Salı Yeri Çeşmesi
Diğer ad(lar) | Kapan Çeşmesi |
---|---|
Genel bilgiler | |
Tür | Sokak çeşmesi |
Konum | Merkez, Kırklareli, Türkiye |
Koordinatlar | 41°44′03″K 27°13′31″D / 41.73417°K 27.22528°D |
Yaptıran | Hacı Hasan Ağa |
Tamamlanma | 1771/1772 veya 1773/1774 |
Salı Yeri Çeşmesi ya da Kapan Çeşmesi Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.[1]
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Salı Yeri Çeşmesinin kitabesi günümüze ulaşamadığı için inşa edildiği tarihe ve yaptıran kişiye dair farklı bilgiler bulunmaktadır. Bazı kaynaklara göre yapı, Hicri 1185 (Miladi 1771/1772) tarihinde Kayserili Hacı Hasan Ağa tarafından inşa ettirilmiştir.[1][2]:69 Günümüzde mevcut olmayan ve çeşme üzerine eklenmiş Türkçe yazılı mermer yazıtta da "Hacı Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır 1771" ibaresi bulunmaktadır.[3] Ali Rıza Dursunkaya ise çeşmenin kitabesinin okunuşuna göre Hicri 1187 (Miladi 1773/1774) tarihini aktarmaktadır.[4]:114-115 [5]:18
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşme, Kapan Camii avlu duvarına bitişik olarak inşa edilmiştir.
Çeşmenin yüzeyi tamamen mermerle kaplanarak özgün görünümünü yitirdiğinden mimari özellikleri belirlenememiştir.
Kitabesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşmenin kitabesi günümüze ulaşamamıştır. Ali Rıza Dursunkaya, kitabenin transkripsiyonuna eserinde yer vermiştir.
Kitabenin transkripsiyonu:
Sahibül hayrat bir zatı güzin
umdei ayan memdu hüsnfat
Yâni el hac Hasan Ağa ki o dur
mekremetle giptesanı kâinat
Kayseri’ye menşei Davlik
eyleyip bu şehre azmi iltifat
Halkı muhtaç olduğun âbâ görüp
cuşetti cûdiçün Nil ve Fırat
Eyledi inşa bu vâlâ çeşmeyi
asbeten lillah ol âlisemat
Mısra bercestei tarihidir
barikallah çeşmei ayni hayat
Sene 1187 [4]:115 [6]:104
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Yıldız, A., & Yüksek, İ. (2008). Kırklareli Tarihi Çeşmelerinin Geleneksel Kent Dokusu İçerisindeki Yeri ve Önemi [Sempozyum Bildirisi].
- ^ Altuntaş, M. (1995). Kırklareli'deki Türk Devri Yapıları [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
- ^ "Kapan Çeşmesi/ Salı Yeri Çeşmesi - Kırklareli". 12 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2024.
- ^ a b Dursunkaya, Ali Rıza (1948). Kırklareli Vilayetini Tarih, Coğrafya, Kültür ve Eski Eserleri Yönünden Tetkik. Yeşilyurt Basımevi.
- ^ Yalnız, T. (1971). Kırklareli Tarihi ve Tarihi Eserleri [Mezuniyet Tezi]. İstanbul Üniversitesi. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/24392.pdf
- ^ Bulut, Ö. (2019). Kırklareli ve İlçelerindeki Tarihi Su Yapıları [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.