Selvi Boylum Al Yazmalım (film)

Selvi Boylum Al Yazmalım
	Film afişi
Yönetmen	Atıf Yılmaz
Yapımcı	Arif Keskiner
Senarist	Ali Özgentürk
Hikâye (eser)	Cengiz Aytmatov
Uyarlama	Kırmızı Eşarp
Oyuncular	Türkan Şoray; Kadir İnanır; Ahmet Mekin; Nurhan Nur; Hülya Tuğlu; Cengiz Sezici; Elif İnci; İhsan Yüce
Müzik	Cahit Berkay
Görüntü yönetmeni	Çetin Tunca
Kurgu	İsmail Kalkan
Stüdyo	Yeşilçam Film
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram, Duygusal
Renk	Renkli
Yapım yılı	1977
Çıkış tarih(ler)i	1 Kasım 1978
Süre	95 dakika
Ülke	Türkiye
Dil	Türkçe

Selvi Boylum Al Yazmalım, yönetmenlik koltuğunda Atıf Yılmaz'ın oturduğu, başrollerinde Türkan Şoray, Kadir İnanır ve Ahmet Mekin'in yer aldığı, 1977 yapımı dram türündeki sinema filmi. Türk sinemasının başyapıtlarından birisi olarak kabul edilen filmin hikâyesi, Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un 1970 yılında yayımlanan Kırmızı Eşarp (Kırgızca: Кызыл Жоолук / Kızıl Jooluk) adlı romanından uyarlandı. Filmin özgün müziğini Cahit Berkay besteledi. Filmde köylü kızı Asya ile kamyon şoforü İlyas’ın dağlarda başlayıp, daha sonrasında kısa bir süre mutlu bir evliliğe dönüşen aşkı anlatılmaktadır.

Selvi Boylum Al Yazmalım, 1978 15. Uluslararası Altın Portakal Film Festivali'nde Maden filminin ardından "2. En İyi Film" seçildi. Ayrıca Türkan Şoray, Asya karakterindeki performansı ile 1977 Taşkent Film Festivali'nde "En İyi Kadın Oyuncu" ödülünü kazandı. 2014'te ise Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen halk oylamasında En İyi 100 Türk Filmi arasında 6. seçildi. Ayrıca Sinema Yazarları Derneği tarafından 2015'te açıklanan listede "Türk sinemasının en iyi 8. filmi" seçildi.

Konusu

İlyas (Kadir İnanır), Asya'nın (Türkan Şoray) yaşadığı köyde yapılan baraj inşaatında çalışan İstanbul'lu bir kamyon şoförüdür. Birbirlerini görür görmez aşık olan Asya ve İlyas kaçmaya karar verirler ve daha sonra evlenirler. Bu evlilikten Samet (Elif İnci) adında bir çocukları olur. İlyas, kamyon şoförü olduğu için sık sık uzun yola çıkar. Bu nedenle Asya çoğu zaman Samet ile yalnız kalır. Bir gün yine yola çıkan İlyas, yolda kalmış bir yolcu minibüsünü halatla çekerek kurtarır. Bu durumu öğrenen kamyonun sahibi şirket İlyas'ı şoförlükten alıp bakım servisine verir.^[1]

Asya ile İlyas'ın düğün sahnesine ait bir görsel

İlyas, o günden sonra bunalıma girer ve ailesi ile ilgilenmez. Durumu düzeltmek isteyen Asya çalıştığı firmanın patronu ile konuşur fakat ret cevabı alır. Asya'nın patronu ile konuştuğunu öğrenen İlyas çok sinirlenir ve evi terk eder. Aynı firmada sekreter olarak çalışan Dilek Hanım'ın (Hülya Tuğlu) evinde kalmaya başlar. Bu ilişkiyi öğrenen Asya, oğlu Samet ile birlikte evden ayrılır ve yollara düşer. Asya'nın gideceği ve sığınacağı bir yeri yoktur. Karşısına Cemşit (Ahmet Mekin) adında bir adam çıkar. Cemşit, Asya ile Samet'e hem evini hem yüreğini açar. Aradan yıllar geçer ve Samet büyür. Samet'in Cemşit'i babalığa seçmesi ile Asya ve Cemşit evlenir. Bir gün İlyas karşılarına çıkar ve Asya İlyas'ı unutamadığını anlar. İlyas ise oğlu Samet ve Asya ile birlikte olmak ister. Asya ise iki erkek arasında kalır. İlyas sevdiği, aşık olduğu adam ve çocuğunun gerçek babasıdır. Cemşit ise en zor anlarında yanında olan, evini ve gönlünü açan, sahip çıkan ve emek veren adamdır. Asya şimdi büyük aşkı İlyas ile kendisine zor gününde kucak açan Cemşit arasında bir tercih yapmak zorunda kalır.^[1]

Filmin çekimleri

Filmin çekimleri, o dönem Adana'nın bir ilçesi olan Osmaniye'nin Kesmeburun köyü yakınlarındaki Kastabala civarında ve 2020 yılında UNESCO Dünya Geçici Mirası listesine dahil edilen Kadirli ilçesindeki Karatepe-Aslantaş arkeolojik alanının hemen yanındaki baraj inşaatında gerçekleştirildi.^[2] İlyas karakterinin çalıştığı baraj inşaatının şantiye sahneleri, 1975'te yapımına başlanan ve 1984'te tamamlanan Aslantaş Barajı ve Hidroelektrik Santrali şantiye alanında gerçekleştirildi.^[3]

Filmin senaristi Ali Özgentürk 2018 yılında yayımladığı "Gizli Defterlerim" adlı anı kitabında, Türkan Şoray'ın filmin sonunda Asya karakterinin İlyas'a dönmesi gerektiği konusunda ısrar ettiğini, izleyicinin mutlu son beklentisi olduğunu dile getirdiğini yazdı. Yönetmen Atıf Yılmaz'ın da Şoray'ın önerisini yerinde bulduğunu belirten Özgentürk, hem kitabın orijinal halinde hem de senaryoda Asya'nın Cemşit'i seçtiğini dile getirdiğini ve senaryonun değiştirilmesine karşı çıkarak çekimleri terk ettiğini yazdı. Daha sonra Türkan Şoray'ın o dönem sevgilisi olan Rüçhan Adlı'nın araya girerek kitaba ve senaryoya sadık kalması konusunda Şoray'ı ikna ettiğini ve sorunun çözüldüğünü belirtti.^[4]

Filmin en bilinen repliklerinden "Sevgi neydi; sevgi iyilikti, dostluktu, sevgi emekti" sözü Cengiz Aytmatov'un kitabında yer almamasına rağmen senaryoya eklendi. Ali Özgentürk anı kitabında, eşi Işıl Özgentürk çalıştığı için küçük yaştaki kızına kendisinin baktığını, ona bakarken bu replikleri yazdığını dile getirdi.^[4] Selvi Boylum Al Yazmalım 2010 yılında restore edilmiş olarak sinemalarda yeniden vizyona girdi.^[5]

Oyuncular

Türkan Şoray - Asya (ses. Tijen Par)
Kadir İnanır - İlyas (ses. Pekcan Koşar)
Ahmet Mekin - Cemşit Kıraç (ses. Kamran Usluer)
Nurhan Nur - Asya'nın annesi (ses. Güler Ökten)
Hülya Tuğlu - Dilek Hanım (ses. Göksel Kortay)
Cengiz Sezici - Can (ses. Levent Dönmez)
Elif İnci - Samet
İhsan Yüce - Ali (ses. Kâmran Yüce)
Erol Batıbeki - Konuk oyuncu (ses. Zafer Önen)
Taci Erşan
Mehmet Yigenoglu - Kamyon şoförü
Perihan Doygun - Halime
Erkan Esenboğa
Günay Güner - Kamyon şoförü

Kırgızistan gösterimi

1978 yılında^[6] Taşkent film festivalinden^[7] (bazı kaynaklara göre bu festival 1977 yılında gerçekleşmiştir^[8]) sonra Kırgızistan'a geçen oyuncuları ve film ekibini Cengiz Aytmatov (kitabın yazarı) misafir eder. Tenir-Too / Tanrı Dağı (Tien-Şan Dağları) yakınlarında bir çadır kurdurarak konuklarına bir ziyafet verir. Türkan Şoray bu anısına dair açıklamalarda bulunmuş ve şöyle demiştir: "Cengiz Aytmatov Kırgızistan'daki gösterimi izleyenler arasındaydı. Filmi çok beğenen Aytmatov film ekibini evinde ağırlayarak kımız ikram etti."^[9]

Ödülleri

1978 Taşkent Film Festivali^[10] - En İyi Kadın Oyuncu (Türkan Şoray)
1978 15. Altın Portakal Film Festivali - En İyi İkinci Film
1978 15. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Yönetmen (Atıf Yılmaz)
1978 15. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Görüntü Yönetmeni (Çetin Tunca)
2015 Beyoğlu Belediyesi ve Türkiye Sinema ve Audiovisuel Kültür Vakfı (TÜRSAK) Türk Sineması'nın 100. Yılı Ödülleri - En İyi Film^[11]
2017 Cengiz Aytmatov Ödülü - En İyi Erkek Oyuncu (Kadir İnanır)^[12]
2018 Los Angeles Asya Film Festivali - "Sinema Mirası Altın Kar Leoparı Ödülü" ve "Cengiz Aytmatov Kültür Geliştirme Ödülü" (Türkan Şoray)^[13]

Kaynakça

^ ^a ^b Canan Alev Mevlana; Zihniye Okray (30 Ağustos 2019). "Selvi Boylum Al Yazmalım Göstergebilimsel Yöntem Bilimiyle Analizi". Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
^ "Selvi Boylum'un hatırına yapmayın!". Radikal. 28 Ağustos 2008. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ Selçuk Bulut (5 Mayıs 2020). "Selvi Boylum Al Yazmalım filminin az bilinen detayları". Milliyet. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
^ ^a ^b İpek Özbey (2 Aralık 2018). "Türkan Şoray, 'Selvi Boylum Al Yazmalım'ın sonunda Kadir İnanır'a dönmek istedi". Hürriyet. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
^ "Bu hafta vizyona girenler!". Takvim. 14 Mayıs 2010. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
^ Filmlerimiz Taşkent'te^{[ölü/kırık bağlantı]}, Türkiye Gazetesi, Yayın Tarihi: 23 Ekim 2002
^ Jüri başkanı Sultan 1 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sözcü Gazetesi, Yayın Tarihi: 2 Ağustos 2013 (tarih 1978 olarak verilmektedir)
^ Cengiz Aytmatov, vefatının 13'üncü yılında anılıyor 30 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Habertürk, Erişim Tarihi: 30 Nisan 2022 (Ancak bu haberde filmin çekimlerine 1977 yılında başlandığı, 1978 yılında gösterime girdiği söylenmektedir. Dolayısıyla film festivalinin tarihi ile uyuşmadığı görülmektedir.)
^ Cengiz Aytmatov'un Ölümsüz Eseri: Selvi Boylum Al Yazmalım^{[ölü/kırık bağlantı]}, Türktoyu, Erişim Tarihi: 30 Nisan 2022
^ Türkan Şoray yıllar öncesinden paylaştı 1 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., EnBursa Gazetesi, Yayın Tarihi: 15 Ekim 2021 ("Uluslararası Aytmatov Kulübü Geleneksel Ödülü" açıklaması ile tarih 1978 olarak verilmektedir)
^ "100 yılın en iyisi 'Selvi Boylum Al Yazmalım'". Radikal. 24 Mart 2015. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
^ "Kadir İnanır'a Lordlar Kamarası'ndan ödül". Hürriyet. 4 Ağustos 2017. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
^ "Hollywood'da Türkan Şoray'a İki Ödül Birden". Haberler.com. İhlas Haber Ajansı. 31 Ekim 2018. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

Dış bağlantılar

SinemaTürk'te Selvi Boylum, Al Yazmalım 29 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
IMDb'de Selvi Boylum Al Yazmalım
TSA'da Selvi Boylum Al Yazmalım
Selvi Boylum Al Yazmalım - Gala (2 Fotoğrafta: Cengiz Aytmatov, Kadir İnanır ve Türkan Şoray birlikte)
Selvi Boylum Al Yazmalım 7 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Adadergi (Türkan Şoray'ın Kırgızistan galasına dair anlattıkları)

[Dergipark-1] Canan Alev Mevlana; Zihniye Okray (30 Ağustos 2019). "Selvi Boylum Al Yazmalım Göstergebilimsel Yöntem Bilimiyle Analizi". Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

[Radikal-2] "Selvi Boylum'un hatırına yapmayın!". Radikal. 28 Ağustos 2008. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[Milliyet-3] Selçuk Bulut (5 Mayıs 2020). "Selvi Boylum Al Yazmalım filminin az bilinen detayları". Milliyet. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

[Özbey-4] İpek Özbey (2 Aralık 2018). "Türkan Şoray, 'Selvi Boylum Al Yazmalım'ın sonunda Kadir İnanır'a dönmek istedi". Hürriyet. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

[Takvim-5] "Bu hafta vizyona girenler!". Takvim. 14 Mayıs 2010. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

[6] Filmlerimiz Taşkent'te^{[ölü/kırık bağlantı]}, Türkiye Gazetesi, Yayın Tarihi: 23 Ekim 2002

[7] Jüri başkanı Sultan 1 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sözcü Gazetesi, Yayın Tarihi: 2 Ağustos 2013 (tarih 1978 olarak verilmektedir)

[8] Cengiz Aytmatov, vefatının 13'üncü yılında anılıyor 30 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Habertürk, Erişim Tarihi: 30 Nisan 2022 (Ancak bu haberde filmin çekimlerine 1977 yılında başlandığı, 1978 yılında gösterime girdiği söylenmektedir. Dolayısıyla film festivalinin tarihi ile uyuşmadığı görülmektedir.)

[9] Cengiz Aytmatov'un Ölümsüz Eseri: Selvi Boylum Al Yazmalım^{[ölü/kırık bağlantı]}, Türktoyu, Erişim Tarihi: 30 Nisan 2022

[10] Türkan Şoray yıllar öncesinden paylaştı 1 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., EnBursa Gazetesi, Yayın Tarihi: 15 Ekim 2021 ("Uluslararası Aytmatov Kulübü Geleneksel Ödülü" açıklaması ile tarih 1978 olarak verilmektedir)

[Radikal2-11] "100 yılın en iyisi 'Selvi Boylum Al Yazmalım'". Radikal. 24 Mart 2015. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

[12] "Kadir İnanır'a Lordlar Kamarası'ndan ödül". Hürriyet. 4 Ağustos 2017. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

[13] "Hollywood'da Türkan Şoray'a İki Ödül Birden". Haberler.com. İhlas Haber Ajansı. 31 Ekim 2018. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

g t d Atıf Yılmaz'ın yönettiği filmler
1950'ler	Mezarımı Taştan Oyun (1951) Kanlı Feryad (1951) Deliler Pansiyonu (1952) Hıçkırık (1953) Aşk Istıraptır (1953) Şimal Yıldızı (1954) Kadın Severse (1955) İlk ve Son (1955) Dağları Bekleyen Kız (1955) Beş Hasta Var (1957) Gelinin Muradı (1957) Üç Arkadaş (1958) Yaşamak Hakkımdır (1958) Kumpanya (1958) Çoban Kızı (1958) Bir Şoförün Gizli Defteri (1958) Karacaoğlan'ın Kara Sevdası (1959) Ala Geyik (1959) Bu Vatanın Çocukları (1959)
1960'lar	Şoför Nebahat (1960) Dolandırıcılar Şahı (1960) Ayşecik Şeytan Çekici (1960) Suçlu (1960) Ateşten Damla (1960) Ölüm Perdesi (1960) Tatlı Bela (1961) Seni Kaybedersem (1961) Kızıl Vazo (1961) Yaban Gülü (1961) Allah Cezanı Versin Osman Bey (1961) Cengiz Han'ın Hazineleri (1962) Battı Balık (1962) Beş Kardeştiler (1962) Bir Gecelik Gelin (1962) İki Gemi Yanyana (1963) Azrailin Habercisi (1963) Yarın Bizimdir (1963) Halk Çocuğu (1964) Kalbe Vuran Düşman (1964) Erkek Ali (1964) Öp Annenin Elini (1964) Keşanlı Ali Destanı (1964) Sayılı Dakikalar (1965) Taçsız Kral (1965) Murad'ın Türküsü (1965) Hep O Şarkı (1965) Ölüm Tarlası (1965) Pembe Kadın (1966) Sevgilim Artist Olunca (1966) Toprağın Kanı (1966) Ah Güzel İstanbul (1966) Balatlı Arif (1967) Harun Reşid'in Gözdesi (1967) Kozanoğlu (1967) Cemile (1968) Köroğlu (1968) Yasemin'in Tatlı Aşkı (1968) Kızıl Vazo (1969) Kölen Olayım (1969) Menekşe Gözler (1969)
1970'ler	Zeyno (1970) Darıldın mı Cicim Bana (1970) Yaban Gülü (1970) Kara Gözlüm (1970) Aşktan da Üstün (1970) Güllü (1970) 7 Kocalı Hürmüz (1971) Battal Gazi Destanı (1971) Ateş Parçası (1971) Unutulan Kadın (1971) Günahsızlar (1972) Gelinlik Kızlar (1972) Cemo (1972) Zulüm (1972) Köle (1972) Utanç (1972) Güllü Geliyor Güllü (1973) Mevlana (1973) Kambur (1973) Salako (1974) Zavallılar (1974) Kuma (1974) Çapkın Hırsız (1975) İşte Hayat (1975) Deli Yusuf (1975) Mağlup Edilemeyenler (1976) Tuzak (1976) Hasip ile Nasip (1976) Baş Belası (1976) İbo ile Güllüşah (1977) Selvi Boylum Al Yazmalım (1977) Baskın (1977) Yangın (1977) Acı Hatıralar (1977) Köşeyi Dönen Adam (1978) Minik Serçe (1978) Kibar Feyzo (1978) Ne Olacak Şimdi (1979) Adak (1979)
1980'ler	Talihli Amele (1980) Deli Kan (1981) Mine (1982) Dolap Beygiri (1982) Şekerpare (1983) Seni Seviyorum (1984) Bir Yudum Sevgi (1984) Dağınık Yatak (1984) Adı Vasfiye (1985) Dul Bir Kadın (1985) Aaahh Belinda (1986) Değirmen (1986) Asiye Nasıl Kurtulur? (1986) Hayallerim, Aşkım ve Sen (1987) Kadının Adı Yok (1987) Arkadaşım Şeytan (1988) Ölü Bir Deniz (1989)
1990'lar	Bekle Dedim Gölgeye (1990) Berdel (1990) Düş Gezginleri (1992) Gece, Melek ve Bizim Çocuklar (1994) Yer Çekimli Aşklar (1995) Nihavend Mucize (1997) Eylül Fırtınası (1999)
2000'ler	Eğreti Gelin (2004)