Sharpless kataloğu
.jpg) | |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Sharpless kataloğu, -27° deklinasyonunun kuzeyinde bulunan (güneyindeki bazı bulutsuları da içerir) 313 adet H II bölgesinin (salma bulutsuları) kapsamlı bir listedir. İlk baskısı 1953'te 142 nesne ile (Sh1), ikinci ve son baskısı ise ABD'li gök bilimci Stewart Sharpless tarafından 1959'da 313 nesne ile yayımlandı. Sharpless ayrıca H II bölgelerine ek olarak bazı gezegenimsi bulutsuları ve süpernova kalıntılarını da kataloğa dahil etmiştir.[1]
Stewart Sharpless 1953 yılında ABD Donanma Gözlemevi Flagstaff İstasyonu personeline katıldı[2] ve burada Palomar Gökyüzü Araştırması'ndan elde edilen görüntüleri kullanarak Samanyolu'ndaki H II bölgelerini araştırdı ve katalogladı. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, Sharpless'in iki baskı halinde yayınladığı H II bölgeleri kataloğunda yer aldı. İlki 1953 yılında 142 bulutsu ile,[3] ikinci ve son baskı ise 1959 yılında 313 bulutsu ile yayımlandı.[2][4]
Sharpless koordinatları, Bonner Durchmusterung (BD) ve Cordoba Durchmusterung (CD) yıldız kataloglarına dayanmaktadır, fakat İkinci baskıda 1900 dönemine ait koordinatlar kullanılmıştır.[1]
İkinci baskıda, güney yarımküre bölgeleri için bazı koordinatlar 1 yay-dakikayı aşan bir belirsizliğe sahiptir.[1] Bu durum, bu bölgelerin bulunmasını zorlaştırabilir ve bu nedenle BFS (Blitz, Fich ve Stark) adı verilen revize edilmiş bir katalog, 65 yeni bölge ve yaklaşık 20 adet çıkarılan nesne ile yayımlanmıştır.[1] Çıkarılan nesnelerin çoğu, yukarıda belirtilen bulutsular veya kalıntılardı.[1]
Sharpless'teki 313 nesne bazen 110 Messier nesnesi (M), Yeni Genel Katalog'daki (NGC) 7.840 nesne, Caldwell kataloğu (diğer kataloglardan "en iyilerini" içeren, 109 nesneli) ve RCW Kataloğu ile örtüşmektedir. Çağdaş kataloglar Gum ve RCW'ydi, fakat bunlar esas olarak güney yarımküreyi kapsamaktadır.
Örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci Sharpless (1959 versiyonu) kataloğundan örnekler
| Sh2 No. | Yaygın isim | Resim | Diğer isimler ve belirtmeler |
|---|---|---|---|
| 6 | Böcek Bulutsusu |  |
Sh2-6, NGC 6302, Bug Nebula, |
| 8 | NGC 6334 |  |
ESO 392-EN 009, Sharpless 8, RCW 127, Gum 64, NGC 6334 |
| 11 | Savaş ve Barış Bulutsusu |  |
Sh2-11, NGC 6357, RCW 131, Gum 66, War and Peace Nebula |
| 25 | Deniz Kulağı Bulutsusu |  |
Sh2 25, RCW 146, Gum 72, Messier 8 |
| 29 | Sharpless 29 |  |
Sh2 29 |
| 30 | Üç Boğumlu Bulutsu |  |
Sh2 30, Messier 20, NGC 6514, RCW 147, Gum 76 |
| 45 | Omega Bulutsusu |  |
Omega Nebula, Messier 17, NGC 6618, Swan Nebula, Sharpless 45, RCW 160, Gum 81 |
| 49 | Kartal Bulutsusu |  |
Sh2 49, Messier 16, NGC 6611, RCW 165, Gum 83 |
| 64 | W 40 | .jpg) |
Sh2 64, RCW 174 |
| 101 | Lale Bulutsusu |  |
Sharpless 101, Cygnus Star Cloud |
| 105 | Hilal Bulutsusu |  |
Sh2 105, NGC 6888, Sharpless 105, Caldwell 27 |
| 106 | Göksel Kar Meleği | |
Sh2-106, Celestial Snow Angel |
| 117 | Kuzey Amerika Bulutsusu |  |
NGC 7000, Caldwell 20 |
| 125 | Koza Bulutsusu |  |
IC 5146, Caldwell 19 |
| 140 | Sh2-140 |  |
Sh2-140 |
| 155 | Mağara Bulutsusu |  |
Sh2-155, Caldwell 9 |
| 158 | NGC 7538 |  |
Sh2-158, NGC 7538 |
| 162 | Kabarcık Bulutsusu | .jpg) |
Sh2-162, NGC 7635, Bubble nebula |
| 171 | NGC 7822 |  |
Sh2-171, NGC 7822 |
| 184 | NGC 281 |  |
NGC 281, IC 11 |
| 191 | Maffei 1 |  |
Sh2-191, Maffei 1, PGC 9892 |
| 197 | Maffei 2 |  |
Sh2-197, Maffei 2, UGCA 39,[5]PGC 10217,[5] |
| 199 | Ruh Bulutsusu |  |
Sh2-199, LBN 667, Soul Nebula, IC 1848 (sadece küme) |
| 212 | NGC 1624 |  |
NGC 1624, Sh2-211, Sh2-212 |
| 220 | Kaliforniya bulutsusu |  |
NGC 1499, Sharpless 220 |
| 229 | IC 405 |  |
Flaming Star Nebula, Caldwell 31, IC 405, Sh2-229 |
| 237 | NGC 1931 |  |
Sharpless 237 |
| 238 | Hind'in Bulutsusu |  |
NGC 1555, Hind's Nebula, Sharpless 238 |
| 244 | Yengeç Bulutsusu |  |
Messier 1, NGC 1952, |
| 248 | Denizanası Bulutsusu |  |
IC 443, Sh2-248, Jellyfish Nebula |
| 275 | Rozet Bulutsusu |  |
Sh2-275, CTB 21 |
| 279 | Koşan Adam Bulutsusu |  |
NGC 1973, NGC 1975, NGC 1977 |
| 276 | Barnard İlmiği |  |
Sh2-276, Barnard's Loop |
| 277 | Alev Bulutsusu |  |
Sh2-271, NGC 2024 |
| 281 | Orion Bulutsusu |  |
Messier 42, NGC 1976, LBN 974 |
| 297 | Sh2-297 |  |
Ced 90, LBN 1039 |
| 298 | Thor'un Miğferi |  |
Thor's Helmet, Gum 4, Sharpless 298, NGC 2359 |
![[icon]](/wiki/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. (Haziran 2024) |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e "Galaxy Map – The Gum, RCW, Sharpless and BFS catalogs". 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2024.
- ^ a b Steven, Dick (2002). Sky and Ocean Joined: The ABD Deniz Gözlemevi, 1830–2000. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-81599-4.
- ^ Stewart Sharpless, A Catalogue of Emission Nebulae Near the Galactic Plane 20 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Astrophysical Journal, cilt 118, s.362, 1953
- ^ Stewart Sharpless, A Catalogue of H II Regions 20 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Astrophysical Journal Supplement, cilt 4, s.257, 1959
- ^ a b "NASA/IPAC Extragalactic Database". Results for Maffei 2. 19 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006.