Sarıveliler
| Sarıveliler | |
|---|---|
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Karaman |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Merve Gülsüm Kütük |
| • Belediye başkanı | Mehmet Ali Yılmaz (AK Parti) |
| Rakım | 1650 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 12.601 |
| • Kır | 6,181 |
| • Şehir | 5.329 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 338 |
| İl plaka kodu | 70 |
Resmî site http://www.sariveliler.bel.tr | |
Sarıveliler, Karaman ilinin bir ilçesidir.
Genel bilgiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Sarıveliler ilçesi Akdeniz Bölgesinin kuzeyinde Orta Torosların güney yamaçlarında Göksu havzasını kapsayan, Taşeli Platosunda yer alan ilçenin doğusunda Ermenek, kuzeydoğusunda Başyayla, kuzeyinde Taşkent, güneyinde Gazipaşa, güneybatısında Alanya ilçeleri ile çevrilidir. İlçe sınırları aynı zamanda Karaman-Konya ve Karaman-Antalya il sınırlarının bir kısmını oluşturmaktadır. İlçeye bağlı 1 belde ve 10 köy bulunmaktadır. Bunlar Göktepe Belediyesi ile Civler, Civandere, Çevrekavak, Uğurlu, Esentepe, Günder, Işıklı, Daran, Koçaşlı ve Dumlugöze köyleridir. İlçeye en yakın köy Çevrekavak, en uzak köy Dumlugöze köyüdür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin ilk kuruluşu ve yerleşim yeri oluşu hakkında elimizde kesin bir bilgi olmamakla beraber, Romalılar devrinde ilk yerleşim yeri olarak kurulmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Ancak çevresinde bulunan tarihi kalıntılar ile Göktepe ve Uğurlu Körüstanlarındaki kabartmalar ve kaya mezarlarının incelenmesinden MÖ 2000'li yıllarda yerleşim yeri olarak kurulduğu tahmin edilmektedir. Karamanoğlu Beyliği zamanında Ermenek'e bağlı bir yerleşim yeri olmuştur ve Avşar Türkmenleri bu bölgeye yerleşmiştir. Selçuklu Sultanlarından Alaaddin Keykubat'ın Alanya'nın fethi sırasında Erenler Dağında ve Civandere köyümüzdeki At Meydanı mevkiinde konakladıkları rivayet olunmaktadır.
Osmanlı Devleti zamanında Ermenek'e bağlı bir yerleşim yeri olarak kalan ilçe, Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren 1967 yılına kadar köy statüsünde olup, 1967 yılında Turcalar ve K. Karapınar köyleri ile Sarıveliler köyünün birleşmesi ile kasaba olmuş, 27 Mayıs 1990 tarihinde ise 3644 sayılı yasa ile İlçe olmuş, 30 Ağustos 1991 tarihinde İlçe Kaymakamının göreve başlaması ile İlçelik statüsüne kavuşmuştur. 2009 yılında yapılan yerel referandum ile Ortaköy ve Adiller Köyleri de İlçeye bağlanarak mahalle statüsüne kavuşmuştur.
Arazi yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin deniz seviyesinden yüksekliği ortalama olarak 1650 metre olup, bu yükseklik yaylalarda 1850 metreye kadar ulaşmaktadır. İlçe 343 km² lik bir alanı kaplamaktadır. Yerleşim olarak Orta Torosların eteklerinde kurulduğundan dolayı bölge dağlık olup, tarım arazileri ise kıt, yamaç arazilerde tarım yapılmaktadır. İlçeden Göksu ırmağının kolları geçmekte olup, bu çaylar derin vadiler oluşturmuştur. İlçenin tamamında %30 eğim bulunmaktadır
İklim yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin tamamında karasal ile Akdeniz geçiş iklimi hakimdir. Yazları oldukça sıcak ve kurak, kışları ise sert ve kar yağışlıdır. Kış aylarında bol kar yağışı olduğundan dolayı bol miktarda su kaynakları vardır. İklime dayalı olarak İlçe genelinde geniş orman arazileri bulunmakta olup, yine yaz aylarında İklime dayalı olarak Alanya, Gazipaşa, Anamur ilçelerinden aşiretler ilçe sınırları içerisinde bulunan Barcın Yaylasına yaylaya çıkmaktadır..
Demoğrafik yapı (nüfus)
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin 2000 yılı nüfus sayımına göre merkezde 6718, kasaba ve köylerde ise 14590 olmak üzere toplam 21308 nüfus bulunmaktadır. 343 km² alana sahip olan ilçede 1 km² ye 57 kişi düşmektedir Nüfus artış hızı ise İlçe merkezinde %25,07, köylerde ise %22,85 olup, ilçe genelinde ise %23,54 dür. Karışık kökenli nüfus bulunmamakta, tamamı Türkçe konuşmaktadır. Nüfus yoğunluğu bakımından, il içerisinde en yoğun nüfus bulunduran ilçedir. Nüfus artış hızı yüksek ve genç nüfusa sahiptir. Nüfusun % 50'si 21 yaşın altındadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[2] | 17.241 | 5.228 | 12.013 |
| 2000[3] | 21.308 | 6.718 | 14.590 |
| 2007[4] | 14.280 | 4.752 | 9.528 |
| 2008[5] | 14.527 | 5.127 | 9.400 |
| 2009[6] | 13.592 | 4.576 | 9.016 |
| 2010[7] | 13.286 | 5.733 | 7.553 |
| 2011[8] | 12.783 | 5.533 | 7.250 |
| 2012[9] | 12.463 | 5.290 | 7.173 |
| 2013[10] | 12.876 | 5.866 | 7.010 |
| 2014[11] | 12.146 | 5.245 | 6.901 |
| 2015[12] | 11.622 | 4.998 | 6.624 |
| 2016[12] | 11.428 | 4.905 | 6.523 |
| 2017[12] | 11.251 | 4.855 | 6.396 |
| 2018[12] | 12.601 | 5.749 | 6.852 |
| 2019[12] | 11.495 | 5.332 | 6.163 |
| 2020[12] | 11.510 | 5.329 | 6.181 |
Tarımsal yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçede başta gelen tarımsal ürün elmadır. Yoğun olarak Uğurlu ve Esentepe Köylerinde yetiştiriciliği yapılır. Elmayı, ceviz ve son yıllarda yetiştiriciliği hızla artan kiraz takip etmektedir. Taşeli yöresinde son turfanda kiraz Sarıveliler ilçesinden temin edilebilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Sarıveliler Nüfusu - Karaman". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Karaman Sarıveliler Nüfusu". nufusune.com.