Statik yapışma
Statik yapışma, statik elektrik yüzünden iki hafif nesnenin birbirine yapışma eğilimi göstermesidir. Genelde kıyafetler üzerinde gözlemlense de toz tanelerinin plastik nesnelere yapışması gibi durumlarda da gözlemlenir.
Sebepleri ve önlemler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kıyafetlerdeki statik yapışma statik elektrikten kaynaklanır. Sürtünme ile elektriklenme sonucu kumaş parçalarının birbirine sürtünmesiyle giysiler üzerinde elektrostatik yük birikir ve bu durum özellikle çamaşır kurutma makinesinin kullanıldığı zamanlarda gözlemlenir. Pozitif ve negatif yüklü yüzeyler birbirini çekmesi, özellikle nemin düşük olduğu zamanlarda belirgin hale gelir çünkü düşük nem statik elektriğin birikmesine olanak tanır.
Belirli maddeler statik yapışmayı azaltabilir. Bunlar genellikle yumuşatıcılar ve kurutma kağıtlarıdır. Statik yapışmayı önlemek için yüzeyleri hafifçe iletken hale getiren antistatik maddeler kumaşlarda kullanılabilir.
Elektronik cihazlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Statik yapışma nedeniyle toz birikmesi, bilgisayarlar ve diğer elektronik cihazlar için önemli bir sorundur. Bu cihazların, hava soğutma yoluyla soğutulması gereken ısı üreten bileşenleri bulunur. Kasa ve bileşen fanları tarafından yaratılan hava akışı, tozu bilgisayarın içine taşır. Biriken toz, metal yüzeyleri kaplayarak soğutucu kanalları arasındaki boşlukları tıkar ve bu ısının yayılmasını azaltarak sıcak havanın dışarı akışını engeller. Özellikle mikroişlemciler ve bellek bankası gibi kritik bileşenlerde bu durum, aşırı ısınma riskini artırabilir ve nihayetinde bu bileşenlere zarar verebilir ya da onları tamamen kullanılamaz hale getirebilir. Bu durumu telafi etmek için çalışma hızlarını arttıran fanlar daha fazla gürültüye yol açarken bu sebeple kullanım ömürleri kısalabilir. Ayrıca, tozun elektrik iletkenliğinde dolayı birikmiş tozlar cihazın dahili bileşenlerine kritik zararlar verebilir. Toz birikimi, biriken tozun yeni statik yüzeyler ve yeni tozun tutunması için fiziksel engeller oluşturması nedeniyle üstel bir şekilde artar.
Reklamcılıkta kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Statik yapışma, bir gerilla pazarlama tekniği olarak reklamcılar tarafından kullanılmıştır. 24 Ekim 2002 tarihinde Microsoft'un MSN hizmetinin tanıtımı için yapılan bir reklam kampanyasında, New York'daki yüzeylere yüzlerce MSN kelebek logosu çıkartması yapıştırılmıştır. New York Times, bunların yüzeyde kalmasını sağlayan şeyin statik yapışma olduğunu bildirmiştir.[1]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Dunlap, David W. "City Officials Tell Microsoft to Get Its Butterfly Decals Out of Town." The New York Times. 2002-10-25.