Stanisław Fiszer
Bu maddenin daha erişilebilir olması için konusuna göre başlıklara bölünmesi gerekmektedir. |
Stanisław Fiszer | |
---|---|
Doğum | 2 Ekim 1769 Varşova |
Ölüm | 18 Ekim 1812 (43 yaşında) Tarutino |
Bağlılığı | Birinci Fransız Cumhuriyeti Birinci Fransız İmparatorluğu Varşova Düklüğü |
Branşı | Asker |
Hizmet yılları | 1792 |
Rütbesi | Piyade müfettişi (1806-1812), Genelkurmay Başkanı (1807-1812), Başkomutan (1809) |
Komutası | Polonya Cumhuriyeti Ordusu İtalya'daki Polonya Lejyonları Tuna Lejyonu Varşova Dükalığı Ordusu |
Çatışma/savaşları | 1792 Polonya-Rus Savaşı, Kościuszko Ayaklanması, 1806 Polonya Ayaklanması, Napolyon'un Rusya seferi |
Ödülleri | Virtuti Militari nişanı |
Stanisław Fiszer (2 Ekim 1769 - 18 Ekim1812), Polonyalı General ve Varşova Dükalığı Genelkurmay Başkanıydı.
Anılarıyla anılan Wirydianna Fiszerowa ile evliydi.
Polonya'da yaşayan bir aile, aslen Almanya'dandı. 1783 ile 1788 yılları arasında Kadetler Birliği'ne katıldı ve Polonya Tümeni'nin bir parçası olan Tadeusz Kosciuszko'nun tugayına katıldı. Kosciuszko'nun komutası altında 1792 Polonya-Rus savaşında savaştı. Polonno savaşına ve Dubienka savaşına katıldı. Başarılarıyla rütbelerİ atladı ve sonunda teğmen oldu.[1] 1792'nin sonunda Gdańsk'a geldi. Szymon Askenazy'ye göre, Ruslar tarafından mağlup edilen Polonya ordusunun Prusya'dan taşınacağı projenin bir parçası olarak kullanılacak olan şehrin surlarının durumunu kontrol ediyordu. Burada Fransa'dan yardım bekleyeceklerdi. Ancak Ocak 1793'te Prusya Polonya'yı işgal etmeye başladı. Prusya'nın işgali nedeniyle Fiszer, acil durum doktoru kılığına girdi ve Oder üzerinden Frankfurt'a ulaştı. Burada Polonya'ya doğru ilerleyen Prusya ordusunu inceledi.[2]
Kościuszko Ayaklanması sırasında, Kościuszko'ya yardımcı olarak eşlik etti, Maciejowice yakınlarında bir mızrakla sağ tarafından yaralandı ve ardından esir alındı. Kościuszko ve Julian Ursyn Niemcewicz ile birlikte Sankt-Peterburg'a, Peter ve Paul kalesine nakledildi. Devletin mahkûmlarından ve mahkûmlarından tek kişi olarak, en şiddetli donda bir kibitka olarak Nizhny Novgorod'a nakledildiği için ifade vermeyi reddetti. Yolculuk sırasında çok hastalandı ve bacaklarını asla tam olarak kullanamadı. İki yıl boyunca Novgorod'da hapsedildi.[3]
Hemen Petersburg'a geldi, Kościuszko'nun kendisine bıraktığı parayı kabul etmedi. Daha sonra Tuna Lejyonu'nun teşkilatını gördüğü ve içinde taburlar düzenlediği Paris'e gitti. Haziran 1799'da Offenburg yakınlarındaki ilk çatışmalardan birinde esir alındı. O zamanlar tuğgeneraldi. General Moreau tarafından değiş tokuş edilene kadar Königgrätz kalesindeki ağır bir hapishanede altı yıldan fazla bir süre geçirdi. Özgürlüğünü yeniden kazandıktan sonra, Livorno'da tugay şefi ve lejyonun piyade komutanı görevlerini yeniden devraldı, hatta Livorno komutanlığına atandı. 1801'den sonra istifa etti ve çalışmalarına başladığı Paris'e gitti. Orada, onu Wirydianna Kwilecka ile tanıştıran ve 1803'te yerleştiği Poznań yakınlarındaki Koninko adlı küçük bir mülkü kiralamasını ayarlayan Kościuszko'nun yanında kaldı. 1806'da Wirydianna Kwilecka ile evlenir.[4]
Dąbrowski tarafından ayaklanma sırasında Wielkopolska'daki silahlı kuvvetleri örgütlemek için çalıştı, tugayın komutasını aldı. Lefebvre komutasında Gdańsk'ı kuşattı. 1807'de piyade genel müfettişi oldu, 1808'de tuğgeneral ve Varşova Dükalığı ordusunun ana kurmay başkanı oldu. İki yıl içinde Dükalık ordusunu ve özellikle topçuları ayağa kaldırdı. Raszyn yakınlarında yaralandı. 22 Ağustos 1809'da Polonya'da kahramanlık ve cesaret için en yüksek askeri nişan olan Virtuti Militari nişanını aldı.[5]
1811'den itibaren Rusya ile harp için hararetli teşkilatlanma ve seferberlik faaliyetleri yürüttü. 1812'de Polonya Krallığı Genel Konfederasyonu'na katıldı. 1812'de Józef Poniatowski'nin 5. Kolordu kurmay başkanı olarak Moskova'ya gitti, Borodino Muharebesi'nde ve Moskova'nın ele geçirilmesinde savaştı. Moskova'dan geri çekilirken, Osterman'ın Polonyalılara saldıran birlikleriyle mücadele ederken 18 Ekim 1812'de Tarutino'da öldürüldü. Moskova yakınlarındaki Woronowo köyüne gömüldü.[6]
1792'de Gdańsk Mason localarından birinin üyesiydi. Küçük boyu nedeniyle Balıkçı olarak adlandırılır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Fiszer Stanisław (1769-1812)". napoleon.org.pl. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
- ^ Czubaty, Jaroslaw (11 Şubat 2016). The Duchy of Warsaw, 1807-1815: A Napoleonic Outpost in Central Europe (İngilizce). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4725-2196-5. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2023.
- ^ Studia i materialy do historii wojskowości (Lehçe). 1960. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2023.
- ^ "Fiszer Stanisław, Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy". encyklopedia.pwn.pl (Lehçe). 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
- ^ Czubaty, Jaroslaw (11 Şubat 2016). The Duchy of Warsaw, 1807-1815: A Napoleonic Outpost in Central Europe (İngilizce). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4725-2196-5.