Silahdar Yusuf Paşa
Silahdar Yusuf Paşa (1604 - 1646), Osmanlı devlet adamı ve kaptan-ı derya.
1604 yılında Hırvatistan'ın Vrana şehrinde doğdu. Asıl adı Josef Mašković olup bir Hırvat aileye mensuptu. Fakat ana-babası o küçük yaşlarındayken ölmüş ve Yusuf Paşa, o zamanlar bölgede hüküm süren Osmanlı sancakbeyinin ahırında görev yapan Hristiyan bir çocuktu. Buradan başkent İstanbul'a götürülen çocuk devşirme ocağına alınır ve Müslüman yapılarak Yusuf adı verilir. Burada yetenekleri görülen Yusuf sarayda silahdarlık görevine kadar yükselir. 1644'te kaptan-ı derya olur.
Girit Serdarı (1645)
[değiştir | kaynağı değiştir]Girit adasında yerleşik Venediklilerin Osmanlı kalyonlarını tehdit etmesi üzerine buraya bir sefer düzenlenmesine karar verildi. Girit Serdarlığına ise Yusuf Paşa atandı. 27 Haziran-22 Ağustos 1645 arasında 56 gün süren kuşatma sonucunda adanın en önemli kalesi olan Hanya Osmanlı hakimiyetine girdi.
Ölümü (1646)
[değiştir | kaynağı değiştir]Hanya'nın fethi üzerine Sultan İbrâhim İstanbul’da üç gün üç gece süren şenlikler yaptırdı. Hanya’yı alan Yusuf Paşa İstanbul’a döndü. Onun bu muzafferiyeti, makamından endişe duyan Sadrazam Sultanzade Mehmed Paşa’nın hoşuna gitmedi ve aleyhine birtakım tertiplere girişti. Önce padişahı etkileyerek Yusuf Paşa'yı Mısır Beylerbeyliğiyle uzaklaştırmak istediyse de bunda başarılı olamadı. Zira Yusuf Paşa, padişahın hocası Cinci Hüseyin Efendi ve annesi Kösem Sultan tarafından desteklenmekteydi. Bir zamanlar padişahın yakın adamları arasında yer alan Yusuf Paşa da Sadrazam Sultanzade Mehmed Paşa aleyhine ithamlarda bulunarak onun, Girit seferine çıkılmaması için Venedik elçisinden aldığı 60.000 filori ödeme vaadi karşılığı muhalefette bulunduğunu söyledi. Bunun üzerine Sultan İbrahim bu ikiliyi huzurunda yüzleştirerek her ikisinin birbiri aleyhindeki ithamlarını dinledi ve önce Sadrazam Mehmed Paşa'yı azletti (17 Aralık 1645). Bir süre sonra da Silâhdar Yûsuf Paşa’yı idam ettirdi (22 Ocak 1646).[1]
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVİİ. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (6. Baskı 2011) ISBN 975-16-0014-6) say.391-393
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İslam Ansiklopedisi "İbrahim" maddesi, Türkiye Diyanet Vakfı, İstanbul (2000), c.21, s.276". 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.