Solovki esir kampı
Solovki esir kampı (daha sonraki adıyla Solovki özel hapishanesi), 1923 yılında Beyazdeniz'deki Solovetsky Adaları'nda uzak ve ulaşılmaz bir gözaltı yeri olarak, öncelikle Sovyet Rusya'sının yeni Bolşevik rejiminin sosyalist muhalifleri için tasarlandı. İlk başta Anarşistler, Menşevikler ve Sosyalist Devrimciler özel bir statüye sahipti ve çalışmadılar. Eski rejimin kademeli tutsakları (rahipler, köleler ve Beyaz Ordu subayları) onlara katıldı ve muhafızlar ve sıradan suçlular "siyaseti" düzene sokmak için birlikte çalıştı.[1]
Tanınmış tutsaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Entelijansiya'nın üyeleri, hem Çarlık Rusyası'nı hem de devrim sonrası SSCB'yi temsilen, Solovki'deki tutsaklar arasında öne çıkıyorlardı.[2]
1920'ler
[değiştir | kaynağı değiştir]1920'lerde Solovki'ye gönderilenlerin çoğu serbest bırakıldı, ancak çoğu kez ikinci kez hapsedildi (ya da sürgün edildi).
- Vladimir Artemyev, mucit: 1923-1925 yılları arasında hapsedildi
- Osip Braz, Russian-Jewish realist ressam: 1924-1926 yılları arasında hapsedildi
- Leonid Feodorov, Rus Yunan Katolik Kilisesinin Piskoposu ve Eksarhı: 1923-1929 yılları arasında hapsedildi
- Konstantine Gamsakhurdia, Gürcü yazar: 1920'lerin ortasında hapsedildi
- G.J.Gordon, tarihçi:
- A.K.Gorsky (ru:Горский, Александр Константинович), şair: 1929 yılında Solovki'ye gönderildi
- Jamo bey Hajinski, State Controller and Ulaştırma Bakanlığı of Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti: 1925-1928 yılları arasında hapsedildi
- Archimandrite Illarion (Troitsky, ru:Иларион (Троицкий)), Professor of the Moscow Theological Academy: 1924-1929 yılları arasında hapsedildi
- I.V. Popov (ru:Попов, Иван Васильевич (богослов)), Moskova Teoloji Akademisi Profesörü: 1925-1927 yılları arasında hapsedildi
- N.N. Vinogradov (ru:Виноградов, Николай Николаевич (историк)), tarihçi ve etnograf: 1925-1928 yılları arasında hapsedildi, Sandarmokh'da 8 Ocak 1938'de, 61 yaşında öldürüldü
İlk 5 yıl planı, 1928-1932
[değiştir | kaynağı değiştir]Naftaly Frenkel, Solovki'deki Birinci Beş Yıllık Planda güvenlik hizmetlerinde lider haline gelen bir tutsaktı.
1923'te OGPU tarafından tutuklanan Frankel, on yıl hapse mahkûm edildi ve Solovki'ye gönderildi. Cezası azaltıldı ve 1927'de serbest bırakıldı. Kampın temsilcisi olarak 1929'da Moskova'ya gönderilmeden önce SLON'da üretim başkanlığına getirildi. Kısa süre içerisinde Gulag genelinde üretimden sorumlu oldu ve Beyaz Deniz Kanalı üzerindeki çalışmayı denetledi.[3] Gulag'daki faaliyetleri, Sovyetler Birliği'ndeki zorunlu endüstrileşme ve kolektivizasyon hareketine paralel bulundu. 1929'da Solovki'de Dmitry Sergeyevich Likhachov tarafından yapılan kitlesel çekim, sertleşen rejimin işaretiydi.
- Nikolay Antsiferov, tarihçi: 1929-1933 yılları arasında hapsedildi
- Academician Dmitry Sergeyevich Likhachov, dilbilimci: 1928-1931 yılları arasında hapsedildi, then worked on White Sea Canal until 1932
- Vladimir V. Tchernavin, ihtiyolog: 1931 yılında hapsedildi, then transferred to Kem
- Vladimir N. Beneshevich, tarihçi, eski yazı uzmanı: 1928-1933 yılları arasında hapsedildi
- Oleg V. Volkov (ru:Волков, Олег Васильевич), yazar: 1928-1929, 1931-1936 yılları arasında hapsedildi.
- Mir Yakub Dulatoğlu, Kazak yazar: 1928-1935 yılları arasında hapsedildi (Solovki'de öldü)
1930'lar
[değiştir | kaynağı değiştir]1930'lu yıllarda Solovki'ye gönderilenlerin çoğu, Josef Stalin'in Büyük Temizlik kampanyasının kurbanı oldu ve 1937 sonbaharında Sandarmokh'da ya da Şubat 1938'de Solovki'de vuruldu.
- A.V.Bobrishchev-Pushkin (ru:Бобрищев-Пушкин, Александр Владимирович), avukat Aralıkçılar İsyanına katılan Pavel Sergeyevich Bobrishchev-Pushkin'in torunu: (1934-1937 yılları arasında hapsedildi), Sandarmokh'da 27 Ekim 1937 tarihinde 61 yaşında iken vuruldu
- Pavel Alexandrovich Florensky, rahip, bilim insanı, encyclopaedist: 1934-1937 yılları arasında hapsedildi, bilinmeyen yerde vuruldu
- Nariman bey Narimanbeyov, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Devlet Denetçisi (1918-1920): Solovki'de 1937 yılında 48 yılında öldü
- Karlo Štajner, Yugoslavyalı komünist: 1937-1939 yılları arasında hapsedildi
- M.N.Voronoi (ru:Вороной, Марк Николаевич), Ukraynalı şair, 1937 yılında hapis yattı, Sandarmokh'da 3 Kasım 1937 tarihinde 33 yaşında öldürüldü
Hamid bey Shahtakhtinski, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Eğitim ve Diyanet İşleri Bakanı (1918-1920): 1941-1944 yılları arasında ölene kadar hapis yattı
Sanat ve edebiyatta Solovki hapishanesi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlgili yayınlar (basım sırasına göre)
[değiştir | kaynağı değiştir]Tutanaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Vladimir V. Tchernavin (1935), I Speak for the Silent: Prisoners of the Soviets. Boston: Hale, Cushman, and Flint.
- Babina-Nevskaya, Berta (1999). "My First Prison, February 1922". Till My Tale is Told. ss. 97-111. Excerpt from memoir written in 1970s by a Left Social-Revolutionary (tr. John Crowfoot)
- Adamova-Sliozberg, Olga (1999). "My Journey". Till My Tale is Told. ss. 28-34. Excerpt from memoir written in 1940s and 1950s by a repentant non-Party communist (tr. Sally Laird)
- Olga Adamova Sliozberg (2011), My Journey: How one woman survived Stalin's Gulag, Northwestern University Press: Evanston, Ill. (The full unabridged memoir, translated by Katharine Gratwick Baker.)
Çalışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ascher, Abraham (Temmuz 1969). "The Solovki prisoners, the Mensheviks and the Socialist International". Slavonic and East European Review. 47 (109). ss. 423-435.
- Michael Jakobson (1993), Origins of the GULAG: The Soviet Prison Camp System, 1917–1934. Lexington, KY: University Press of Kentucky.
- Galina Mikhaĭlovna Ivanova, Carol Apollonio Flath, and Donald J. Raleigh (2000), Labor Camp Socialism: The Gulag in the Soviet Totalitarian System. New York: M.E. Sharpe.
- Baron, Nick (Jan-Mar 2002). "Production and terror: the operation of the Karelian Gulag, 1933-1938". Cahiers du monde russe. 43 (1). ss. 139-180.[ölü/kırık bağlantı]
- Roy P. Robson (2004), Solovki: The Story of Russia Told Through its Most Remarkable Islands. Cambridge, MA: Yale University Press.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Babina-Nevskaya, Berta (1999), "My First Prison, February 1922", Till My Tale is Told, pp. 97–111.
- ^ Application for UNESCO World Heritage Site 19 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1991, p. 11.
- ^ N.V. Petrov and K.V. Skorin, The leading cadres of the NKVD, 1934-1941, Memorial: Moscow, 1999 11 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) Entry for Naftaly Aronovich Frenkel (1883-1960).
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- A. Razumov, "The Solovki transports, 1937-1938", Returning the Names website11 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (in Russian)
- Forced Labor Camps, Open Society Archives, www.osa.ceu.hu/