İçeriğe atla

Sovyet gizli servislerinin zehir laboratuvarları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sovyet gizli servislerinin zehir laboratuvarları ya da bilinen diğer adlarıyla Laboratuvar 1, Laboratuvar 12 ve Kamera, Sovyet gizli polis teşkilatlarının gizli bir araştırma ve geliştirme tesisiydi,[1][2] 90'lı yılların sonlarında yeniden başlatıldığı bildirildi.[3][4]

Kronoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1921: Sovyet gizli servisleri, ilk zehir laboratuvarı "Özel Ofis" adı altında kuruldu. Pavel Sudoplatov'a göre, tıp profesörü Ignatii Kazakov laboratuvara başkanlık etti.[5]
  • 1926: Laboratuvar, Menzhinsky'nin ölümünden sonra 1934'te OGPU başkanı Vyacheslav Menzhinsky'nin bir milletvekili olan Genrikh Yagoda'nın denetimine girdi. Yagoda daha sonra NKVD şefi oldu.
  • 20 Şubat, 1939: Grigory Mairanovsky başkanlığında laboratuvar Laboratuvar 1e dönüştü. Laboratuvar, 1939'dan Mart 1953'e kadar NKVD direktörü Lavrenty Beria ve yardımcısı Vsevolod Merkulov'un doğrudan denetimi altındaydı.
  • 21 Aralık, 1951: Grigory Mairanovsky, Viktor Abakumov'un tutuklanmasıyla bağlantılı olarak tutuklandı, bu tutuklama, muhtemelen Josef Stalin 'in NKVD şefi Lavrenty Beria'yı görevinden aldırma kampanyasının bir parçasıydı.
  • 14 Mart, 1953: Laboratuvar, Laboratuvar 12 olarak yeniden adlandırıldı. Lavrenty Beria ve Vsevolod Merkulov, Stalin'in ölümünden sonra infaz edildi. Laboratuvarın NKVD müfettişi olan Pavel Sudoplatov uzun süre hapis yattı.
  • 1978: KGB'nin Birinci Genel Müdürlüğü bünyesindeyken laboratuvar, "Özel Teknoloji Merkezi ve Soruşturma Enstitüsü" olarak genişletildi.
  • 1991 yılından beri: Moskova yakınlarındaki Yasenevo merkezli SVR'nin çeşitli laboratuvarları, "Batı'daki gizli operasyonlar için biyolojik ve toksik silahların yaratılmasından" sorumludur.[6]

İnsan üzerinde deneyler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mairanovsky ve meslektaşları Gulag'daki ölümcül mahkûmlar üzerinde ("insanların düşmanları"), adlı zehirleri test ettiler. Hardal gazı, risin, digitoksin, kürar ve siyanür gibi zehirler bu zehirlere dahildir.[7] Deneylerin amacı, ölüm sonrası tespit edilemeyen, tatsız ve kokusuz bir kimyasal bulmaktı. Zehirler, mağdurlara bir yemek ya da içki ile birlikte "ilaç" olarak verilmiştir.[5]

Sonunda, istenilen özelliklere sahip bir müstahzar olan C-2 veya K-2 (Karbilamin kolin klorür) geliştirildi.[5][8][9] Tanıkların ifadelerine göre kurban fiziksel olarakdeğişir, boyu kısalır, hızla zayıflar, sessiz ve sakinleşir ve maksimum on beş dakika içerisinde ölür.[5] Mairanovsky, her zehirin etkisi hakkında daha kapsamlı bir sonuç elde etmek için laboratuvara çeşitli fiziksel koşullara ve yaşlara sahip insanlar getirdi.

Pavel Sudoplatov ve Nahum Eitingon, "insanlar" üzerinde test edildiği takdirde Mikhail Filimonov'un özel ekipmanı (yani zehirleri) onayladı.[5] Vsevolod Merkulov, bu deneylerin NKVD şefi Lavrenti Beriya tarafından onaylandığını söyledi.[5] Tutuklanmasının ardından Beria, 28 Ağustos 1953'te Mairanovski'ye idam cezasına çarptırılan insanlar hakkında deneyler yapması üzere emirler verdiğini, ancak kendi fikrim olmadığını doğruladı.[5]

İnsan deneylerine ek olarak Mairanovsky, Sudoplatov'un gözetiminde zehirlenmiş insanları idam ettirdi.[5][10]

Tanınmış kurbanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1930: Rus Askeri Birlikleri'nin lideri Alexander Kutepov, Paris'te uyuşturucu kaçakçılığı yaptığı için uyuşturucunun aşırı dozda verilmesi nedeniyle kalp krizinden öldü.[5]
  • 1936: Nestor Lakoba, Abhaz komünist lider
  • 1940: Nikolay Koltsov, ünlü Rus biyolog
  • 1937: Beyaz Ordu'nun liderlerinden biri olan Rus general Evgenii Miller, Paris'te uyuşturuldu ve kaçırıldı. Daha sonra Rusya'da infaz edildi.[5]
  • 1947: Yazın, Cy Oggins Laboratuvar 1'e ("Kamera") alındı. Burada Grigory Mairanovsky onu 10-15 dakika arasında öldüren kürarı enjekte etti.[11]
  • 1938: Abram Slutsky (17 Şubat 1938)
  • 1959: Stepan Bandera
  • 1947: Ukrayna Katolik Kilisesi Başpiskoposu Theodore Romzha, Mairanovsky tarafından enjekte edilen kürar ile öldürüldü[5]
  • 1971: Nobel ödülü sahibi ve muhalif Aleksandr Soljenitsin, risin ile zehirlendi. Solzhenitsyn, girişimden sağ kurtuldu.[12][13]
  • 1978: Bulgar uyruklu yazar Georgi Markov, Londra'da şemsiye ucuna yerleştirilen bir mekanizmadan fırlatılan risin içeren bir bilyeyle zehirlendi ve dört gün sonra hayatını kaybetti.; gerekli ekipmanlar o laboratuvarda hazırlandı.[14]
  • 1979: 13 Aralık 1979'da Afganistan'ın ikinci cumhurbaşkanı Hafızullah Amin' zehirlemeye teşebbüs edildi. KGB 8 bölümü ajanı olan Mitalin Talybov (kod adı SABIR) Amin'in başkanlık sarayına şef olarak sızmayı başardı. Ancak Amin, yemeğin ve içeceğin zehirli olduğunu biliyormuş gibi davrandı ve yemek ve içecekleri damadının yiyecek ve içecekleriyle değiştirdi, böylece damadının ağır yaralanmasına yol açtı ve damadı ironik bir şekilde Moskova'da bir hastaneye getirildi.[15]

Planlanmış cinayetler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti başkanı Josip Broz Tito. 1940'ların sonlarında, laboratuvar üretimi toz haline getirilmiş veba virüsü küçük bir cihazın içine kondu. Suikastçinin vebaya karşı bağışıklığı vardı. Cihaz Tito'ya karşı kullanılacaktı, ancak daha önce Leon Trotsky'e villanın üzerinden saldırı düzenleyen ve şimdi Tito'yu öldürme görevini alan MGB ajanı Iosif Grigulevich, Joseph Stalin'in ölümünden sonra geri çağrıldı.[5][14][16]
  • Gürcistan'ın demokratik yollarla seçilmiş ilk başkanı Zviad Gamsahurdia. Biopreparat eski Genel Müdür Yardımcısı Ken Alibek'e göre, bu laboratuvar, Gamsakhurdia'yı öldürmek için saptanamayan bir kimyasal veya biyolojik zehir bulmaya çalışıyordu.[16] BBC News'e göre Gamsakhurdia'nın arkadaşları onun intihar ettiğine inanıyor, buna karşın eşi öldürüldüğü görüşünden vazgeçmiyor.[17]

Tehdit altındaki muhalifler

[değiştir | kaynağı değiştir]

The New York Times satranç şampiyonu ve Putin'in rakibi olan Garry Kasparov'un şişelenmiş su içtiğini ve korumalarıyla taşınan yemekleri yediğini bildirdi.[18]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ KGB Poison Factory: From Lenin to Litvinenko 18 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., RFE/RL, interview with Boris Volodarsky (Russian) - English version 18 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Shoham, D.; Wolfson, Z. (Ekim–Aralık 2004). "The Russian Biological Weapons Program: Vanished or Disappeared?". Critical Reviews in Microbiology. 30 (4). ss. 241-261. doi:10.1080/10408410490468812. PMID 15646399. 
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Harding isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ Kramer, Andrew E. (20 Ağustos 2016). "More of Kremlin's Opponents Are Ending Up Dead". The New York Times. ISSN 0362-4331. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2016. 
  5. ^ a b c d e f g h i j k l Vadim J. Birstein. The Perversion Of Knowledge: The True Story of Soviet Science. Westview Press (2004) 0-8133-4280-5.
  6. ^ Alexander Kouzminov Biological Espionage: Special Operations of the Soviet and Russian Foreign Intelligence Services in the West, Greenhill Books, 2006, 1-85367-646-2 [1] 25 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  7. ^ Andrew Meier. 2008. The Lost Spy: An American in Stalin's Secret Service, W. W. Norton.
  8. ^ Kristen Laurence, The Murder Stories 16 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ Boris Volodarsky, The KGB's Poison Factory 20 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., page 34.
  10. ^ History of Soviet poisonings (Russian) 19 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Boris Sokolov grani.ru
  11. ^ Meier, Andrew (11 Ağustos 2008). The Lost Spy: An American in Stalin's Secret Service. W. W. Norton. ss. 273-288. ISBN 978-0-393-06097-3. 
  12. ^ Vaksberg, Arkadiĭ (2011). Toxic Politics: The Secret History of the Kremlin's Poison Laboratory--from the Special Cabinet to the Death of Litvinenko. Santa Barbara, Calif: Praeger. ss. 130-131. ISBN 978-0-313-38746-3. 
  13. ^ Pearce, Joseph (2011). Solzhenitsyn: A Soul in Exile (Rev. and updated bas.). San Francisco: Ignatius Press. s. 57. ISBN 978-1-58617-496-5. 
  14. ^ a b Christopher Andrew and Vasili Mitrokhin, The Mitrokhin Archive: The KGB in Europe and the West, Gardners Books (2000), 0-14-028487-7
  15. ^ Vasili Mitrokhin and Christopher Andrew, The World Was Going Our Way: The KGB and the Battle for the Third World, Basic Books (2005) hardcover, 677 pages 0-465-00311-7
  16. ^ a b Ken Alibek and S. Handelman. Biohazard: The Chilling True Story of the Largest Covert Biological Weapons Program in the World - Told from Inside by the Man Who Ran it. 1999. Delta (2000) 0-385-33496-6
  17. ^ Reburial for Georgia ex-president 1 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The BBC News. 1 Nisan 2007.
  18. ^ Kramer, Andrew E (20 Ağustos 2016). "More of Kremlin's Opponents Are Ending Up Dead". New York Times. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Sovyet_gizli_servislerinin_zehir_laboratuvarları&oldid=33124866" sayfasından alınmıştır