense. 25 Eylül 2020. 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021. 
  24. ^ Shukla, Tarun (23 Eylül 2016). "India signs $8.9 billion Rafale fighter jet deal with France". Livemint. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  25. ^ "Qatar Emiri Air Force To Get The Full Range of MBDA Missiles for its 24 Rafale fighters 0705152". Airrecognition.com. 30 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2015. 
  26. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; CSIS4 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  27. ^ "Saudi Storm Shadow Satışı Onaylandı". 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2021. 
  28. ^ Gregory, James (11 Mayıs 2023). "UK confirms supply of Storm Shadow long-range missiles in Ukraine" |url= değerini kontrol edin (yardım). BBC News. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  29. ^ Irish, John (11 Temmuz 2023). "France to supply Ukraine with long-range cruise missiles". Reuters (İngilizce). 9 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023. 
  30. ^ "MBDA Yunan Hava Kuvvetlerine MICA ve SCALP EG / STORM SHADOW Füze Sistemleri Sağlayacak". Defense-aerospace.com. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  31. ^ "Storm Shadow / SCALP Long-Range, Air-Launched, Stand-Off Attack Missile". Airforce Technology. 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  32. ^ Bellamy, Christopher; Brown, Colin (25 Haziran 1996). "Thousands of jobs shielded by new military spending". The Independent. Londra. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Storm_Shadow&oldid=30243749" sayfasından alınmıştır