Sefalet endeksi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ocak 2025) |
Sefalet endeksi, bir ülkede sıradan vatandaşların yaşadığı ekonomik rahatsızlık seviyesini ölçen ekonomik bir gösterge. İşsizlik ve enflasyon oranlarının toplanmasıyla hesaplanır. Örneğin, bir ülkede işsizlik oranı %5 ve enflasyon oranı %7 ise, Sefalet endeksi değeri 12 olur ve bu değerin yüksek olması, ülkedeki ekonomik rahatsızlığın halkı diğer ülkelerden daha fazla etkilediğini gösterir.
Sefalet endeksi, ekonomik koşulların günlük hayata nasıl etki ettiğini gösterir; zira yüksek işsizlik gelir güvencesizliğine yol açarken, yüksek enflasyon alım gücünü zayıflatır. Endeks, bu iki faktörün bir araya gelerek vatandaşlar üzerinde ekonomik baskı oluşturduğunu varsayar.
Bu endeks, 1970'lerde ABD'li ekonomist Arthur Okun tarafından geliştirilmiş ve o yıllarda pek çok ekonomiyi etkileyen stagflasyon (yüksek işsizlik ve enflasyon) salgınında önem kazanmıştır. Hükümet politikalarının ekonomik refah üzerindeki etkisini değerlendirmek, ekonominin sağlığını ölçmek ve uluslararası ekonomik göstergeleri karşılaştırmak için kullanılır.
Basit bir ölçüm aracı olan sefalet endeksi bazı eksiklikleri nedeniyle eleştirilir. Örneğin ülkedeki gelir eşitsizliği, istihdam açığı veya genel yaşam kalitesi gibi faktörleri hesaba katmaz ve işsizlik ile enflasyonun herkesi eşit şekilde etkilediğini varsayar. Eksikliklerine rağmen, ekonomik sıkıntının anlık bir görüntüsünü yakalamak için hâlâ geçerli olan yararlı bir araçtır.