Sabiha Bozcalı
| Sabiha Bozcalı | |
|---|---|
 Sabiha Bozcalı ve annesi Handan Hanım | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 1904 İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 12 Nisan 1998 (94 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Yeniköy Mezarlığı, İstanbul |
| Alanı | Ressam |
Hatice Sabiha Bozcalı (1904, İstanbul - 12 Nisan 1998, İstanbul), Türk ressam ve illüstratördür.
Önce Münih ve Berlin'de daha sonra Sanayi-i Nefise Mektebi'nde resim eğitimi gördü. Endüstri üretimini konu edinen ilk kadın ressam olarak da bilinir.[1]
İllüstrasyonları dönemin gazetelerinde yayınlandı. Reşad Sevinçsoy ve Nezih İzmiroğulları gibi çizerlerle birlikte Reşad Ekrem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisinin de ressamlarındandır.[2] Bozcalı, 11 ciltlik İstanbul Ansiklopedisi için toplam 901 illüstrasyon çalışması yapmıştır.[3]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Dahiliye nazırlığı görevinde bulunmuş Faik mahlasıyla bilinen Memduh Paşa'nın sanatla uğraşan kızı Handan Hanım ile Bahriye Nazırı Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa'nın oğlu Amiral Rüştü Paşa'nın kızıdır.[4]
Bozcalı resim eğitimine 5 yaşında ressam ve müze müdürü Ali Sami Boyar’dan dersler alarak başladı. 15 yaşından sonra eğitimine Berlin'de Lovis Corinth'nin atölyesinde, Münih'te Karl Kaspar'ın atölyesinde, Paris'te Paul Signac'ın atölyesinde ve Roma'da Severini, Massimo Campigli'nin atölyelerinde Giorgio de Chirico'yla çalışarak devam etti.[5]
1928-1929 yılları arasında, İstanbul’da bulunan Güzel Sanatlar Akademisi’nde Namık İsmail’in yanında eğitimine devam etmiştir. Ressam Paul Signac, manzara ve natürmortları ile tanınan Bozcalı’yı “kabiliyetli, resim sanatının gerektirdiği hassasiyete sahip ve kendini tamamen bu mesleğin zorlu çalışmasına adayan biri” sözleriyle tanımlamıştır. Öte yandan Sabiha Bozcalı her ne kadar manzara ve natürmortlar yapsa da asıl olarak portreleriyle dikkatleri üzerine çekmiştir.[6]
1938-1940 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi ve Halk Evleri tarafından düzenlenen Yurt Gezileri programıyla 1939'da Zonguldak'a gönderildi. Burada Kozlu Elektrik Santrali, Skip Tesisatı, Karabük Demir Çelik Fabrikası, Asansör (İncir Harmanı), Asansör Makinası, Sömikok Makinası, Varagel, Sömikök Fabrikası ve Demir Çelik Fabrikası'nı resmetti.[5] Bu programın amacı modernleşen ve yeni bir kimlik oluşturan Türkiye'nin belirlenen sanatçılar tarafından belgelenmesiydi.[7]
1946 yılında TEKEL ve Yapı Kredi Bankası başta olmak üzere önemli kurumlar için yapmış olduğu çalışmalar ile o dönemlerde reklam ve yayıncılık dallarında çeşitli değişimler ve yenilenmeler yaşayan görsel anlatım diline katkıda bulunmuştur.[6]
1949 yılında illustratörlük yapmaya başladığı Milliyet gazetesinde, 1953'ten itibaren gazete ressamı olarak ayrıca yine 1953'ten sonra Yeni Sabah, Her gün, Havadis, Cumhuriyet ve Tercüman'da da gazete ressamı olarak çalıştı. 12 Nisan 1998'de, İstanbul'daki evinde, 94 yaşında öldü. Yeniköy Mezarlığına defnedildi.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Belki de Bir Serzeniş! Sabiha Rüştü Bozcalı". 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2016.
- ^ "Ressam Sabiha Rüştü Bozcalı, yaşamı ve az bilinen üretimiyle SALT Galata'da". Radikal. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2016.
- ^ Açelya Betül GÖNÜLLÜ, "Reşat Ekrem Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi’nde Sabiha Rüştü Bozcalı’nın İllüstrasyonları Üzerine" 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. www.josrss.com. Erişim Tarihi: 04.06.2020
- ^ "Ressam Sabiha Rüştü Bozcalı'nın az bilinen hikâyesi!". 23 Aralık 2015. 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ a b "Sabiha Bozcalı". 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ a b "İlk Kadın İllüstratörlerden Ressam Sabiha Rüştü Bozcalı". gmk.org.tr. 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023.
- ^ "RESSAM SABİHA RÜŞTÜ BOZCALI". 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ İlker Alpkaya (17 Nisan 1998). "En yaşlı kadın ressamınız öldü" (PDF). Ajans Press. 16 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.