Sincik el dokuma halısı

Sincik El Dokuma Halısı, Adıyaman'ın Sincik ilçesine özgü, el tezgâhında dokunan ve coğrafi işaretle korunan bir halı türüdür. Bu halılar, yerel ustaların yüzyıllar boyunca süregelen bilgi birikimiyle üretilmekte olup, bölge halkı için önemli bir geçim kaynağıdır. Sincik El Dokuma Halısı, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 2018 yılında tescil edilerek korunmaya alınmıştır.

Özellikleri

Sincik El Dokuma Halıları genellikle kırmızı, siyah, gri gibi koyu renklerle dokunur ve kalın dokumalı bir yapıya sahiptir. Halı yapımında, çözgü ipinde pamuk, dokuma ipinde ise koyunyünü kullanılır. Halının deseni, bölgeye özgü "rapurtlu" modelidir ve simetrik dört yıldız motifi içerir. Halının ana rengi kırmızıdır ve kenar çizgilerinde siyah ve gri ipler tercih edilir.

Üretim Süreci

Sincik El Dokuma Halısı yapımında yerel tezgâhlar kullanılır. Halı yapımında, koyunyünü el işçiliğiyle ip haline getirilir, boyanır ve kurutulur. Üretim süreci boyunca çeşitli el aletleri kullanılarak her bir adım özenle uygulanır. İlk olarak, dokumanın kaymasını önlemek amacıyla "kilim" adı verilen bir kısım oluşturulur ve ardından motif dokuma işlemine geçilir. Halının boyutları genellikle 6,5 m² civarındadır, ancak seccade gibi küçük boyutlar da üretilebilmektedir.

Coğrafi İşaret Tescili ve Denetim

Sincik El Dokuma Halısı, 03 Nisan 2020 tarihinde Sincik İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından tescillenmiştir. Coğrafi sınır olarak Adıyaman ili Sincik ilçesi belirlenmiş olup, üretim sürecinin tamamı bu sınırlar içinde yapılmalıdır. Halının üretimi ve pazarlaması, Sincik İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Sincik Kaymakamlığı ve Sincik Belediyesi temsilcilerinden oluşan bir kurul tarafından denetlenmektedir. Denetimler yılda en az bir kez yapılmakta ve Türk Patent ve Marka Kurumu'na raporlanmaktadır.

Kültürel Önemi

Sincik El Dokuma Halıları, Sincik ilçesinde yaşayan halkın geleneksel el sanatlarını ve kültürel mirasını yansıtır. Halılar, özellikle yöreye özgü motiflerle süslenerek bölgenin kültürel kimliğini temsil eder ve yerel ekonomiye katkı sağlar.