Sharpless kataloğu

Sharpless kataloğu
	Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
	[Vikiveri'de düzenle]

Sharpless kataloğu, -27° deklinasyonunun kuzeyinde bulunan (güneyindeki bazı bulutsuları da içerir) 313 adet H II bölgesinin (salma bulutsuları) kapsamlı bir listedir. İlk baskısı 1953'te 142 nesne ile (Sh1), ikinci ve son baskısı ise ABD'li gök bilimci Stewart Sharpless tarafından 1959'da 313 nesne ile yayımlandı. Sharpless ayrıca H II bölgelerine ek olarak bazı gezegenimsi bulutsuları ve süpernova kalıntılarını da kataloğa dahil etmiştir.^[1]

Stewart Sharpless 1953 yılında ABD Donanma Gözlemevi Flagstaff İstasyonu personeline katıldı^[2] ve burada Palomar Gökyüzü Araştırması'ndan elde edilen görüntüleri kullanarak Samanyolu'ndaki H II bölgelerini araştırdı ve katalogladı. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, Sharpless'in iki baskı halinde yayınladığı H II bölgeleri kataloğunda yer aldı. İlki 1953 yılında 142 bulutsu ile,^[3] ikinci ve son baskı ise 1959 yılında 313 bulutsu ile yayımlandı.^[2]^[4]

Sharpless koordinatları, Bonner Durchmusterung (BD) ve Cordoba Durchmusterung (CD) yıldız kataloglarına dayanmaktadır, fakat İkinci baskıda 1900 dönemine ait koordinatlar kullanılmıştır.^[1]

İkinci baskıda, güney yarımküre bölgeleri için bazı koordinatlar 1 yay-dakikayı aşan bir belirsizliğe sahiptir.^[1] Bu durum, bu bölgelerin bulunmasını zorlaştırabilir ve bu nedenle BFS (Blitz, Fich ve Stark) adı verilen revize edilmiş bir katalog, 65 yeni bölge ve yaklaşık 20 adet çıkarılan nesne ile yayımlanmıştır.^[1] Çıkarılan nesnelerin çoğu, yukarıda belirtilen bulutsular veya kalıntılardı.^[1]

Sharpless'teki 313 nesne bazen 110 Messier nesnesi (M), Yeni Genel Katalog'daki (NGC) 7.840 nesne, Caldwell kataloğu (diğer kataloglardan "en iyilerini" içeren, 109 nesneli) ve RCW Kataloğu ile örtüşmektedir. Çağdaş kataloglar Gum ve RCW'ydi, fakat bunlar esas olarak güney yarımküreyi kapsamaktadır.

Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci Sharpless (1959 versiyonu) kataloğundan örnekler

Sh2 No.	Yaygın isim	Diğer isimler ve belirtmeler
6	Böcek Bulutsusu	Sh2-6, NGC 6302, Bug Nebula, PK 349+01 1, Butterfly Nebula, RCW 124, Gum 60, Caldwell 69
8	NGC 6334	ESO 392-EN 009, Sharpless 8, RCW 127, Gum 64, NGC 6334
11	Savaş ve Barış Bulutsusu	Sh2-11, NGC 6357, RCW 131, Gum 66, War and Peace Nebula
25	Deniz Kulağı Bulutsusu	Sh2 25, RCW 146, Gum 72, Messier 8
29	Sharpless 29	Sh2 29
30	Üç Boğumlu Bulutsu	Sh2 30, Messier 20, NGC 6514, RCW 147, Gum 76
45	Omega Bulutsusu	Omega Nebula, Messier 17, NGC 6618, Swan Nebula, Sharpless 45, RCW 160, Gum 81
49	Kartal Bulutsusu	Sh2 49, Messier 16, NGC 6611, RCW 165, Gum 83
64	W 40	Sh2 64, RCW 174
101	Lale Bulutsusu	Sharpless 101, Cygnus Star Cloud
105	Hilal Bulutsusu	Sh2 105, NGC 6888, Sharpless 105, Caldwell 27
106	Göksel Kar Meleği	Sh2-106, Celestial Snow Angel
117	Kuzey Amerika Bulutsusu	NGC 7000, Caldwell 20
125	Koza Bulutsusu	IC 5146, Caldwell 19
140	Sh2-140	Sh2-140
155	Mağara Bulutsusu	Sh2-155, Caldwell 9
158	NGC 7538	Sh2-158, NGC 7538
162	Kabarcık Bulutsusu	Sh2-162, NGC 7635, Bubble nebula
171	NGC 7822	Sh2-171, NGC 7822
184	NGC 281	NGC 281, IC 11
191	Maffei 1	Sh2-191, Maffei 1, PGC 9892
197	Maffei 2	Sh2-197, Maffei 2, UGCA 39,^[5]PGC 10217,^[5]
199	Ruh Bulutsusu	Sh2-199, LBN 667, Soul Nebula, IC 1848 (sadece küme)
212	NGC 1624	NGC 1624, Sh2-211, Sh2-212
220	Kaliforniya bulutsusu	NGC 1499, Sharpless 220
229	IC 405	Flaming Star Nebula, Caldwell 31, IC 405, Sh2-229
237	NGC 1931	Sharpless 237
238	Hind'in Bulutsusu	NGC 1555, Hind's Nebula, Sharpless 238
244	Yengeç Bulutsusu	Messier 1, NGC 1952,
248	Denizanası Bulutsusu	IC 443, Sh2-248, Jellyfish Nebula
275	Rozet Bulutsusu	Sh2-275, CTB 21
279	Koşan Adam Bulutsusu	NGC 1973, NGC 1975, NGC 1977
276	Barnard İlmiği	Sh2-276, Barnard's Loop
277	Alev Bulutsusu	Sh2-271, NGC 2024
281	Orion Bulutsusu	Messier 42, NGC 1976, LBN 974
297	Sh2-297	Ced 90, LBN 1039
298	Thor'un Miğferi	Thor's Helmet, Gum 4, Sharpless 298, NGC 2359