Sakızlı Leonardo
Sakızlı Leonardo (1395 - 1459), Dominikan Tarikatı'nın bir üyesi olan yazar ve piskopos. İstanbul'un Fethi'ne tanıklık etmiş ve gördüklerini De Capta a Mehemette II Constantinapoli adlı eseriyle kitaplaştırmıştır. Bu kitabı sayesinde tanınmaktadır. Yazdığı eser; İstanbul'un Fethi hakkında o dönemde yazılmış en kapsamlı kitap olmakla beraber günümüzde yapılan çalışmalarda ana kaynak olarak kullanılmaktadır.[1][2]
1395 yılında Ege'de bulunan Sakız Adası'nda doğmuştur. Doğduğu dönemde Sakız Adası ve civarı Cenevizlilerin egemenliği altındaydı. İçinde bulunduğu ortamın da etkisiyle Dominikan Tarikatı'nın bir üyesi oldu ve İtalya'nın Padua şehrinde öğrenim gördü. Eğitimin ardından hem Padua hem de Cenevre'deki çeşitli üniversitelerde öğretmenlik yaptı. Verdiği eğitimler hem pozitif bilimleri hem de dini konuları kapsamaktaydı. Daha sonra tarikatın isteği ile Midilli adasına piskopos olarak atandı.[3][4]
1452 yılında Konstantinopolis'e yollandı ve orada bulunan Kievli Kardinal İsidoros ile beraber çeşitli dini faaliyetler yürüttü. Ayrıca İsidora ile beraber Yunan ve Latin kiliseleri arasında sürdürülmekte olan görüşme ve antlaşmalarda aktif olarak rol aldı. 1453'te ise şehrin Türklerin eline geçmesiyle birlikte olan olayları gözlemlemiş ve fetih boyunca şehirde bulunmuştur. Fetihten kısa bir süre sonra Konstantinopolis'i terk etmiş ve Sakız Adası'na geri dönmüştür. Döner dönmez, fetihte yaşananları anlatan bir rapor hazırlamış ve bu raporu 16 Ağustos 1453'te Papa V. Nicolaus'a yollamıştır. Ege'de bulunan çeşitli farklı adaların da Türk egemenliğine geçmesiyle, benzer şekilde raporlar hazırlamış ve bunları Vatikan'a yollamıştır. Yazdığı raporlar ve kitaplar günümüzde yapılan akademik araştırmalarda kaynak olarak kullanılmaktadır.[2][4]
Yazdığı raporlar ve mektuplarda İstanbul'un Fethi hakkında çeşitli bilgiler veren Leonardo, birtakım zengin Venedikli tüccarın Fatih ile işbirliği yaptığını da ifade etmektedir. Hatta gemileri karadan yürütme fikrinin Fatih'e bir Venedikli tarafından verildiğini yazmaktadır. Bu fikri verenin de 14 sene evvel, yani 1439'da, Adige'den Garda Gölü'ne gemilerini karadan götüren Venedikli komutan Gattamelata'nın yanında bulunan bir Venedikli olduğu belirtilmektedir.[4]
1459 yılında İtalya'nın Cenevre şehrinde hayatını kaybetmiştir.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Marias Philippides. "The Fall of Constantinople: Bishop Leonard and the Greek Accounts". THE FALL OF CONSTANTINOPLE. Duke University. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.
- ^ a b Arnold Hugh Martin Jones (1978). Constantine and the Conversion of Europe (İngilizce). University of Toronto Press. ss. 60-65. ISBN 9780802063694. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.
- ^ a b "Leonard of Chios". Dominican eyewitness to the fall of Constantinople. The Oxford Dictionary of Byzantium. 2005. 31 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.
- ^ a b c Robert Gramsch (2016). "Leonard of Chios". Brill: Encyclopedia of the Medieval Chronicle. 31 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021.